Nabijanie klimatyzacji – ile kosztuje, ile trwa serwis?
Klimatyzacja należy do wyposażenia niemal każdego współczesnego samochodu. Ale mało który kierowca zdaje sobie sprawę, że należy ją systematycznie serwisować. Ile kosztuje nabijanie klimatyzacji i ile trwa?
Do przyjemnego chłodu w kabinie już dawno zdążyliśmy się przyzwyczaić. Klimatyzacja samochodowa, która pozwala również ograniczyć wilgotność w kabinie, przestała być bowiem wyposażeniem drogich, ekskluzywnych modeli, a stała się chlebem powszednim. Praktycznie większość nowych aut sprzedawanych dziś w Polsce ma na swoim pokładzie klimatyzację.
Ale klimatyzacja wymaga także regularnego serwisowania. Co roku z układu w naturalny sposób ubywa np. około 10 proc. czynnika chłodniczego, który warto uzupełnić. Co jeszcze trzeba wiedzieć o klimatyzacji i o tym, jak ją serwisować?
Nabijanie klimatyzacji samochodowej
Zbyt niski poziom czynnika – czym to grozi?
O zbyt niskim poziomie czynnika chłodzącego świadczy przede wszystkim to, że sterowanie klimatyzacją działa właściwie, ale pomimo ustawienia oczekiwanej temperatury, chłodzenie okazuje się bardzo słabe. To ewidentny brak czynnika chłodzące w układzie. Jego właściwy poziome jest szczególnie ważny, gdyż ubytki prowadzą do zatarcia kompresora.
Czym to jest spowodowane? Oprócz czynnika chłodzącego w układzie znajduje się niewielka ilość oleju, który smaruje kompresor. Przy napełnianiu klimatyzacji nowym czynnikiem ważne jest także, aby serwisant dobrał odpowiedni olej. Różne kompresory mają różne olejowe wymagania.
Jaki stosować czynnik chłodzący w klimatyzacji?
Działanie klimatyzacji opiera się w dużej mierze na czynniku chłodzącym. Przy pomocy kompresora, skraplacza, osuszacza, rozprężacza i parownika gaz obecny w układzie zostaje poddany sprężaniu i rozprężaniu, co powoduje zmianę temperatury powietrza wtłaczanego do kabiny.
Jaki czynnik wybrać? Niegdyś stosowano wyłącznie gaz o oznaczeniu r134a, ale okazał się on zbyt szkodliwy dla środowiska. W związku z tym od 1 stycznia 2017 roku wprowadzono przepis, według którego w nowo wyprodukowanych samochodach należy stosować czynniki o liczbie GWP nieprzekraczającej 150.
Co to jest GWP? Nazwa pochodzi z języka angielskiego i oznacza „Global Warming Potential”, czyli w wolnym tłumaczeniu – „potencjalny wpływ na globalne ocieplenie”. Oczywiście, im wyższa wartość GWP, tym większe zagrożenie dla środowiska. Czynnik r134a charakteryzuje się liczbą GWP równą 1430.
Obecnie w nowych samochodach używa się więc czynnika chłodzącego oznaczonego jako r1234yf, w przypadku którego GWP ma wartość 4. A to oznacza jego bardzo niski wpływ na środowisko. Ale nie jest to rozwiązanie idealne, ponieważ ulega on zapłonowi przy temperaturze 405 stopni Celsjusza. Nie dość że czyni go to środkiem prawie łatwopalnym, to jeszcze w wyniku pożaru łączy się z substancjami gaśniczymi, co prowadzi do wytworzenia bardzo szkodliwego dla człowieka fluorowodoru. W przypadku r134a temperatura zapłonu wynosi 770 stopni Celsjusza.
Sytuacja dotycząca czynnika do klimatyzacji jest więc dość skomplikowana. Nowe samochody są przystosowane do czynnika r1234yf, ale jest on drogi. Z kolei właściciele starszych samochodów skazani są na czynnik r123a. Alternatywą może być jednak czynnik R774, czyli dwutlenek węgla, w przypadku którego liczba GWP jest równa 1.
Ile trwa nabicie klimatyzacji?
Zależy to od kilku zmiennych, jak choćby szczelność układu czy model samochodu. Jeśli wszystko jest w porządku, uzupełnienie czynnika trwa od 30 do 50 minut.
Co ile nabijać klimatyzację w aucie?
Czynnik chłodzący warto uzupełniać raz do roku. Przyjmuje się, że podczas normalnego użytkowania przez 12 miesięcy ulatnia się 10 proc. z jego całkowitej objętości. Czynnik najlepiej nabijać w momencie, gdy na dworze zaczyna robić się ciepło.
W końcu to na wiosnę i latem najczęściej korzystamy z klimatyzacji, co oznacza, że w tym okresie „zużywa się” najwięcej czynnika.
Jak powinien wyglądać serwis klimatyzacji?
