27 sierpnia 2024

Jak sprawdzić amortyzatory w samochodzie?

Wymiana amortyzatorów

Amortyzatory wpływają bezpośrednio na bezpieczeństwo jazdy i stabilność samochodu. Zużyte negatywnie działają na opony, sprężyny oraz układ zawieszenia i hamowania. Podpowiadamy, jak sprawdzić amortyzatory i ile kosztuje ich wymiana.

W jaki sposób sprawdzamy amortyzatory w samochodzie?

Specjaliści zalecają wymianę amortyzatorów po przejechaniu ok. 80-100 tys. km. Jednak to, jak szybko się one zużyją, zależy od jakości materiałów, z jakich zostały wykonane poszczególne elementy. Słabej jakości zamienniki sprawiają, że wymiana amortyzatora będzie konieczna szybciej, w skrajnych przypadkach nawet już po przejechaniu 20-30 tys. km. Szybsze niż zwykle zużycie amortyzatorów powoduje też jazda po dziurach, wybojach i innych przeszkodach.

Najłatwiejszym i najszybszym sposobem na weryfikację stanu amortyzatorów jest wizyta na stacji diagnostycznej albo w warsztacie samochodowym. Doświadczony kierowca może też zrobić to samodzielnie. Jak sprawdzić amortyzatory we własnym zakresie?

Pierwszą metodą jest ocena wizualna amortyzatorów na postoju. Jednak w tym celu trzeba odkręcić koła i inne podzespoły, aby dostać się do całej konstrukcji. Diagnostyka wizualna polega na sprawdzeniu, czy amortyzatory nie są przerdzewiałe, a gumowe elementy porozrywane, popękane i sparciałe. Trzeba też przyjrzeć się czy nie ma w ich okolicy żadnych wycieków.

Innym sposobem na to, jak sprawdzić amortyzatory, jest wsłuchanie się w zachowanie zawieszenia podczas jazdy po różnych nawierzchniach: po gładkiej drodze, jak i po nierównościach, przy hamowaniu i wykonywaniu manewrów. W sytuacji, kiedy koła będą traciły przyczepność na nierównościach albo słyszalne będą stuki, to może oznaczać zużycie amortyzatora.

Ostatnią metodą, aby sprawdzić, czy są uszkodzone amortyzatory tylne albo przednie jest zatrzymanie się i naciśnięcie kilkakrotne karoserii nad testowanym elementem. Po jej puszczeniu auto powinno odskoczyć i szybko powrócić do pierwotnej pozycji. Jeżeli samochód rozkołysał się na albo słychać było nietypowe odgłosy lub wolno wracał do początkowego ustawienia, oznacza to, że mamy do czynienia z uszkodzonymi amortyzatorami.

Ile kosztuje wymiana amortyzatorów?

Trzeba pamiętać, że amortyzatory wymienia się parami na jednej osi. Co więcej, mechanik powinien zmontować też nowe zestawy ochronne i montażowe, które wpływają na bezpieczną, cichą i komfortową jazdę samochodem.

Usługa wymiany uszkodzonych amortyzatorów to wydatek od ok. 100-200 zł. Cena zależy od lokalizacji i renomy warsztatu, marki auta i skomplikowania prac. Do tego trzeba doliczyć koszt amortyzatorów przednich albo tylnych. Tutaj jest duża rozpiętość cenowa, a cena zależy od marki samochodu oraz tego, czy kupujemy element oryginalny, czy zamiennik. Za amortyzatory zapłacimy od 100 zł za sztukę do nawet 2 tys. zł. w przypadku aut klasy premium.

W niektórych przypadkach można zadecydować się na regenerację amortyzatorów, choć to także nie jest tania usługa. Przykładowo naprawa części sterowanej elektronicznie kosztuje ok. 500-600 zł za sztukę, a regeneracja amortyzatora pneumatycznego – ok. 1000 zł.

Po wymianie albo regeneracji amortyzatorów warto sprawdzić ustawienie geometrii kół, szczególnie jeśli zostały wymienione inne elementy zawieszenia. Koszt wykonania badania geometrii, wraz z ustawieniem zbieżności i kątów sworznia zwrotnicy na przedniej i tylnej osi wynosi ok. 200-350 zł. Proces zajmuje ok. godziny.

Ile trwa wymiana amortyzatorów?

Wymiana amortyzatorów w typowym samochodzie, doświadczonemu mechanikowi zajmie od 2. do 4. godzin. W przypadku amortyzatorów tylnych – czas może skrócić się nawet do godziny. Do tego trzeba doliczyć oczekiwanie na zamówienie i dostarczenie części.

Czas samej robocizny zależy od stanu amortyzatorów i rozwiązań konstrukcyjnych w danym modelu. Jeśli elementy amortyzatorów będą bardzo skorodowane, a śruby zapieczone, to praca może się wydłużyć.

Jakie są objawy uszkodzenia amortyzatora?

Podejrzewasz wylany amortyzator? Objawy awarii to:

  • brak płynności jazdy
  • drgania na kierownicy;
  • odczuwalne podczas jazdy: kołysanie samochodu na nierównościach, „skakanie”, utrata przyczepności
  • dłuższe hamowania będące efektem utraty przyczepności
  • tzw. nurkowanie w trakcie hamowania
  • opóźnione reagowanie samochodu na ruchy kierownicą i gorsze trzymanie się drogi w zakrętach
  • odczucie kołysania lub przechyla się samochodu podczas pokonywania zakrętów
  • ściąganie samochodu na jedną stronę w czasie jazdy
  • pogorszenie się komfortu jazdy – odczuwalne są wstrząsy i drgania, szczególnie przy pokonywaniu nierówności np. dziur i progów zwalniających
  • nierównomierne zużycie opon
  • głuche stuki i pukanie podczas jazdy po nierównościach, także niewielkich
  • uruchamianie się ABS przy lekkim hamowaniu na suchej drodze
  • podatność samochodu na boczne podmuchy wiatru
  • plama oleju pod samochodem w okolicach koła – może świadczyć o wylanym amortyzatorze

Po czym poznać, że amortyzatory są do wymiany?

