Diesel czy benzyna. Wady i zalety. Co wybrać?

Choć obecnie silnik wysokoprężny jest w odwrocie, nadal ma swoje liczne grono zwolenników. Podobnie, jak jednostki zasilane benzyną. Jeśli nie chcemy hybrydy (lub elektryka), to co będzie lepszym wyborem – Diesel czy benzyna?

Afera dieselgate, wywołana przez koncern Volkswagen, spowodowała odwrót świata od silników wysokoprężnych. Ale nie tylko to. Współczesne diesle są po prostu bardzo skomplikowane. Zaopatrzone m.in. w system wtrysku pod ogromnym ciśnieniem, turbosprężarkę, DPF, czy układ recyrkulacji spalin – cechują się niższą trwałością niż jednostki sprzed lat.

Również współczesne silniki benzynowe nie mają już tak prostej budowy, jak niegdyś. Obecnie wyznają one zasadę downsizingu, czyli wyróżniają się stosunkowo niewielką pojemnością, co ma pozytywnie wpłynąć na zużycie paliwa. Z kolei o osiągi „dba” turbodoładowanie (TUTAJ dowiesz się wszystkiego o turbosprężarce).

W rezultacie takie jednostki napędowe są dość mocno wysilone – wytwarzają sporą moc z niedużej pojemności. A to rodzi obawy klientów o ich trwałość. Niestety, często uzasadnione.

Diesel czy benzyna: jakie są różnice?

Zarówno silniki benzynowe, jak i wysokoprężne wykorzystują spalanie wewnętrzne. Oznacza to, że powietrze które dostaje się do jednostki napędowej, w komorach spalania łączy się z paliwem. Cylindry sprężają powstałą mieszankę i dochodzi do zapłonu. Wywołuje on ruch tłoka, a tym samym – wału korbowego (TUTAJ przeczytasz o wodorowaniu silnika).

Ten ostatni element „aktywuje” przekładnię pojazdu w celu obracania kół samochodu. Następnie tłok wraca do swojego pierwotnego położenia, aby wydalić z silnika powstały w wyniku spalania gaz. Ten proces zachodzi wiele razy na sekundę.

Silniki wysokoprężne i benzynowe różnią się przede wszystkim sposobem spalania. W przypadku „benzyniaka” za wybuch mieszanki odpowiadają świece zapłonowe (TUTAJ przeczytasz o przewodach zapłonowych).

Z kolei w Dieslu ten element nie występują. Dlaczego? Ponieważ tutaj do wytworzenia ciepła niezbędnego do powstania samozapłonu wykorzystuje się ekstremalnie duża kompresję. Stąd taki silnik często określa się mianem jednostki o zapłonie samoczynnym.

Porównanie

Diesel czy benzyna: zużycie paliwa

Silniki wysokoprężne pracują w niższym zakresie obrotów niż jednostki benzynowe. W efekcie cechują się wyższą wydajnością, co z kolei przekłada się na mniejsze zużycie paliwa (TUTAJ dowiesz się, jak obliczyć zużycie paliwa).

W jednym z badań na temat efektywności paliwowej obu rodzajów silników wykazano, że diesle są wyraźnie oszczędniejsze. Przy jeździe autostradowej przeciętnie potrzebują aż o 29% mniej paliwa niż „benzyniaki”. Z kolei w mieście to o 24% lepszy wynik.

Ogólnie silniki wysokoprężne są uznawane za oszczędne. Aby się o tym przekonać wystarczy spojrzeć na dane fabryczne dotyczące zużycia paliwa (zgodne z cyklem WLTP) dla tego samego auta, ale w różnych wariantach. I tak:

