Jaki fotelik samochodowy wybrać dla dziecka?
Bezpieczny fotelik samochodowy ma za zadanie ochronić dziecko przed urazami, jakie mogą wystąpić podczas wypadku oraz gwałtownego hamowania. Poza tym zapewniają maluchom komfort jazdy. Zgodnie z przepisami należy wozić w nim dzieci do 150 cm wzrostu. W innym wypadku grozi kierowcy mandat i punkty karne. Podpowiadamy, jaki fotelik samochodowy wybrać, aby był bezpieczny i wygodny.
Przepisy dotyczące przewożenia dzieci
W naszym kraju o tym, do kiedy dziecko musi jeździć w foteliku, mówi Prawo o ruchu drogowy. Artykuł 39 nakazuje, aby dzieci mające mniej niż 150 cm wzrostu przewozić w foteliku dziecięcym lub innym urządzeniu przytrzymującym dla dzieci. Ponadto właściciele pojazdów powinni pamiętać, że zgodnie z przepisami sprzęt musi być zgodny z:
- masą i wzrostem przewożonego dziecka
- warunkami technicznymi określonymi w przepisach Unii Europejskiej lub w regulaminach EKG ONZ dotyczących urządzeń przytrzymujących dla dzieci w pojeździe
Jak dobrać fotelik do samochodu? Przede wszystkim musi on mieć europejską homologację ECE R44/04 lub ECE R129 (i-Size). Pierwsza dzieli sprzęty wg wagi, druga – wzrostu dziecka. Należy pamiętać, że od września 2023 r. została wstrzymana produkcja nowych fotelików do auta z normą ECE R44. Obecnie dostępne są w większości foteliki samochodowe z atestem R129/03. Oczywiście, jeśli mamy już model z poprzednią homologacją, albo znajdziemy takowy w sklepie, możemy go używać. Prawo tego nie zabrania.
Warto wiedzieć, że przepisy dopuszczają przewożenie dziecka bez fotelika w samochodach osobowych i ciężarowych pod warunkami, że malec:
- siedzi na tylnym siedzeniu
- ma co najmniej 135 cm wzrostu
- jest zapięty w pasy bezpieczeństwa
- ma za dużą masę i wzrost, aby bezpiecznie posadzić go w fotelik dla dziecka lub siedzisko
- ma zaświadczenie lekarskie o przeciwwskazaniu do przewożenia go w foteliku bezpieczeństwa lub innym urządzeniu przytrzymującym dla dzieci
Ponadto Prawo drogowe pozwala kierowcy na posadzenie na tylnym siedzeniu samochodu trzeciego dziecka w wieku co najmniej trzech lat, zapiętego w pasy bezpieczeństwa, w sytuacji, gdy na tylnej kanapie jest już dwoje dzieci umieszczonych w fotelikach lub siedziskach i nie ma możliwości zamontowania trzeciego.
Co więcej, prawo zezwala na przewożenie dzieci bez fotelików bezpieczeństwa lub siedzisk w:
- taksówkach
- specjalistycznych środkach transportu sanitarnego, czyli np. karetkach
- pojazdach Policji, Straży Granicznej lub straży gminnej (miejskiej)
Kara za nieprzestrzeganie przepisów
Kierowcy za przewożenie dzieci bez fotelików albo siedzisk grozi mandat i punkty karne. Wysokość kary zależy od liczby przewożonych niewłaściwie dzieci i wynosi:
- 300 zł i 5 punktów karnych za jedno dziecko
- 300 zł i 10 pkt za dwójkę
- 300 zł i 15 pkt za trójkę i więcej
Jaki powinien być fotelik samochodowy?