Jeśli podejrzewamy, że w aucie mamy uszkodzone amortyzatory, to najlepszym rozwiązaniem jest konsultacja z mechanikiem. Specjalista jest w stanie ocenić, czy trzeba je wymienić, czy jednak uda się dokonać regeneracji amortyzatora.

Poza tym, amortyzatory mogą wymagać wymiany jeśli zauważymy, że:

  • auto zachowuje się coraz mniej pewne podczas wykonywania zakrętów, np. mamy wrażenie, że samochód jakby „przyklękał” albo „pływał”
  • wydłuża się hamowanie
  • zwiększają się drgania na kierownicy na nierównej nawierzchni
  • koła podskakują podczas gwałtownego hamowania
  • ABS reaguje zbyt szybko
  • dochodzi do opadania jednej ze stron samochodu podczas postoju

Kupując nowe części, trzeba pamiętać, że muszą one być kompatybilne z danym modelem samochodu. Poza tym należy zwrócić też uwagę na parametry techniczne, w tym sprawność tłumienia i zakres pracy.

Czy na stacji diagnostycznej można sprawdzić amortyzatory?

Stan amortyzatorów jest sprawdzany podczas badania ogólnego stanu technicznego, jakie corocznie musi przejść każdy samochód. W jego trakcje diagnosta weryfikuje m.in. kondycje zawieszenia czy układu wydechowego.

Właściciel samochodu może też podjechać na stację poza terminem badań i zlecić kontrolę zawieszenia, bez zastanawiania się jak sprawdzić amortyzatory samodzielnie. Pracownik wykona profesjonalną kontrolę metodą Boge albo Eusama. Pierwszy sposób polega na analizie drgań kół w funkcji czasu, drugie to analiza poziom nacisku koła na płytę specjalnego stanowiska przeznaczonego do badania amortyzatorów. Sprawdzenie wartości tłumienia amortyzatorów to wydatek ok. 50 zł.

Ile wytrzymują amortyzatory?

Amortyzatory, jak każda część eksploatacyjna, z czasem się zużywają. Przyczynia się do tego tarcie, wiek, wysokie temperatury, obciążenie oraz działanie soli i oleju. Elementy amortyzatora mogą też ulec uszkodzeniu w wyniku uderzenia np. o wysoki krawężnik lub w wypadku.

Wielu producentów szacuje żywotność swoich produktów na ok. 80 tys. km. Jednak na szybkość zużycia amortyzatora wpływa nie tylko jakość zastosowanych do produkcji materiałów, ale też sposób użytkowania samochodu. Zamienniki niskiej jakości niekiedy trzeba wymieniać już po przejechaniu 20-30 tys. km.

Częste hamowania, agresywny styl, pokonywanie progów zwalniających z dużą prędkością oraz jazda po nierównych drogach negatywnie działają na amortyzatory. Eksperci szacują, że w przeciętnych polskich warunkach amortyzatory powinny wytrzymać przebieg od 50 do 70 tys. km. Wynika to z klimatu panującego w naszym kraju oraz stanu dróg.

Przy wymianie trzeba pamiętać, że amortyzatory wymienia się parami, niezależnie od tego, czy awarii uległ jedna, czy obie części.

Jak brzmi uszkodzony amortyzator?

Uszkodzone amortyzatory przednie albo tylne i kolumny wydają charakterystyczne odgłosy. Kierowca może usłyszeć odgłosy pukania lub stukania. Dźwięk uszkodzonego amortyzatora jest spowodowany zetknięciem metalu z metalem. Dzieje się tak, kiedy amortyzator lub kolumna dobija do końca swojego zakresu przy pokonywaniu przez samochód nierówności. Trzeba też dodać, że takie hałasy są też objawem zużycia elementów mocujących amortyzatory lub kolumny.

Czym grozi jazda z uszkodzonym amortyzatorem?

Jazda z uszkodzonymi amortyzatorami jest możliwa, ale mało komfortowa i jeszcze mniej bezpieczna.

Zużycie amortyzatora powoduje, że przestaje on pełnić swoją funkcję, zatem trzeba się liczyć z tym, że trudniej będzie zapanować nad autem, szczególnie podczas jazdy z dużą prędkością oraz podczas pokonywania zakrętów i ostrego hamowania. W takiej sytuacji samochód będzie skakał, kołysał się poprzecznie oraz osiadał z tyłu i nurkował. Grozi to wydłużeniem drogi hamowania i w efekcie kolizją albo potraceniem innego uczestnika ruchu.

Co więcej, drgania i wstrząsy są bardzo męczące dla kierowcy i pasażerów, a to może przyczynić się do spowodowania niebezpiecznej sytuacji na drodze, a nawet wypadku.

Uszkodzone amortyzatory powodują też większe obciążenie innych części zawieszenia: sprężyn albo łożysk, a także opon. Podskakiwanie auta może doprowadzić nawet do odrywania się kawałków gumy z kół.