23 października 2023

Hamulce bębnowe – czy są lepsze od tarczowych?

Hamulce bębnowe

Układ hamulcowy ma ogromny wpływ na bezpieczeństwo podróżowania. W poszczególnych modelach samochodów producenci stosują różne rozwiązania. Jednym z nich są hamulce bębnowe. Czym są, jakie mają wady i zalety?

Hamulce bębnowe czy tarczowe? Które są lepsze?

Zarówno hamulce bębnowe, jak i tarczowe mają określone wady i zalety. Aby odpowiedzieć na pytanie, które z nich są lepsze, należy zastanowić się, do jakiego typu samochodu mają być przeznaczone. W autach typowo miejskich, o niskiej mocy, wariant bębnowy w zupełności wystarczy.

Inaczej wygląda sytuacja w przypadku droższych, większych i mocniejszych modeli. Tutaj zdecydowanie lepiej sprawdzą się hamulce tarczowe. Zapewniają większą skuteczność hamowania, a w wariancie wentylowanym skutecznie chronią przed przegrzaniem takie elementy jak np. łożyska.

Czym są hamulcowe bębnowe?

Hamulce bębnowe składają się z kilku elementów. Najważniejszym i najbardziej widocznym jest bęben. W jego wnętrzu możemy znaleźć nieobrotową tarczę koła, do której przymocowane są szczęki hamulcowe. Zauważymy tam również specjalne sprężynki i tłoczek.

Jak działają hamulcowe bębnowe?

W momencie, w którym hamujemy, szczęki hamulcowe rozpierane za pomocą tłoczka trą o wewnętrzną powierzchnię bębna. Tym samym również okładziny cierne wytwarzają określone tarcie. Efektem jest hamowanie pojazdu. Aby czynność zatrzymać, a szczęki mogły się cofnąć, stosuje się wspomniane wcześniej sprężynki.

Rodzaje hamulców bębnowych.

Konstrukcja hamulców bębnowych jest stosunkowo prosta. Mimo to możemy wyróżnić kilka rodzajów zastosowanych rozwiązań. Należą do nich:

  • Układ Simplex – zbudowany z jednego cylinderka hamulcowego i dwóch tłoczków. Zużycie szczęk w tym przypadku następuje nierównomiernie. Przyczyną jest sposób, w jaki następuje hamowanie, najpierw użyta zostaje część górna szczęki, a następnie dolna.
  • Układ Duplex – w tym przypadku mamy do czynienia z dwoma cylinderkami, z których każdy odpowiada za zacisk danej szczęki i z pojedynczymi tłoczkami. Proces zużycia obydwu szczęk następuje w sposób równomierny. Co innego zużycie szczęk w stosunku do ich powierzchni, które przebiega nierównomiernie. Spotyka się także rozwiązanie typu Duo Duplex, będące połączeniem układów Simplex i Duplex.
  • Układ samowzmacniający – zasada działania jest taka sama jak w przypadku układu Simplex. Tutaj również znajdziemy jeden cylinderek i dwa tłoczki. Różnica polega na sposobie montażu szczęk. Nie są one przymocowane na stałe, a pływająco. W efekcie obie zużywają się praktycznie w jednakowym stopniu.

Wady hamulców bębnowych

Do wad hamulców bębnowych możemy zaliczyć:

  • nierównomierne zużycie
  • efekt tarcia jest silnie uzależniony od warunków pracy, takich jak np. zawilgocenie czy temperatura otoczenia
  • nie nadają się do samochodów o dużej mocy z uwagi na podatność na przegrzewanie i niższą skuteczność hamowania (nawet mimo faktu współpracy w niektórych przypadkach z układem ABS)
  • większa waga niż w przypadku hamulców tarczowych, przez co skutecznie zwiększa się masa nieresorowana
  • wpływ na szybsze zużycie innych elementów (znacznie częściej wymiany wymagają w tym przypadku przednie klocki hamulcowe)

Zalety hamulców bębnowych

Mimo że hamulce bębnowe kojarzą się raczej ze starszymi pojazdami, to wielu producentów nadal stosuje to rozwiązanie. Głównie w przypadku tańszych i mniej skomplikowanych w budowie samochodów. Najważniejsze zalety tego układu to:

  • większa wytrzymałość niż w przypadku hamulców tarczowych, co ma duże znaczenie w przypadku tańszych pojazdów, których użytkownicy nastawieni są na ekonomiczną jazdę
  • niższy koszt zakupu (szczególnie zestawiając ze sobą takie elementy jak cylinderek w hamulcach bębnowych i zaciski w hamulcach tarczowych) i prosta konstrukcja

Czy da się zmienić hamulce bębnowe na tarczowe?

Taka czynność w wielu przypadkach jest możliwa. Zjawisko jest bardzo popularne wśród miłośników wszelkiego rodzaju modyfikacji. Sytuację ułatwia fakt, że producenci samochodów często stosują w niektórych modelach różne rozwiązania w odniesieniu do układu hamulcowego.

Przykładem może być widoczny na zdjęciu powyżej Peugeot 207. Egzemplarz fabrycznie wyposażony był w hamulce bębnowe z tyłu, jednak właściciel zdecydował się na transplantację kompletnego układu (w tym przypadku hamulców tarczowych) z najmocniejszej wersji RC. W efekcie skuteczność hamowania zdecydowanie się zwiększyła. Minus to koszt całej operacji, kilkukrotnie większy niż w przypadku zakupu i wymiany hamulców bębnowych. W większości przypadków ma to związek również z koniecznością wymiany dodatkowych elementów takich jak piasty, linka hamulca ręcznego czy przewody hamulcowe.

FAQ - najczęściej zadawane pytania

Co jest lepsze – hamulce tarczowe czy hamulce bębnowe?

Nie istnieje jednoznaczna odpowiedź na to pytanie. Każdy z wymienionych układów ma wady i zalety. Wszystko zależy od tego, w jakim typie auta zostanie zastosowane konkretne rozwiązanie i w jakich warunkach pojazd będzie użytkowany.

Ile wytrzymują hamulce bębnowe?

Wymiana hamulców bębnowych może nastąpić nawet po przejechaniu ponad 100 tysięcy kilometrów. Oczywiście pod warunkiem rozsądnego użytkowania samochodu i okresowej kontroli układu.

Kiedy wymiana bębnów hamulcowych?

Powinna nastąpić niezwłocznie w przypadku kiedy odczuwamy wyraźne pogorszenie hamowania. Może objawiać się również takim zjawiskiem jak chwilowe przerwy w hamowaniu z wyższej prędkości. Jest to zjawisko szczególnie niebezpieczne, którego za wszelką cenę należy uniknąć. Dodatkowym sygnałem mogą być niepokojące dźwięki dochodzące z okolic bębnów (stukanie, tarcie, piski, bicie).