Audi TT. 25 lat wspaniałej historii. Czy będzie więcej?
Moc nawet 400 KM, niepowtarzalny styl i szokujące linie nadwozia. I to w każdej z trzech generacji. Audi TT było pierwszym kompaktowym autem sportowym w historii marki. Gdy 25 lat temu samochód pojawiło się na rynku, zadziwił świat.
Szokujące były przede wszystkim linie nadwozia oraz pomysł na mały, praktycznie dwumiejscowy, (choć de facto z tyłu była tylna kanapa) samochód sportowy klasy kompaktowej. Jednak droga do jego powstania była długa i nieoczywista.
Pamiętacie Volkswagena Scirocco albo późniejsze Corrado? Audi, marka, która ze sportem także była kojarzona dość mocno, też chciała mieć swoje małe auto sportowe, ale nie hot hatcha. Poza tym Audi koncentrowało się wtedy na zupełnie innych samochodach. Z jednej strony znany i ceniony był już napęd quattro, który w rajdach wyniósł markę na wyżyny, z drugiej dla Audi ważny był komfort.
W połowie lat 90. luksusowy model Audi A8 wyniósł markę Audi na wyższą pozycję i stopniowo doprowadził do zmiany nazw serii modeli: Audi 80 stało się Audi A4, a Audi 100 zostało nazwane Audi A6. Wprowadzone w 1994 roku Audi A4 było pierwszym modelem, który pokazywał nowy język projektowania Audi. Następnym modelem było Audi A3, samochód kompaktowy klasy premium, wprowadzony na rynek w 1996 roku, oraz druga generacja Audi A6, zaprezentowana w 1997 roku.
Aby nowy i progresywny projekt budził więcej emocji, amerykański projektant Freeman Thomas, pod kierunkiem ówczesnego szefa designu Petera Schreyera, (tego samego, który wiele lat później odmienił oblicze koreańskiej Kii), stworzył samochód sportowy — Audi TT Coupé. Nowa koncepcja wzbudziła entuzjazm publiczności na targach we Frankfurcie we wrześniu 1995 roku. Nazwa modelu "TT" nawiązywała do legendarnego Tourist Trophy, jednej z najstarszych imprez motorowych na świecie, na której wielkie sukcesy ze swoimi motocyklami święcili niemieccy producenci tacy jak NSU i DKW. Nazwa "TT" przywołuje również sportowe NSU TT z lat 60.. Świadome odejście Audi TT Coupé od typowej dla Audi narracji podkreśliło całkowitą świeżość tego modelu.
Do produkcji
W grudniu 1995 roku zapadła decyzja o masowej produkcji Audi TT Coupé. Torsten Wenzel, projektant nadwozia w Audi, który pomógł wprowadzić model do produkcji seryjnej, wspomina: "Dla nas największą pochwałą było, gdy prasa branżowa z uznaniem odnotowała, że od projektu do modelu seryjnego niewiele się zmieniło, choć oczywiście musieliśmy dostosować wiele szczegółów ze względu na specyfikacje techniczne wersji seryjnej, w tym proporcje."
Najbardziej zauważalna była integracja tylnej szyby bocznej, która wydłużyła profil samochodu i zwiększyła sportową dynamikę sylwetki auta. Do niepowtarzalnej sylwetki Audi TT Coupé przyczyniła się jeszcze jeden element stylistyczny: koło. Auto było bardzo obłe a w niemal wszystkich jego elementach przejawiał się kształt koła właśnie. Zdaniem projektanta to idealny kształt graficzny.
Liczne okrągłe elementy znalazły odzwierciedlenie w projekcie wnętrza i zewnętrza samochodu. Zostały zainspirowane przez Bauhaus, dlatego każda linia w Audi TT ma swój cel, każdy kształt swoją funkcję.
Z Niemiec na Węgry
W 1998 roku rozpoczęła się seryjna produkcja Audi TT Coupé. Rok później, Audi wprowadziło na rynek TT Roadster. Podobnie jak samochód pokazowy i Audi A3 wprowadzone na rynek w roku 1996, samochód sportowy oparty był na platformie silnikowej VW Golf IV. Od początku, TT produkowany był przez Audi Hungaria Motor Kft. na Węgrzech.
Pomalowane nadwozia TT w ciągu jednej nocy transportowano koleją z Ingolstadt do Győr, gdzie odbywał się montaż końcowy. W tamtym czasie taka międzyzakładowa metoda produkcji była unikalna w branży motoryzacyjnej. Dziś Audi Hungaria też ma powody do świętowania. Spółka zależna, należąca w całości do AUDI, obchodzi w 2023 roku 30-lecie istnienia. Założona w lutym 1993 roku, początkowo tylko jako zakład produkujący silniki, Audi Hungaria – we współpracy z zakładem w Ingolstadt – przejęła w 1998 roku montaż Audi TT. Piętnaście lat później firma ewoluowała do pełnoprawnego zakładu motoryzacyjnego.
Do dzisiaj zbudowano tam ponad 43 miliony silników i prawie dwa miliony pojazdów.
Trzy generacje i gama silników
Paleta silników w Audi TT pierwszej generacji była szeroka. Na przykład TT pierwszej generacji występowało z czterocylindrowymi silnikami turbo o mocy od 150 do 225 KM oraz z jednostką V6 o mocy 250 KM.