• Audi A3 Sportback: benzynowa wersja 30 TSI (1.0, R3, turbo, 110 KM, MT6; cena: 111 000 zł) średnio na 100 km zużywa 5,5-6,0 l; wysokoprężne 30 TDI (2.0, R4, turbodiesel, 116 KM, MT6; cena: 133 300 zł) potrzebuje 4,4-4,8 l/100 km
• Ford Focus: benzynowy wariant 1.0 EcoBoost Hybrid (1.0, R3, turbo, mild hybrid, 125 KM, MT6; cena: 131 000 zł) średnio na 100 km zużywa 5,2-5,8 l paliwa; wysokoprężne 1.5 EcoBlue (1.5, R4, turbodiesel, 115 KM, AT8; cena: 147 950 zł) zużywa z kolei 4,9-5,4 l/100 km
• Peugeot 3008: benzynowa wersja 130 S&S EAT8 (1.2, R3, 130 KM, AT8; cena: 158 100 zł) średnio na 100 km zużywa 6,4-6,6 l paliwa; wysokoprężny wariant BlueHDi 130 S&S EAT8 (1.5, R4, turbodiesel, 130 KM; cena: 170 100 zł) potrzebuje z kolei 5,4-5,6 l paliwa na 100 km

Z powyższego zestawienia widać, że silniki wysokoprężne są rzeczywiście oszczędniejsze niż benzynowe. Choć dane zgodne z cyklem WLTP do końca tego nie oddają, w szczególności na autostradzie różnice często sięgają nie 1-2 l/100 km, lecz więcej. Bywa to nawet kilka litrów na 100 km, oczywiście na korzyść diesla.

Niestety, auta wysokoprężne są po prostu droższe w zakupie i rozważając ich wybór należy wziąć również pod uwagę to, po jakim czasie zwróci się taka inwestycja.

Diesel czy benzyna: niezawodność

Tutaj wszystko zależy od konstrukcji. Klasyczne silniki wysokoprężne – z komorą wstępną, niewysiloną pompą i jeszcze bez turbosprężarki – uznawane są za niezniszczalne. Również wiele współczesnych Ddiesli – już z układem bezpośredniego wtrysku – potrafi przejechać 0,5 mln km bez poważnej naprawy.

Sprawdza się tutaj reguła – jak dbasz, tak masz. Czyli odpowiednie schładzanie turbosprężarki, przestrzeganie interwałów serwisowych oraz tankowanie na pewnych stacjach benzynowych. Układy wtryskowe aktualnie wytwarzanych diesli są bowiem bardzo wrażliwe na jakość paliwa.

Słabym punktem są również filtry cząstek stałych DPF (TUTAJ przeczytasz o nich więcej). Ich zadaniem jest zatrzymywanie cząstek sadzy. Co jakiś czas jest ona wypalana, co ma miejsce dopiero, gdy silnik osiągną odpowiednie temperaturę roboczą, obroty i prędkość.

Jeśli jeździmy głównie po mieście, i na niewielkich odcinkach, DPF może zostać zablokowany. Choćby z tego względu takim kierowcom zaleca się wybór innego źródła napędu – silnika benzynowego lub hybrydy. Albo... elektryka.

Ale i silniki benzynowe są obecnie wyposażane w filtry cząstek stałych (TUTAJ przeczytasz o nich więcej). Downsizing sprawił, że również ich konstrukcja jest aktualnie bardziej skomplikowana niż lata temu. Powszechne stały się turbosprężarka i wtrysk bezpośredni. Tyle że w tym ostatnim pompa nie wytwarza równie wysokiego ciśnienia, co w silniku wysokoprężnym.

Tak naprawdę zarówno po stronie silników wysokoprężnych i benzynowych można trafić zarówno te niezawodne, jak i awaryjne. Przed zakupem konkretnego samochodu warto poszukać informacji o jego jednostkach (TUTAJ przeczytasz o 1.9 TDI) oraz sprawdzić, czy i na jakie usterki są narażone.

Wyniki badania brytyjskiego MotorEasy (zajmuje się konserwacją samochodów i naprawami gwarancyjnymi aut na rynku wtórnym) wykazały, że współczesne diesle są bardziej narażone na usterki niż silniki benzynowe. Analizę przeprowadzono na podstawie 30 000 samochodów w wieku od 3 do 8 lat.