Podstawową czynnością przy przeglądzie klimatyzacji jest sprawdzenie jej szczelności. Najczęściej wykorzystuje się do tego azot oraz specjalną piankę w sprayu. Układ napełnia się azotem, natomiast instalację pokrywa pianką. W miejscu, w którym jest nieszczelność, pianka zaczyna się pienić.
Do sprawdzania szczelności niektóre warsztaty wykorzystują także elektroniczny detektor wycieków, jednak jest on drogi, a co więcej nowy i stary czynnik wymagają osobnego detektora. Inna metoda to wprowadzenia do układu środka fluorescencyjnego lub mieszanki gazu, składającej się w 95 proc. z azotu i w 5 proc. z wodoru oraz wykrycie nieszczelności za pomocą detektora wodoru.
Nabijanie klimatyzacji
Jeśli układ klimatyzacji okazuje się szczelny, pora na sprawdzenie poziomu czynnika chłodzącego oraz oleju. Przy zbyt niskim poziomie – a jak pisaliśmy wcześniej naturalnie ubywa go około 10 proc. rocznie – należy go uzupełnić. Jest to jednak znacznie bardziej skomplikowane niż może się wydawać.
Otóż serwisant za pomocą specjalistycznej maszyny odsysa z układu klimatyzacji cały czynnik i po zakończeniu tego procesu wytwarza w układzie próżnię, co zajmuje 2-3 minuty. Próżnia powinna być jednak utrzymywana przez przynajmniej 30 minut, co pozwala na pełne osuszenie układu.
Dopiero potem wprowadza się do niego nowy czynnik roboczy z odpowiednim olejem do smarowania sprężarki.
Wymiana filtra kabinowego i osuszacza
Następny krok to wymiana filtra kabinowego, który zazwyczaj znajduje się za zamykanym schowkiem w desce rozdzielczej. Jego żywotność określa się na około rok, po czym warto go wymienić. Ba, po okresie zimowym często jest on zawilgocony i może być źródłem nieprzyjemnego zapachu, jaki pojawia się w kabinie po uruchomieniu klimatyzacji.
Przy serwisowaniu klimatyzacji należy zwrócić uwagę również na osuszacz, którego zadaniem jest pochłanianie wilgoci we wnętrzu układu, a tym samym chronienie kompresora klimatyzacji przed korozją. Osuszacz wymienia się średnio co 2 lub 3 lata, jednak w niektórych autach odbywa się to rzadziej.
Co ciekawe, osuszacz, który znajduje się w szczelnym opakowaniu, należy zamontować w samochodzie jak najszybciej – w przeciwnym razie straci swoje właściwości i nadaje się tylko do wyrzucenia.
Sprawdzenie parownika i odgrzybianie
To nie wszystkie czynności. Mechanicy muszą sprawdzić też odpływ wody z parownika, wydajność klimatyzacji oraz dokonać jej dezynfekcji. Niegdyś służyły do tego środki chemiczne, natomiast teraz coraz częściej sięga się po ozonowanie, dzięki któremu giną wszystkie drobnoustroje wewnątrz samochodu.
Odgrzybianie ma na celu przede wszystkim oczyszczenie parownika, który nieoczyszczony może stać się siedliskiem groźnych dla zdrowia grzybów czy pleśni.
Ile kosztuje kompleksowy serwis klimatyzacji?
Cena serwisu klimatyzacji będzie się oczywiście różniła w zależności od regionu naszego kraju i modelu samochodu. Warsztaty często podają koszt usługi w zależności od stosowanego czynnika – r123a czy r1234yf – wliczając w nią 100 gr danego gazu. Serwis przy użyciu pierwszego wynosi około 150 zł, natomiast drugiego – 250 zł.
Należy pamiętać, że w przypadku przeciętnego samochodu osobowego w układzie mieści się 500-600 gr czynnika. Obecnie cena r123a wynosi około 130-180 zł za pierwsze 100 gr, a za następne to 30-40 zł. W przypadku r1234yf koszty kształtują się odpowiednio, na poziomie 200-250 zł i 70-80 zł.
Jak dbać o klimatyzację?
Dbanie o klimatyzację polega przede wszystkim na… korzystaniu z niej przez cały rok, co zapobiega zatarciu sprężarki. Jeśli wyłączymy ją na dłuższy czas, a później włączymy ponownie, potrzebuje ona chwili nim ponownie zacznie być właściwie smarowana. Dlatego przerwa w używaniu klimatyzacji nie powinna być dłuższa niż tydzień. Poza tym, gdy czynnik nie krąży w klimatyzacji, w jej przewodach mogą rozwinąć się pleśnie i grzyby, co po jej uruchomieniu możemy poczuć jako nieprzyjemny zapach.
Latem po długim postoju na słońcu warto najpierw przewietrzyć samochód, a dopiero później uruchomić klimatyzację, korzystając przy okazji z obiegu zamkniętego. Pozwoli to szybko schłodzić kabinę. Oczywiście, klimatyzację używamy przy zamkniętych oknach.
A jak korzystać z klimatyzacji, by się nie przeziębić? Szczegółowo pisaliśmy o tym TUTAJ.