Piszczenie hamulców przy hamowaniu. Jakie mogą być tego przyczyny?

W przypadku piszczących hamulców podstawowej przyczyny upatruje się zazwyczaj w postaci zużytych klocków hamulcowych. Ale piszczenie przy hamowaniu może pojawiać się z wielu różnych powodów. Jakich? Odpowiadamy!

Zdarza się, że piszczenie przy hamowaniu jest tymczasowe. Aby do tego doszło wystarczy np. odrobina rdzy, jaka pojawia się na tarczach. Mogą je powodować również nowe klocki, które muszą „ułożyć się” na starych tarczach. Ale piszczenie przy hamowaniu czasem oznacza także poważniejszy problem – np. wadliwy zacisk.

Jeśli niepokojące dźwięki ustąpią po kilku hamowaniach, prawdopodobnie nie ma czym się przejmować. W przypadku, gdy hałas towarzyszy nam przez dłuższy czas, należy już udać się do mechanika.

Przyczyny piszczenia przy hamowaniu

Piszczenie przy hamowaniu może się pojawiać w przypadku wielu różnych problemów. Opisujemy je poniżej (TUTAJ znajdziesz instrukcję wymiany klocków hamulcowych krok po kroku).

Zużyte klocki hamulcowe

To najbardziej oczywista przyczyna piszczenia przy hamowaniu. Zazwyczaj dzieje się tak, ponieważ do klocków jest przymocowany metalowy wskaźnik. W momencie ich zużycia, ociera on o tarczę, emitując w ten sposób ostrzeżenie o konieczności wymiany klocków.

Warto wtedy zareagować w miarę szybko. Dlaczego? Ponieważ, jeśli już dojdzie do całkowitego zużycia warstwy ciernej w klocku hamulcowym, jazda takim autem prowadzi do zniszczenia tarcz hamulcowych.

Zanieczyszczenia między klockami a tarczami

Częstą przyczyną piszczenia hamulców są też błoto, piasek lub inne zanieczyszczenia na powierzchni klocków lub tarcz. Mogą się one pojawić podczas jazdy w trudnych warunkach pogodowych albo po dłuższym postoju. W tym ostatnim przypadku na powierzchni tarczy bardzo szybko osadza się rdzawy nalot.

Zazwyczaj wystarczy kilka hamowań, aby piszczenie zniknęło. Czasem jednak konieczne może być sięgnięcie po środek czyszczący, a nawet zeszlifowanie powierzchni tarcz.

Wilgoć

Jeśli z samego rana, nagle usłyszysz piszczenie przy hamowaniu – raczej nie należy się tym przejmować. To normalne, jeśli samochód w nocy był wystawiony na deszcz, śnieg lub po prostu wilgotne powietrze. Wilgoć osadza się bowiem na powierzchni tarcz hamulcowych, powodując powstanie cienkiej warstwy rdzy.

Na szczęście wystarczy kilka hamowań, aby rozwiązać ten problem. Przeciwdziałać mu można z kolei parkując na noc w garażu.

Częste ostre hamowania

Ostra, dynamiczna jazda zdecydowanie nie sprzyja podzespołom samochodu. Dotyczy to również hamulców, które przy częstym wytracaniu prędkości z maksymalną siłą, zużywają się po prostu szybciej (TUTAJ poznasz funkcję Auto Hold).

Ale gwałtowne hamowanie zawsze powoduje wytwarzanie się nadmiernego ciepła. W ten sposób przyczynia się do tzw. szklenia się klocków hamulcowych. Może to wystąpić również przy długotrwałym zjeździe ze szczytu góry z wciśniętym pedałem hamulca (TUTAJ dowiesz się, jak jeździć elektrykiem).

Jeśli dojdzie do szklenia powierzchni klocków hamulcowych, nie są one w stanie generować wystarczającego tarcia (najlepiej je wyjąć z auta i zeszlifować). Wtedy też przy hamowaniu pojawia się piszczenie.

Niestety, takie klocki mogą również pękać i się odkształcić, w rezultacie czego nadają się już tylko do wymiany. Warto zauważyć, że szklenie klocka pojawia się również w przypadku awarii zacisku hamulcowego. Z kolei w wyniku przegrzania tarcz hamulcowych na ich powierzchni tworzy się wówczas cementyt. Także i on obniża sprawność układu hamulcowego.

Materiał, z jakiego wykonano klocek hamulcowy

W niektórych przypadkach piszczenie przy hamowaniu może być spowodowane samym materiałem, z jakiego wykonano powierzchnię cierną klocka hamulcowego. Wymienia się trzy trzy rodzaje okładzin: organiczne, półmetaliczne i ceramiczne.

