Rodzaje żarówek samochodowych, oznaczenia i ich zastosowanie

W jednym samochodzie może znajdować się nawet kilkadziesiąt różnych źródeł światła. Poznaj najpopularniejsze rodzaje żarówek samochodowych i dowiedz się, jakie są między nimi różnice.

Pierwszą żarówkę samochodową zaprezentowano w 1914 roku. Pokazała ją firma Philips. Moc? Ponad pół wata! Choć dziś to śmiesznie mało, w tamtych czasach auta osiągały zawrotną… prędkość 30 km/h, więc siłą rzeczy nie potrzebowały tak mocnego oświetlenia, jak obecnie.

Aktualnie po polskich autostradach podróżujemy z prędkością 140 km/h (sprawdź, jaki można otrzymać mandat za przekroczenie prędkości). Czyli wielokrotnie szybciej niż niegdyś pozwalała na to technika. Oczywiście, wraz z rozwojem samochodu rozwijało się również oświetlenie. Pierwsze lampy miały konstrukcję karbidową, później pojawiły się żarówki halogenowe, a następnie – ksenonowe i LED-owe (TUTAJ przeczytasz o tym więcej).

Obecnie w przeciętnym samochodzie znajduje się bardzo wiele różnych źródeł światła, spełniających konkretne funkcje. Najważniejsze są oczywiście lampy przednie, które zapewniają nam odpowiednią widoczność na drogę po zmroku.

Jakie wyróżniamy rodzaje żarówek samochodowych?

Oto najczęściej spotykane rodzaje żarówek samochodowych w kolejności alfabetycznej:

C5W

Zastosowanie: oświetlenie wnętrza, schowków, czy bagażnika, czasem tablicy rejestracyjnej
Charakterystyczne cechy: dwutrzonowe, rurkowe żarówki pomocnicze
Moc: 5W

D1S, D1R

Zastosowanie: wersje z oznaczeniem S stosuje się w lampach soczewkowych; z R – w reflektorach odbłyśnikowych
Charakterystyczne cechy: dwa zintegrowane zapłonniki w metalowej podstawie; najstarszy typ ksenonów
Moc: 35W

D2S, D2R

Zastosowanie: wersje z oznaczeniem S stosuje się w lampach soczewkowych; z R – w reflektorach odbłyśnikowych
Charakterystyczne cechy: brak wbudowanej stopki z zapłonnikiem
Moc: 35W

D3S, D3R

Zastosowanie: wersje z oznaczeniem S stosuje się w lampach soczewkowych; z R – w reflektorach odbłyśnikowych
Charakterystyczne cechy: ksenony z bardziej ekologicznymi żarnikami nowej generacji (od 2009 r.), z wbudowanym modułem zapalającym
Moc: 35W

D4S, D4R

Zastosowanie: wersje z oznaczeniem S stosuje się w lampach soczewkowych; z R – w reflektorach odbłyśnikowych
Charakterystyczne cechy: nowsza generacja żarówek typu D2; są mniejsze, ale również wymagają zewnętrznych zapłonników
Moc: 35W

H1

Zastosowanie: światła drogowe, mijania przeciwmgłowe
Charakterystyczne cechy: żarówka halogenowa pierwszej generacji (1962 r.), w swojej dolnej części ma kołnierz z ukośnym ścięciem po jednej stronie
Moc: 55W (70W w autach ciężarowych)

H3

Zastosowanie: światła przeciwmgłowe
Charakterystyczne cechy: jedne z najbardziej klasycznych żarówek halogenowych; żarniki umieszczono w nich poprzecznie
Moc: 55W

H4

Zastosowanie: światła mijania, drogowe
Charakterystyczne cechy: występuję w reflektorach starszych modeli – z lat 80. i 90. XX w.; mają dwa włókna, dzięki czemu obsługują światła mijania i drogowe
Moc: 55/60W

H6W

Zastosowanie: światła pozycyjne, cofania, kierunkowskazy boczne, oświetlenie wnętrza
Charakterystyczne cechy: mają prosty, cylindryczny kształt
Moc: 6W

H7

Zastosowanie: światła mijania, drogowe, przeciwmgielne
Charakterystyczne cechy: najbardziej powszechny obecnie typ żarówek, stosowany od połowy lat 90. XX w.; żywotność takich żarówek określa się na 450-550 godzin
Moc: 55W