O tym, jaki fotelik samochodowy wybierzemy, nie powinien decydować przypadek, ani opinie innych. Rodzice powinni dobrze przyjrzeć się producentów oraz jakości wykonania urządzenia. Innymi ważnymi cechami są:
- Bezpieczeństwo. O jego poziomie świadczy liczba wbudowanych w fotelik systemów oraz pozytywny wynik prestiżowych testów bezpieczeństwa wykonywanych przez niezależne instytuty. Najpopularniejsze z nich to niemiecki ADAC oraz szwedzki Test Plus. Oczywiście im lepsza ocena, tym wyższy poziom bezpieczeństwa podczas podróży. Testy ADAC obejmują: symulację uderzenia bocznego i zderzenia czołowego; komfort siedzącego w nim dziecka oraz łatwość użytkowania i czyszczenia fotelika. Sprawdza się też zawartość substancji szkodliwych w materiale. Najwyższy poziom w testach ADAC to pięć gwiazdek. Test Plus ogranicza się tylko do fotelików montowanych tyłem do kierunku jazdy (RWF), a modele, które je przeszły, mają umieszczona na obudowie naklejkę.
- Wygoda. Dobry fotelik samochodowy powinien zapewniać dziecku komfortowe podróżowanie w dogodnej dla niego pozycji, czyli mieć możliwość regulacji kąta nachylenia oparcia, wysokości zagłówka, podnóżka i pasów bezpieczeństwa; przyjemny w dotyku oraz odporny na zabrudzenia materiał, a także miękką piankę jako wypełnienie w tapicerce.
- Dostosowanie do dziecka i samochodu. Bezpieczny fotelik samochodowy musi być dopasowany do wieku i wagi dziecka oraz dostosowany kształtem i wielkością do tylnej kanapy pojazdu. Jest to szczególnie istotne w przypadku małych aut – w nich duży fotelik nie zapewni odpowiedniej przestrzeni na nogi. Przed zakupem warto przymierzyć urządzenie do samochodu i sprawdzić, czy pasuje. Należy zwrócić uwagę też na to, aby przestrzeń pomiędzy tyłem fotelika a oparciem kanapy była jak najmniejsza, ponieważ to przekłada się na jego stabilność podczas jazdy.
- Funkcjonalność. Jeśli dziecko przewozimy autem kilka razy dziennie nosidełko do samochodu albo fotelik musi być łatwy w obsłudze dla rodzica. A nosidełko dodatkowo powinno być lekkie. Zapięcie do fotelika samochodowego powinno być możliwe jedną ręką a pokrętła regulujące łatwo dostępne. W niektórych modelach są schowane, tak głęboko, że zmiana np. nachylenia kąta oparcia nie jest możliwa, jak już posadzimy dziecko w foteliku.
- Dostępność kompatybilnych akcesoriów. Jeśli jeździmy autem na dłuższych dystansach, warto dokupić do fotelika akcesoria umilające podróż, np. kocyki, otulacze do pasów albo rogale na szyję. Wszystkie gadżety muszą być bezpiecznie zamontowane, dlatego warto kupować je od jednego producenta.
Rodzaje fotelików samochodowych
Zasadniczo foteliki dzielimy ze względu na zakres wieku i wagi dziecka. Aczkolwiek można podzielić je pod kątem sposobu montażu w aucie.
RWF
Skrót RWF (z języka angielskiego rear ward-facing), czyli w tłumaczeniu na polski tyłem do kierunku jazdy. Oznacza to, że taki fotelik przystosowany jest do przewożenia dzieci tyłem do kierunku jazdy. Według ekspertów urządzenia tego typu są bezpieczniejsze, a zgodnie z europejską normą i-Size dzieci do 15. miesiąca życia dziecka lub osiągnięcia 75-80 cm wzrostu muszą być w fotelikach RWF. W razie kolizji skorupa fotelika RWF otula dziecko i rozkłada siły uderzenia na większej powierzchni. Tym samym bardziej chroni szyję malucha.
FWF
FWF, czyli front way facing, oznacza fotelik instalowany przodem do kierunku jazdy. Takie modele zwykle są przeznaczone dla starszych dzieci od ok. 6 roku życia. Aby dodatkowo zabezpieczyć malucha w fotelikach, producenci wprowadzają szereg funkcjonalności i systemów zwiększających ochronę.
