12 grudnia 2023

Gęstość, lepkość i pompowalność oleju – podstawowe pojęcia

Olej silnikowy
Źródło: Wikimedia Commons

Odpowiednio dobrany olej silnikowy gwarantuje poprawne smarowanie poszczególnych elementów jednostki napędowej. Czym kierować się przy zakupie? Omawiamy najpopularniejsze pojęcia takie jak gęstość, lepkość i pompowalność oleju.

Gęstość oleju silnikowego

Każdy olej silnikowy posiada ściśle określone parametry. Jednym z najważniejszych jest gęstość. Niektóre osoby zrównują ją z definicją lepkości, co jest błędem. Te dwa pojęcia są ze sobą ściśle powiązane, jednak gęstość w tym przypadku określa ciężar właściwy omawianej substancji.

Lepkość oleju silnikowego

Lepkość określa, z jaką łatwością olej silnikowy przepływa w danej temperaturze. Im wartość będzie wyższa, tym przepływ będzie wolniejszy. Z kolei lepkość wysokotemperaturowa HTHS może mieć wpływ na zużycie paliwa. Im jej wartość jest niższa, tym będzie ono niższe. Oznaczenia dotyczące lepkości określane są na podstawie normy SAE (Stowarzyszenia Inżynierów Samochodowych). Opisujemy je w dalszej części artykułu.

Pompowalność oleju silnikowego

Tajemnicze określenie, które dla wielu osób może być zagadką. Ujmując tę kwestię jeszcze bardziej szczegółowo, powinniśmy użyć określenia tzw. pompowalności niskotemperaturowej MRV. W praktyce zjawisko to charakteryzuje opory, z jakimi w niskiej temperaturze olej przepływa przez kanały olejowe.

Oznaczenia oleju silnikowego

Wyróżniamy trzy podstawowe rodzaje olejów:

  • letnie – oznaczono jedynie za pomocą określonych liczb
  • zimowe – rozpoznajemy je dzięki umieszczeniu na opakowaniu oleju litery W
  • całoroczne (wielosezonowe) – oznaczane dwiema liczbami, pomiędzy którymi umieszczono literę W (np. 5W30). Im wyższa będzie druga liczba, tym lepszymi właściwościami będzie charakteryzować się olej, nawet w wyższej temperaturze. Analogicznie, wartość umieszczona przed literą W: im będzie niższa, tym niższa będzie wartość temperatury, w której możemy zastosować dany olej. Zdecydowanie najczęściej używany rodzaj oleju silnikowego, przynajmniej jeśli chodzi o nasze położenie geograficzne.

Podsumowanie

O ile w niższych temperaturach, różnice pomiędzy poszczególnymi rodzajami oleju mogą być niezauważalne, o tyle w wyższych mają już ogromne znaczenie. Szczególnie jeśli chodzi o utratę właściwości substancji. W dużym uproszczeniu prowadzi to do powstawania zanieczyszczeń osadzających się na poszczególnych częściach silnika. Jak łatwo wywnioskować, efekt to przyspieszone zużycie jednostki napędowej. To właśnie dlatego warto stosować oleje o parametrach zalecanych przez producenta.