H8

Zastosowanie: światła mijania, drogowe, przeciwmgłowe
Charakterystyczne cechy: znajdziemy je w pojazdach takich marek, jak BMW, Audi, Chevrolet, Ford, Citroen, Mercedes, Nissan, Peugeot, Skoda lub Toyota.
Moc: 35W

H9

Zastosowanie: światła mijania i drogowe
Charakterystyczne cechy: jednowłóknowa żarówka halogenowa; w bańce, oprócz halogenu, znajduje się także jod
Moc: 65W

H11

Zastosowanie: światła mijania, drogowe, przeciwmgłowe
Charakterystyczne cechy: oferowane w wariantach do instalacji 12- lub 24-woltowej
Moc: 55W (70W w autach ciężarowych)

H15

Zastosowanie: światła dzienne, drogowe, przeciwmgielne
Charakterystyczne cechy: zbudowane z dwóch włókien o mocy znamionowej 15W dla jednego włókna oraz 55W dla drugiego
Moc: 15/55W

H16

Zastosowanie: światła przeciwmgłowe
Charakterystyczne cechy: żarówka z zasilaniem bocznym
Moc: 19W

H21W

Zastosowanie: światła stopu, cofania, lampy przeciwmgielne, kierunkowskazy
Charakterystyczne cechy: nieduże, o walcowatym kształcie
Moc: 21W

H27W/2

Zastosowanie: światła przeciwmgłowe aut osobowych i dostawczych
Charakterystyczne cechy: żarówka z zasilaniem bocznym
Moc: 27W

HB3

Zastosowanie: światła drogowe
Charakterystyczne cechy: z bocznym połączeniem oraz trzy wypusty w różnych rozmiarach
Moc: 60W

HB4

Zastosowanie: światła drogowe, mijania
Charakterystyczne cechy: ulepszona wersja żarówek H7, stosowane tam, gdzie dostęp do źródeł światła jest utrudniony
Moc: 55W

P13W

Zastosowanie: w światłach dziennych, pozycyjnych itd.
Charakterystyczne cechy: żarówki pomocnicze
Moc: 13W

P21W

Zastosowanie: światła pozycyjne, stop, wsteczne, kierunkowskazy, oświetlenie tablicy rejestracyjnej, kabiny
Charakterystyczne cechy: dzielą się na cokołowe i bezcokołowe
Moc: 21W

PY21W

Zastosowanie: kierunkowskazy z przezroczystym szkłem
Charakterystyczne cechy: konstrukcyjnie to P21W, ale o żółtej barwie
Moc: 21W

P21/4W

Zastosowanie: światła stop, tylne przeciwmgłowe, pozycyjne
Charakterystyczne cechy: dwa włókna o różnej mocy
Moc: 4/21W

P21/5W

Zastosowanie: światła stop, tylne przeciwmgłowe, cofania, obrysowe
Charakterystyczne cechy: dwa włókna o różnej mocy
Moc: 5/21W

PY24W

Zastosowanie: kierunkowskazy
Charakterystyczne cechy: do lamp z przezroczystymi kloszami
Moc: 24W

R2

Zastosowanie: światła drogowe, mijania
Charakterystyczne cechy: przeznaczona dla klasycznych modeli samochodów
Moc: 45W

R2 Halogen

Zastosowanie: światła drogowe, mijania
Charakterystyczne cechy: bardzo trwała żarówka (ok. 700 godzin pracy), zaopatrzona w filtr UV; odpowiednik żarówki R2, który pasuje do oprawek starego typu (P45t)
Moc: 40/45W

R5W

Zastosowanie: oświetlenie pomocnicze, czyli światła stop, kierunkowskazy, cofania, obrysowe, pozycyjne, oświetlenie tablicy rejestracyjnej, kabiny
Charakterystyczne cechy: mimo małej mocy, zapewniają dobrą jasność i wysoką niezawodność
Moc: 5W

R10W

Zastosowanie: tylne światła pozycyjne, oświetlenie tablicy rejestracyjnej i kabiny
Charakterystyczne cechy: popularne żarówki stosowane zarówno w autach osobowych, jak i dostawczych
Moc: 10W

T4W

Zastosowanie: światła postojowe, boczne kierunkowskazy, oświetlenie tablicy
Charakterystyczne cechy: cechują się wyjątkową trwałością, mają prosty, cylindryczny kształt
Moc: 4W