Fotelik obrotowy
Foteliki obrotowe są wyposażone w obrotową bazę pozwalająca na rotację o 360 i 180 stopni. Pierwszy z nich umożliwia pełny obrót fotelika, więc możemy go montować przodem, jak i tyłem do kierunku jazdy, a także odwracać w kierunku drzwi po lewej i prawej stronie siedziska. Drugi typ nie ma wprawdzie opcji montowania przodem, ale doskonale sprawdza się podczas codziennego użytkowania. Bardzo ułatwia rodzicom wsadzanie i wysadzanie malucha z fotelika oraz zapięcie go w pasy i wypięcie.
Fotelik samochodowy z systemem Isofix
Isofix to system składający się z metalowych zaczepów znajdujących się z tyłu w bazie fotelika oraz uchwytu z wkładką pilotującą umieszczonego w aucie. Dzięki niemu można zamontować sprzęt bez użycia samochodowych pasów bezpieczeństwa. Fotelik z Isofix przytwierdza się bezpośrednio do wewnętrznej konstrukcji auta za pomocą metalowych złączy. Takie rozwiązanie jest możliwe tylko w autach wyposażonych w system Isofix.
Po czym rozpoznać dobry fotelik?
Bezpieczny fotelik samochodowy musi mieć umieszczony na nim znak homologacji oraz naklejki informujące o pozytywnym przejściu testów bezpieczeństwa. Oto czym jeszcze wyróżnia się dobry fotelik dla dziecka:
- zagłówek w kształcie litery V. Taki kształt zapewnia dobre podtrzymanie główki dziecka w czasie jazdy i gwarantuje ochronę karku i szyi podczas zderzenia, ponieważ pochłania nadmiar energii kinetycznej, zanim ona dotrze do dziecka
- uprząż bezpieczeństwa, czyli wewnętrzny system pasów. Jeśli zastanawiamy się, jaki fotelik samochodowy będzie odpowiedni dla najmłodszych, to zdecydowanie ten z pięciopunktową uprzężą. Przytrzymuje ona dziecko w okolicach ramion i bioder oraz zabezpiecza miękkie części ciała, takie jak brzuch przed uderzeniem. Uprząż pięciopunktowa może być używana tylko w przypadku dzieci ważących poniżej 18 kg. Dla większych i starszych odpowiednie będą systemy trzypunktowe dodatkowo wyposażone w prowadnicę biodrową, zapewniającą odpowiedni przebieg pasów bezpieczeństwa
- możliwość dopasowania poszczególnych parametrów do ciała dziecka. Fotelik powinien być wyposażony w pokrętła pozwalające na regulację kąta nachylenia oparcia, wysokości zagłówka, podnóżka i pasów bezpieczeństwa. Dzięki temu sprzęt będzie idealnie dopasowany do sylwetki danego dziecka i zapewni mu komfort podróżowania
- przyjemny materiał. Zagłówek powinien być wykonany z miękkiej przyjemnej w dotyku tkaniny a wypełnienie zrobione z pianki typu memory tech. Dobrze by było, aby materiał był odporny na zabrudzenia i łatwo się czyścił
- podwójny system montażu: dualny system montażu: Isofix oraz za pomocą pasów samochodowych. Dzięki temu będzie można wpiąć go do każdego auta
- obrotowa baza 180 stopni – ułatwia ona posadzenie dziecka w foteliku i zapięcie go w uprząż
Jaki fotelik samochodowy dla dziecka?
Jak już wspomnieliśmy, fotelik musi być dostosowany do wieku, wzrostu i wagi dziecka. Przy czym starsza norma ECE R44/04 dzieliła sprzęt wg wagi dziecka, a nowa ECE R129 (i-Size) – wzrostu dziecka. Obecnie zdarza się, że producenci umieszczają na projektach obie informacje.