Okazało się, że w aż 7 na 10 aut diesle były bardziej zawodne. Poza tym, zgodnie z powyższym raportem, ich naprawa okazuje się droższa.

Diesel czy benzyna: zakres obrotów

Samochody z silnikami wysokoprężnymi pracują w niższym zakresie obrotów niż jednostki benzynowe. Zwykle ich wał korbowy kręci się z maksymalną prędkością 4500-5000/min. W przypadku „benzyniaków” to około 6500 obr./min.

Diesel czy benzyna: ekologia

Samochody z dieslem pod maską wytwarzają mniej dwutlenku węgla niż modele benzynowe. Emitują jednak potencjalnie toksyczne cząstki stałe (NOx, NO2, N2O, itp.), mające negatywny wpływ na nasze zdrowie.

W związku z tym stosuje się w nich filtry cząstek stałych (GPF też już jest obowiązkowy w nowych autach na benzynę), które jednak nie są w stanie zupełnie wyeliminować ich emisji.

Z kolei silniki benzynowe produkują więcej dwutlenku węgla, ale i mniej drobnych cząstek. Choćby z tego względu są lepszym wyborem do miasta. W warunkach pozamiejskich lepiej sprawdzą się diesle.

Diesel czy benzyna: różnice w jeździe

Samochody wysokoprężne zazwyczaj z podobnej pojemności oferują niższą moc niż silniki benzynowe. Przy tym zapewniają wyższy moment obrotowy, w rezultacie czego świetnie nadają się choćby do holowania przyczep (TUTAJ przeczytasz o holowaniu samochodu).

Diesle przeważnie pracują głośniej niż jednostki na benzynę i z charakterystycznym „klekotem”. Poza tym wolniej reagują na gaz, szczególnie przy niskich obrotach, i wkręcają się na niższe obroty. Osiągi też są gorsze, jednak pod tym względem wcale mocno nie odstają od silników na benzynę.

Z drugiej strony niskie obroty i wysoki moment obrotowy sprawiają, że diesle świetnie sprawdzają się na autostradach. To właśnie tutaj notują najwyższą przewagę nad jednostkami benzynowymi.

Diesel: wady i zalety

Wady

Wady silników wysokoprężnych:

• wyższa cena zakupu
• skomplikowana budowa
• potencjalnie wyższe koszty serwisu
• niższa kultura pracy – klekoczące brzmienie
• możliwe problemy z zatykającym się filtrem DPF
• wytwarzają szkodliwe dla zdrowia substancje, m.in. tlenki azotu

Zalety

Zalety silników wysokoprężnych:

• lepsza efektywność paliwowa
• większy zasięg niż porównywalnego silnika benzynowego
• niższa emisja dwutlenku węgla do atmosfery
• dobrze nadaje się do holowania przyczep (wyższy moment obrotowy)
• wymagają pracy w niższym zakresie obrotów niż silniki benzynowe
• wykazują się teoretycznie większą trwałością mechaniczną

Benzyna: wady i zalety

Wady

Wady silników benzynowych:

• wyższe zużycie paliwa
• większa emisja dwutlenku węgla do atmosfery
• niższy moment obrotowy, co oznacza, że gorzej nadaje się np. do holowania przyczep

Zalety

Zalety silników benzynowych:

• tańsze w zakupie
• brak zapychającego się filtra DPF, choć już stosuje się GPF
• wyższa kultura pracy
• potencjalnie niższe koszty serwisowania
• lepsze osiągi
• mniej skomplikowana konstrukcja (nawet jednostek w duchu downsizingu)

Diesel czy benzyna – co wybrać? Podsumowanie

Diesel czy benzyna? To zależy od wielu czynników. Jeśli jeździsz dużo w trasach i nie przeszkadza ci charakterystyczny klekot – wybierz diesla. Poza tym ten rodzaj napędu idealnie nadaje się do większych SUV-ów czy aut terenowych.

Jeśli zaś poruszasz się głównie po mieście – wybierz silnik na benzynę.