14 lutego 2023

Silnik 1.9 TDI – wady i zalety, które musisz znać

Uznawany jest za rewolucyjny, a na dodatek pancerny. Swojego czasu był koniem pociągowym koncernu Volkswagen, który montował go niemal w każdym swoim modelu. Poznajcie silnik 1.9 TDI.

Silnik 1.9 TDI zadebiutował w roku 1991 pod maską Audi 80. Ale o TDI świat usłyszał dwa lata wcześniej. Wtedy to Audi 100 otrzymało 5-cylindrową jednostkę o pojemności 2.5 litra, określaną jako 2.5 TDI. Mimo tego, to właśnie 1.9 TDI zyskało ogromną popularność i zaczęło trafiać do większości samochodów koncernu Volkswagen.

Silnik 1.9 TDI po raz pierwszy został zastosowany w Audi 80. Było to w 1991 roku.

Co ciekawe, występowało również w Fordzie Galaxy. Ale wynikało to z faktu, że ten minivan stanowił bliźniaczy model dla Seata Alhambry i Volkswagena Sharana (TUTAJ dowiesz się wszystkiego o Audi A4 B7).

Kilka słów o silniku 1.9 TDI

Silnik 1.9 TDI był wytwarzany w latach 1991-2011, kiedy ostatecznie został wyparty przez dwie jednostki: 2.0 i 1.6 TDI. Występował w ponad 40 różnych wersjach – nie tylko pod względem mocy, ale i osprzętu. Przykładowo początkowo do jego zasilania służyła pompa rozdzielczowa, natomiast później – pompowtryskiwacze.

Mimo że 1.9 TDI nie było pierwsze, tak naprawdę uznawane jest za silnik wysokoprężny, który spopularyzował bezpośredni wtrysk paliwa. Dzięki temu rozwiązaniu poprawiły się nie tylko kultura pracy (choć ta i tak pozostawiała wiele do życzenia), ale zużycie paliwa i dynamika. Ta ostatnia praktycznie na nowo zdefiniowała turbodiesla.

Poczciwe 1.9 TDI występowało w wariantach mocy sięgających od 75 do 160 KM. W przypadku wczesnych wersji z pompą rozdzielaczową było to 75-110 KM. Co istotne, większość silników seryjnie dysponowała nawet kilkanaście procent wyższymi mocą i momentem obrotowym niż deklarował to producent. Potwierdzały to liczne testy na hamowni.

Silnik 1.9 TDI był bardzo podatny na tuning. Na zdjęciu pucharowy Volkswagen Golf.

Najmocniejszy wariant 1.9 TDI był dostępny w Seacie Ibizie Cupra. To właśnie pod maską tego niewielkiego i potwornie sztywno zawieszonego samochodu pracowało stado 160 KM. Ale taką mocą, a nawet wyższą dawało się łatwo wykrzesać z tego turbodiesla prostym chiptuningiem. Według specjalistów od takiego sposobu podnoszenia możliwości jednostki napędowej, 1.9 TDI wyjątkowo łatwo poddaje się takiemu zabiegowi. A efekty są zaskakujące – łatwo uzyskać przyrost mocy rzędu 30% bez ingerowania w jej osprzęt.

Dlaczego 1.9 TDI jest tak popularny? Poza tym, że był stosowany w około 40 różnych modelach samochodów, przyczyniły się do tego również jego cechy eksploatacyjne. Silnik ten ceni się za niewielkie zużycie paliwa, solidny ciąg w niskich i średnich obrotach oraz legendarną niezawodność.

Najlepsze pod tym ostatnim względem są wersje z oznaczeniem 1Z, AGR i AFN. W ich przypadku dystans 500 tys. km stanowi niemalże normę.

Wersje silnika 1.9 TDI

Tak naprawdę rozróżnia się dwie podstawowe odmiany silnika 1.9 TDI. Pierwsza wyróżniała się zastosowaniem pompy rozdzielaczowej Boscha. Ich moc wynosiła od 75 do 110 KM. W zależności od modelu, w jakim się znalazły, różniły się zarówno osprzętem, jak i sposobem umieszczenia. Przykładowo w Audi były montowane wzdłużnie.

1Z, AHU (90 KM/4000; 202 Nm/1900 obr./min.)
AGR, AHH, ALE, ALH (90 KM/3750; 210 Nm/1900 obr./min.)
AFN, AHF, ASV, AVG (110 KM/4150; 235 Nm/1900 obr./min.)

W 1998 roku zadebiutował silnik 1.9 TDI nowszej generacji. Najważniejszą zmianę względem wcześniejszego wariantu stanowiło zastosowanie pompowtryskiwaczy. Ich działanie opiera się na pompie wtryskowej oraz wtryskiwacza, sterowanego elektrozaworem.

Silnik 1.9 TDI - pompowtryskiwacz

Choć obecnie nie stosuje się tego typu rozwiązania, pompowtryskiwacze przez użytkowników są cenione za trwałość i niewielką awaryjność. Są one bowiem w stanie pokonać dystans nawet 350 tys km, a względem układu common rail, okazują się bardziej odporne na paliwo o niskiej jakości.