Jaki fotelik dla noworodka?
Ciało noworodka jest bardzo delikatne, dlatego powinno wybierać modele w wąskim zakresie wagowym. Dobrym rozwiązaniem jest nosidełko, które można też zamontować w wózku, dzięki czemu unikamy wożenia w bagażniku gondoli. A jaki fotelik dla niemowlaka będzie odpowiedni? W tym przypadku odpowiednie będzie nosidełko lub fotelik do 13 kg. Pamiętajmy, że powinien on być montowany tyłem do kierunku jazdy.
Jaki fotelik dla dwulatka?
Fotelik dla 2-latka powinien być wyposażony w uprząż pięciostopniową, która dobrze zabezpieczy młodego człowieka w trakcie jazdy. Warto wybrać model obrotowy, który pozwoli na szybkie wypięcie dziecka. Dwulatki są bardzo ruchliwe i niecierpliwe, więc to rozwiązanie ułatwi życie rodzicom.
Jaki fotelik dla czterolatka?
Dzieci w wieku czterech lat ważą ok. 15-18 kg, zatem mogą już jeździć bezpiecznie przodem do kierunku jazdy. Jaki fotelik samochodowy dla 4-latka wybrać? Dobrym pomysłem będzie fotelik, który można wyregulować wzdłuż i wszerz z kategorii 15-36 kg.
Jaki fotelik dla sześciolatka?
Jeśli sześciolatek waży powyżej 15 kg i mierzy co najmniej 135 cm, można fotelik samochodowy zamienić na siedzisko. Jednak eksperci od bezpieczeństwa zalecają korzystanie z fotelików jak najdłużej, ponieważ siedzisko nie zabezpieczy głowy, karku ani szyi młodego człowieka w razie wypadku. Wybierają fotelik, zadbajmy, aby miał on prowadnice, które wyznaczą odpowiedni tor pasom samochodowym.
Uniwersalne foteliki samochodowe – foteliki samochodowe dla dzieci o wadze 9-36 kg
Eksperci rzadko kiedy polecają uniwersalne foteliki o tak dużej rozpiętości kilogramowej. Powód jest prosty, znacznie łatwiej jest stworzyć bezpieczny produkt, który będzie służył przez 2-3 lata niż przez 10. Dlatego decydując się na takie rozwiązanie, należy dobrze przyjrzeć się regulacjom fotelika na wysokość, jak i szerokość.
Podsumowanie
O tym, jaki fotelik samochodowy wybrać nie powinna decydować ani cena, ani to czy nam się on podoba. Oczywiście te aspekty są istotne, jednak pod uwagę rodzice powinni wziąć przede wszystkim czy dany model ma wymagane homologacje oraz atesty bezpieczeństwa przeprowadzone przez niezależne instytucje. Co więcej, fotelik samochodowy musi być dobrany do wagi i wieku dziecka. Warto kierować się zasadą, że im mniejszy zakres wagowy danego urządzenia, tym lepsze dopasowanie do sylwetki dziecka.
Najlepsze foteliki samochodowe łatwo się montują, są lekkie oraz wykonane z bezpiecznych materiałów, niepowodujących podrażnień skóry. Poza tym dzięki regulacjom nagłówków i kąta nachylenia oparcia umożliwiają podróżowanie w wygodnej pozycji nawet przez kilka godzin.
Każdy kierowca powinien też pamiętać, że nawet najbezpieczniejszy fotelik samochodowy nie gwarantuje tego, że dziecko nie ulegnie żadnemu urazowy, jeśli urządzenie nie będzie poprawnie zamontowane. Informacje o tym, jak zapiąć fotelik samochodowy znajdziemy w instrukcji obsługi. Należy postępować zgodnie z zaleceniami producenta, ponieważ w innym wypadku, jeśli dojdzie do urazu, ubezpieczyciel może nie wypłacić świadczenia.