W1W, W2W

Zastosowanie: oświetlenie deski rozdzielczej (zegary, pokrętła, przyciski)
Charakterystyczne cechy: mają niedużą moc
Moc: 1/2W

W3W

Zastosowanie: światła postojowe, kierunkowskazy, oświetlenie wnętrza, deski rozdzielczej
Charakterystyczne cechy: bez typowego gwintu, wsuwane w gniazdo
Moc: 3W

W5W

Zastosowanie: światła postojowe, kierunkowskazy, oświetlenie kabiny, bagażnika, tablicy, świateł cofania, schowków, kokpitu
Charakterystyczne cechy: wsuwane w gniazdo
Moc: 5W

WY5W

Zastosowanie: kierunkowskazy z białymi kloszami
Charakterystyczne cechy: żółta barwa szkła obudowy
Moc: 5W

W16W

Zastosowanie: światła stop, postojowe, cofania, kierunkowskazy
Charakterystyczne cechy: bez cokoła i z pojedynczym włóknem
Moc: 16W

W21W

Zastosowanie: kierunkowskazy, światła cofania, stop
Charakterystyczne cechy: bez cokoła i z pojedynczym włóknem
Moc: 21W

WY21W

Zastosowanie: kierunkowskazy z białymi kloszami
Charakterystyczne cechy: bez cokoła i z pojedynczym włóknem, w kolorze żółtym
Moc: 21W

W21/5W

Zastosowanie: światła stop, postojowe
Charakterystyczne cechy: z dwoma włóknami
Moc: 5/21W

Rodzaje żarówek samochodowych: co wpływa na żywotność żarówek?

Tutaj obowiązuje prosta zasada – nie kupować żarówek niewiadomego pochodzenia i od nieznanych producentów. Szczególnie chińskich – jakość ich produktów często pozostawia bardzo wiele do życzenia. Unikać należy również tanich żarówek, które zapewniają (teoretycznie) niesamowitą jakość snopa światła.

Żywotność żarówek samochodowych, które rozgrzewają się nawet do 3000 stopni Celsjusza, zależy od wielu czynników. Ale i sami producenci określają ich trwałość. Używają do tego oznaczeń B3 i Tc (TUTAJ poznasz światła matrycowe).

Pierwsze informuje o tym, po jakim czasie przepala się 3% żarówki. Z kolei drugie – po jakim czasie przepaleniu ulega 63,2% żarówki. Co ciekawe, z popularnych żarówek najwyższą trwałość mają H4. W ich przypadku parametr Tc wynosi około 900 godzin. Po drugiej stronie znajduje się H7 z 450-550 godzinami.

W przypadku żarówek halogenowych często dostępne są mocniejsze odpowiedniki. Wyróżniają się one wyraźnie lepszą jasnością snopa światła (nawet o 200%), ale nie ma tutaj nic darmo. Odbywa się to kosztem żywotności, która może spaść z 450-550 godzin do zaledwie 200-250 godzin.

Z tego względu po takie żarówki warto sięgać wyłącznie, jeśli często podróżujemy w dalekie trasy. Najlepiej od razu zakupić dwa komplety lub na wszelki wypadek pozostawić w bagażniku stare żarówki. W przypadku osób, które większość czasu jeżdżą po mieście lepiej pozostać przy fabrycznym typie żarówek.

Nie dotykaj baniek gołymi palcami!

Przy wymianie żarówek nie należy dotykać gołymi palcami ich baniek. Nie chodzi tu o estetykę, tylko o to, że pozostawimy wtedy odrobinę brudu i tłuszczu, co może spowodować zmatowienie szkła, pogorszenie właściwości żarówek, a nawet ich szybsze przepalenie.

Oczywiście, wymiany należy dokonać przy wyłączonym zapłonie. Żarówki nie przepadają bowiem za skokami napięcia – jego wzrost już o 5% potrafi skrócić żywotność żarówki o połowę.

Z tego względu w samochodach, w których możemy zostawić zawsze włączony przełącznik świateł, absolutnie nie należy tego robić. Dlaczego? Podczas uruchamiania silnika dochodzi do skoków napięcia, co negatywnie wpływa na żywotność żarówek. Zaleca się tutaj wyłączanie świateł po każdym zgaszeniu zapłonu (TUTAJ przeczytasz o światłach cyfrowych).

Jak sprawdzić, jakie mam żarówki w samochodzie?