BSU (75 KM/4000; 210 Nm/1900 obr./min.)
BRU, BXF, BXJ (90 KM/4000; 210 Nm/1800-2500 obr./min.)
ANU (90 KM/4000; 240 Nm/1900 obr./min.)
ATD, AXR, BEW, BMT (101 KM/4000; 240 Nm/1800-2400 obr./min.)
AVB, AVQ (101 KM/4000; 250 Nm/1900 obr./min.)
BSW (105 KM/4000; 240 Nm/1800 obr./min.)
BJB, BKC, BLS, BSV, BXE (105 KM/4000; 250 Nm/1900 obr./min.)
BPZ (116 KM/4000; 250 Nm/1900 obr./min.)
AJM (116 KM/4000; 285 Nm/1900 obr./min.)
ATJ, AUY, BVK (116 KM/4000; 310 Nm/1900 obr./min.)
AWX (131 KM/4000; 285 Nm/1750-2500 obr./min.)
ASZ, AVF, BLT (131 KM/4000; 310 Nm/1900 obr./min.)
ARL, BTB (150 KM/4000; 320 Nm/1900 obr./min.)
BPX, BUK (160 KM/3750; 330 Nm/1900 obr./min.)

W zależności od wersji, silnik 1.9 TDI różni się osprzętem, czyli stosowaniem m.in. koła dwumasowego i turbosprężarki o zmiennej geometrii kierownicy łopatek.

Zalety silnika 1.9 TDI

Bardzo szeroka dostępność części

Ze względu na swoją popularność, do silnika 1.9 TDI dostępne są liczne części i zamienniki. To powoduje, że ich ceny nie są wygórowane.

Solidna konstrukcja

Silniki 1.9 TDI wytrzymują bardzo duże przebiegi. Choć zdarzają się usterki zaworu EGR czy problemy ze szczelnością układu dolotowego, prawidłowo serwisowany turbodiesel Volkswagena spokojnie powinien posłużyć 500 tys. km i więcej.

Niskie zużycie paliwa

Silniki 1.9 TDI, niezależnie od wersji, znane są z bardzo oszczędnego obchodzenia się z paliwem. Przy spokojnej jeździe łatwo tutaj uzyskać zużycie paliwa z „czwórką” z przodu.

Liczne warianty

1.9 TDI występowało w licznych wariantach o mocach od 75 do 160 KM. Z tego względu większość kierowców bez problemu może znaleźć odmianę o najbardziej zadowalających ją osiągach.

Seat Ibizia Cupra był najmocniejszym samochodem z silnikiem 1.9 TDI. Rozwijał on 160 KM.

Znakomita elastyczność

Silniki 1.9 TDI wykazują się wyczuwalną turbodziurą w niskim zakresie obrotów, jednak później – przy około 1600-2000 obr./min następuje nagły przypływ fali momentu obrotowego. Jest to wyraźnie odczuwalne przez kierowcę, dzięki czemu ma się wrażenie obcowania z autem o lepszych osiągach niż w rzeczywistości. Z drugiej strony, niemiecki turbodiesel nie przepada za wprowadzaniem go na najwyższe obroty.

Silnik 1.9 TDI znany jest mechanikom

W naprawie 1.9 TDI specjalizuje się bardzo wiele warsztatów. Dlatego łatwo o fachową obsługę.

Wady silnika 1.9 TDI

Głośna praca

Silniki 1.9 TDI znane są ze swojej głośnej pracy. Dotyczy to w szczególności wariantów z pompowtryskiwaczami, które wyróżniają się dość natarczywym, metalicznym dźwiękiem.

Czułość na jakość oleju i paliwa

Mimo że pompowtryskiwacze są mniej czułe na jakość paliwa, trzeba jednak zwracać uwagę na to, co wlewa się do baku. W przypadku oleju zaleca się po prostu wymianę nie rzadziej niż co 15 tys. km, a najlepiej co 10 tys. km. Inaczej może to negatywnie wpływać na trwałość silnika.

Zbyt dużo wersji

Choć to zaleta, może być również wadą. Dlaczego? Otóż jeśli będziesz chciał nabyć nową część do swojego 1.9 TDI, pamiętaj, aby wcześniej sprawdzić jego numer. W przeciwnym razie mogą pojawić się problem z jej doborem. Wiedza tylko o mocy silnika to za mało.

Silnik 1.9 TDI występował w bardzo licznych wersjach i w wielu modelach samochodów.

Wadliwa seria BXE

Wadliwa seria BXE została zaopatrzona w panewki z wadą materiałową. W efekcie może dojść do obrócenia się panewki i dewastacji w silniku – łącznie z dziurą w bloku, spowodowaną zablokowaniem korbowodu. Jak to rozpoznać? Najpierw pojawiają się ciche stuki, które z biegiem czasu stają się coraz głośniejsze.

Silniki 1.9 TDI BXE były stosowane w różnych modelach koncernu Volkswagen i w wielu rocznikach.

Silnik 1.9 TDI – czy warto?

Silnik 1.9 TDI ma ogromną ilość zalet i niewiele wad. Przekonuje przede wszystkim swoją trwałością, licznymi wariantami, dostępnością części oraz wyspecjalizowanych serwisów. Nie jest produkowany od 2011 roku, więc przy zakupie auta z taką jednostką trzeba liczyć się z wysokim przebiegiem.