1 października 2024

Bezwzględne pierwszeństwo dla pieszego – nie zawsze i wszędzie. Kiedy nie obowiązuje?

pieszy pasy przejście zebra
Zdjęcie: GettyImages.

Na przejściu pieszy ma pozycję uprzywilejowaną. To jednak nie oznacza, że w każdej sytuacji korzysta on z pierwszeństwa. Oto, kiedy kierowca nie musi przepuszczać przechodnia.

Nawet na przejściu, które symbolizuje pierwszeństwo tzw. niechronionych uczestników ruchu, piesi nie zawsze mają bezwzględne pierwszeństwo. Mimo że przepisy drogowe w wielu przypadkach gwarantują im priorytet, nie oznacza to, że mogą korzystać z tego przywileju bez ograniczeń.

Pierwszeństwo dla pieszego – na zebrze też są ograniczenia

Zgodnie z art. 26 PoRD: „kierujący pojazdem, zbliżając się do przejścia dla pieszych, jest obowiązany zachować szczególną ostrożność, zmniejszyć prędkość tak, aby nie narazić na niebezpieczeństwo pieszego znajdującego się na tym przejściu albo na nie wchodzącego, i ustąpić pierwszeństwa pieszemu znajdującemu się na tym przejściu albo wchodzącemu na to przejście.”

Przepisy, które obowiązują od czerwca 2021 r., dają pieszym pierwszeństwo nie tylko na pasach, ale również w momencie, gdy chcą na nie wejść. Wyjątkiem jest przejście przez torowisko, gdzie pieszy ma pierwszeństwo, dopiero gdy znajduje się na zebrze. Co istotne, mimo zmian w przepisach, ustawodawca w dalszym ciągu utrzymał zakaz wchodzenia na przejście bezpośrednio przed nadjeżdżający pojazd.

Zakazy dla pieszych

Nie tylko na zebrze pieszy nie może wchodzić wprost pod koła samochodu. Dotyczy to również każdego innego fragmentu drogi. Zabronione jest także wchodzenie na jezdnię spoza pojazdu lub innej przeszkody ograniczającej widoczność drogi. Niedopuszczalne jest także zwalnianie kroku lub zatrzymywanie się bez uzasadnionej potrzeby podczas przechodzenia przez jezdnię. W ustawie znajdziemy również zakaz przebiegania przez jezdnię lub drogę dla rowerów oraz korzystania z telefonu, jeśli to „ogranicza możliwość obserwacji sytuacji na jezdni”.

Bez pierwszeństwa na przejściu z wysepką

Przejścia dla pieszych rozdzielone wysepką należy traktować jako dwa osobne przejścia. Oznacza to, że jeśli pieszy znajduje się na „zebrze” po lewej stronie, kierowca nie ma obowiązku go przepuszczać. Oczywiście, widząc taką sytuację, warto przewidzieć, że pieszy może wkroczyć na prawą część jezdni, gdzie już będzie miał pierwszeństwo.

CZYTAJ TEŻ: Uważaj na pieszych – za te wykroczenia grożą najwyższe mandaty

Czy można przejechać przez pasy, jeśli znajduje się na nich pieszy? Przepisy na to pozwalają, pod warunkiem, że nie zmusi to przechodnia do zatrzymania się, zwolnienia lub przyspieszenia kroku. Jeśli pieszy minął pas ruchu, po którym porusza się pojazd, kierowca może przejechać.

Pierwszeństwo dla pieszego – nie na przejściu sugerowanym i na skrzyżowaniu

Przepisy przewidują także możliwość korzystania z tzw. przejścia sugerowanego. Jest to „nieoznakowane, dostosowane technicznie miejsce umożliwiające przekraczanie jezdni, drogi dla rowerów lub torowiska przez pieszych, niebędące przejściem dla pieszych”. Z punktu widzenia kierowcy istotne jest to, że osoba znajdująca się na takim przejściu musi ustąpić pierwszeństwa pojazdom, zanim wkroczy na jezdnię.

Również, jeżeli skrzyżowanie znajduje się w odległości mniejszej niż 100 m od wyznaczonego przejścia dla pieszych, przechodzenie jest dozwolone również na nim. Jednak podobnie jak w przypadku przejścia sugerowanego, pierwszeństwo mają pojazdy.