Klienci TT pierwszej generacji mieli wiele możliwości wyboru wyposażenia. Oprócz ekskluzywnych kolorów, takich jak Papaya Orange czy Nogaro Blue, nowi właściciele mogli wyposażyć TT w fabryczne akcesoria specjalne. Dla przykładu: wzór rękawicy bejsbolowej przyciągający wzrok na skórzanych siedzeniach w pokazowym Audi TT Roadster, przeszedł do produkcji seryjnej. Przez osiem lat produkcji, aż do połowy 2006 roku z linii produkcyjnej zjechało 178 765 Audi TT Coupé pierwszej generacji (Typ 8N). W latach 1999-2006 powstało dokładnie 90 733 Audi TT Roadster.
Audi TT po raz drugi
W kolejnych dwóch generacjach projektanci trzymali się zasady redukcji do minimum, jako dominującego założenia projektowego. Widać to na przykład w minimalistycznym wyglądzie zewnętrznym i eleganckim wnętrzu. Choć okrągły kształt i motyw koła pozostał, auto nabierało ostrych krawędzi i przetoczeń.
Drugą generację TT wprowadzono na rynek w 2006 (Coupé) i 2007 (Roadster) – bazowała na platformie drugiej generacji Audi A3. Po raz pierwszy zastosowano w niej adaptacyjne amortyzatory z Audi magnetic ride. Technologia ta, dostępna jako opcja, stale dostosowuje amortyzatory do profilu drogi i indywidualnego stylu kierowcy.
W 2008 roku pojawił się sportowy model TTS z silnikiem turbo o pojemności 2 litrów i mocy 272 KM, a rok później TT RS z 2,5-litrowym pięciocylindrowym silnikiem turbo o mocy 340 KM i 360 KM w Audi TT RS plus. W 2008 roku marka z czterema pierścieniami wprowadziła na rynek model TT 2.0 TDI quattro - pierwszy na świecie produkcyjny samochód sportowy napędzany silnikiem wysokoprężnym.
Trzecia generacja
W 2014 roku pojawiła się trzecia generacja Audi TT – i po raz kolejny producent wykorzystał nową generację do zmniejszenia masy oraz unowocześnienia linii nadwozia. TT Coupé, z silnikiem 2.0 TFSI i manualną skrzynią biegów, ważyło tylko 1 230 kilogramów, czyli aż do 50 kilogramów mniej niż jego poprzednik. W przypadku nowego TT i TT RS projektanci na nowo zinterpretowali linie oryginalnego modelu z 1998 roku. Wzbogacili je o nowe dynamiczne elementy, podczas gdy okrągły korek zbiornika paliwa z oznaczeniami typowymi dla TT pozostał niezmienny we wszystkich generacjach. Wiele detali trzeciej generacji świadomie przywoływało klasyka designu z lat 90.
Pod względem technicznym nowy model przyniósł kilka innowacji. Zastosowano tu Audi virtual cockpit – w pełni cyfrową tablicę przyrządów z bardzo szczegółowymi, rozbudowanymi wyświetlaczami, które zastąpiły urządzenia analogowe i monitor MMI. W 2016 roku, w Audi TT RS rozpoczęła się nowa era dla motoryzacyjnej techniki oświetleniowej, kiedy to Audi po raz pierwszy zastosowało organiczne diody LED, znane jako technologia OLED.
Klienci mogli też wybierać z bogatej oferty silników tego sportowego samochodu: Topowym modelem było początkowo Audi TTS z 2-litrowym silnikiem turbo i mocą 310 KM, a następnie w 2016 roku pojawiło się TT RS z 2,5-litrowym pięciocylindrowym silnikiem turbo, jedną z najbardziej dynamicznych jednostek, jakie ofertuje marka. Silnik o mocy 400 KM charakteryzował się iście sportowym brzmieniem (dzięki 5 cylindrom), a na dodatek dziewięć razy z rzędu otrzymał tytuł International Engine of the Year.
40 lat to też rocznica
W październiku 2020 roku Audi zaprezentowało limitowaną do 40 sztuk odmianę 40 years of quattro, powstałą na 40. rocznicę quattro. Dedykowane malowanie auta nawiązuje do modelu Audi Sport quattro S1, którym Walter Rohrl zdobył pierwsze miejsce w wyścigu górskim Pikes Peak w 1987 roku.
Samochód zyskał specjalny pakiet aerodynamiczny, za to silnik pozostał bez zmian, to 2,5-litrowa jednostka 5-cylindrowa TFSI, która wciąż wytwarzała 400 KM i 480 Nm. Auto rozpędza się 0 do 100 km/h w 3,7 s i potrafi osiągnąć prędkość maksymalną 280 km/h.
Bez następcy
Wraz ze specjalnym modelem Audi TT RS Coupé iconic edition, który występuje w kolorze Nardo Gray i jest limitowany do 100 sztuk, Audi zbiera w jednym miejscu akcenty stylistyczne i techniczne z całego ćwierćwiecza istnienia Audi TT, by uczcić jubileuszowy rok 2023.
W tej przepięknej historii jest też smutny wątek. Wszystko wskazuje na to, że kolejnej generacji Audi TT nie będzie. Niedawno Oliver Hoffmann, członek zarządu marki odpowiedzialny za rozwój potwierdził, że firma pracuje nad nowym konceptem kompaktowego auta sportowego w stylu coupé. Oczywiśie elektrycznym. Oznacza to, że bezpośredniego następcy Audi TT nie będzie.