Środkowe, czyli półmetaliczne, są zdecydowanie najpopularniejszym typem klocka hamulcowego. Od 30 do nawet 65% ich składu stanowią metale takie, jak żelazo, stal, grafit czy miedź.

Jeśli ten rodzaj klocka ociera o tarczę hamulcową, może dojść do piszczenia w czasie hamowania. Ale dźwięk zazwyczaj ustaje, gdy warstwa cierna klocka zużyje się poza miejsce powodujące hałas.

Najlepsze pod względem jakości i odporności na ścieranie są klocki ceramiczne. Mają też najwyższe cenę. Z kolei organiczne oferują najgorsze jakość i trwałość.

Brak smarowania w bębnach

Jeśli w aucie znajdują się hamulce bębnowe, piszczenie może pojawiać się, jeśli nie ma smarowania w miejscu styku szczęk z bębnem. Wtedy klocki zaczynają ocierać o płytkę nośną.

Czy piszczące hamulce są niebezpieczne?

Nagminne, długo występujące piszczenie przy hamowaniu jest oznaką, że należy udać się do mechanika. Nie musi, ale może być niebezpieczne, ponieważ bezpośrednio wpływa na skuteczność hamulców. Tak się dzieje przede wszystkim w sytuacji:

• uszkodzenia zacisku hamulcowego
• zeszklenia klocka hamulcowego
• pojawienia się cementytu na tarczach hamulcowych
• zużycia klocków hamulcowych

Dlaczego nowe klocki hamulcowe piszczą?

Oto przyczyny, z powodu których nowe klocki hamulcowe mogą piszczeć:

• podczas wymiany klocków nie wykonano poprawnego czyszczenia zacisku, w szczególności prowadnic klocka na jarzmie, co może spowodować brak wymaganej odległości między klockiem a jarzmem
• zużycie eksploatacyjne jarzma zacisku
• nieoczyszczenie tłoka i powierzchni zacisku
• brak wymiany tulei gumowej zacisku – należy jej dokonywać co około 100 tys. km
• nieprawidłowy montaż klocka

Czy hamulce mogą piszczeć podczas jazdy?

Zdarza się, że hamulce mogą piszczeć w czasie jazdy. Dzieje się tak w następujących sytuacjach:

• zużyte klocki hamulcowe – wskaźnik ich zużycia ociera o tarczę, powodując nieprzyjemny, metaliczny dźwięk. W takiej sytuacji należy wymienić je na nowe. Jeśli po piszczeniu pojawi się szuranie, to znak, że klocki hamulcowe nie mają już powierzchni ciernej
• wilgoć – nawet po niedługim postoju na tarczach zbiera się rdzawy osad, który może powodować piszczenie w czasie jazdy, nawet bez wciskania pedału hamulca
• drobinki piasku i innych zanieczyszczeń – jeśli weszły one w przestrzeń pomiędzy tarczą (w tarczy podczas długotrwałego użytkowania często tworzą się rowki) i klockiem, mogą powodować piszczenie w czasie jazdy
• materiał cierny klocka hamulcowego – okresowe piszczenie w czasie jazdy zdarza się w przypadku półmetalicznych klocków hamulcowych
• zaniedbanie – do piszczenia hamulców może dochodzić np., jeśli nieprawidłowo przeprowadzono wymianę klocków hamulcowych

Jak sprawdzić, czy klocki hamulcowe są do wymiany?

Klocki hamulcowe muszą charakteryzować się odpowiednią grubością, aby należycie spełniały swoje zadanie. Dotyczy to zewnętrznej warstwy ciernej.
To, czy klocek hamulcowy nadaje się już do wyrzucenia, najlepiej sprawdzić np. podczas wymiany opon z letnich na zimowe.

Zdjęcie koła pozwala bowiem dokładnie przyjrzeć się stanowi hamulców. Przyjmuje się, że klocki powinny mieć nie cieńszą warstwę niż 2 mm (TUTAJ przeczytasz, co się dzieje, gdy opona ulega uszkodzeniu).

W nowoczesnych autach o granicznym zużyciu klocków hamulcowych informują czujniki wtopione w materiał cierny. Mają one postać kabla, który w momencie, gdy klocek jest zużyty, zaczyna dotykać metalowej tarczy. W ten sposób zamyka się obwód, a informacja o zużycie klocka jest wyświetlana za pomocą specjalnej ikonki na desce rozdzielczej.

Starsze modele aut mają też blaszki w klockach hamulcowych, które głośnym piszczeniem napominają do ich wymiany na nowe.