Najlepiej zajrzeć do instrukcji obsługi samochodu. Tutaj znajdziemy dokładną informację o tym, gdzie i jakie zastosowano żarówki.

W przypadku, gdy nie dysponujemy instrukcją, typ żarówki poznamy po jej wyjęciu. Każda żarówka na obudowie ma informację o swoim rodzaju (TUTAJ przeczytasz o regeneracji reflektorów).

Rodzaje żarówek samochodowych: jak je zamontować?

W przypadku starszych modeli samochodów wymiana żarówek (m.in. H1, H2, H3, H4) nie jest skomplikowana. Informację o tym, jak to zrobić najlepiej znaleźć w instrukcji obsługi lub też w poradnikach na kanale youtube.

Przy wymianie żarówek należy pamiętać o tym, aby nie dotykać ich baniek palcami. Warto też wymieniać żarówki parami – inaczej mogą różnić się barwą światła. Poza tym stara żarówka w każdej chwili może ulec przepaleniu.

Bardziej skomplikowana jest wymiana ksenonów oraz żarówek H7. W tym przypadku często należy wyjąć obudowę filtra powietrza czy odkręcić akumulator lub wlew płynu do spryskiwaczy.

Ale już wymiana najnowszego oświetlenia LED-owego to zadanie dla serwisu. Dlaczego? Często dostęp do lamp jest bardzo ograniczony i są one otwierane za pomocą specjalistycznych kluczy.

Rodzaje żarówek samochodowych: czym różni się żarówka H4 od H7?

Jedną z kluczowych różnic pomiędzy H4 i H7 stanowi liczba żarników. W pierwszym przypadku mamy do czynienia z dwoma żarnikami, natomiast w drugim – z jednym.

Pomimo tego, żarówki H4 są tańsze w produkcji, a jednocześnie trwalsze. Nie zapewniają jednak równie wiele światła, co żarówki H7. Tutaj wydajność świetlna ma miejsce kosztem ich żywotności.

Zarówno żarówki H4, jak i H7 obsługują dwa rodzaje świateł. Czyli długie i mijania. W starszych konstrukcyjnie żarówkach H4 oba żarniki nie mogą świecić równocześnie. W nowszych (H7) włączenie świateł drogowych nie musi wiązać się z dezaktywacją świateł mijania.

Które żarówki wybrać? To proste – te, do których przystosowano reflektor w naszym samochodzie.

Rodzaje żarówek samochodowych: które są lepsze H1 czy H7?

Żarówka H7 stanowi ewolucję H1. W obudowach obu znajduje się po jednym żarniku. H1 pełnią funkcję świateł drogowych, mijania lub przeciwmgłowych. W przeciwieństwie do H7, żarówek H1 nie przełączy się z mijania na drogowe.

Standardowa żarówka H1 świeci jaśniej (65W, 1410 lumentów przy 12 woltach) i ma większą żywotność niż H7. W przypadku tej drugiej (55W, 1350 lumenów) przeciętną trwałość określa się na 450-550 godzin.

Żarówka H1: zalety i wady

Zalety:

• wysoka jakość
• długa żywotność
• popularność

Wady:

• krucha obudowa
• mało popularna temperatura barwowa

Żarówka H7: zalety i wady

Zalety:

• do jazdy na co dzień
• optymalna przy słabej widoczność
• łatwa do montażu
• niska cena
• ciepła barwa
• wszechstronność

Wady:

• stosunkowo krótka żywotność
• niska efektywność energetycznie
• niezbyt jasny snop światła
• podatność na przegrzanie

Czy można zamontować sobie w samochodzie żarówki LED?

Nie! Zmiana oświetlenia z halogenowego na LED (tzw. retrofity) jest u nas nielegalne. Co więcej, jeśli dojdzie do kolizji lub wypadku ubezpieczyciel może odmówić wypłaty odszkodowania. Powodem może być niewłaściwe oświetlenie.

Światełkiem w tunelu dla użytkowników starszych aut jest przykład Niemiec. Tutaj Federalny Urząd ds. Ruchu Drogowego przy współpracy z firmami oświetleniowymi opracował możliwość legalizacji retrofitów.

W rezultacie takie żarówki są testowane w konkretnych modelach samochodów i dla nich homologowane. Lista LED-ów przeznaczonych dla starszych aut nieustannie się wydłuża.