4 maja 2024

Jakie są najczęstsze przyczyny ubywania płynu chłodniczego i jak sobie z nimi radzić?

Płyn chłodniczy

Ubywający płyn chłodniczy powinien zaniepokoić właściciela samochodu. Jak sobie poradzić z awarią?

Z czego składa się układ chłodzenia w samochodzie?

Układ chłodzenia składa się z:

  • chłodnicy, która odprowadza ciepło z cieczy wypływającej z silnika
  • wentylatora chłodnicy – wspomaga chłodnicę w obniżaniu temperatury
  • łopatki wentylatora wzmacniające cyrkulację powietrza, w trakcie zwalniania albo nagłego postoju
  • pompy wody – jej zadaniem jest wymuszanie ruchu płynu w układzie
  • termostatu – reguluje przepływ płynu chłodzącego, zapewniając optymalne warunki do pracy silnikowi
  • zbiornika wyrównawczego – wyrównuje poziom płynu w zależności od jego objętości
  • nagrzewnicy – odbiera ciepło z płynu za pomocą wentylatora i kieruje do kabiny pasażerskiej
  • płynu chłodniczego krążącego w układzie w obiegu zamkniętym

Jaką rolę w układzie chłodzenia pełni płyn chłodniczy?

Zadaniem układu chłodzenia jest zapewnienie silnikowi optymalnej temperatury pracy, która wynosi od 90°C do 100°C. Płyn chłodniczy odpowiada za odbiór ciepła generowanego przez jednostkę napędową i oddanie go do otoczenia, przepływając przez wymiennik ciepła, jakim jest chłodnica. Dzięki temu nie dochodzi do przegrzania silnika.

Płyn chłodniczy tworzy powłokę na przewodach, zabezpieczając je przed korozją i osadzaniem się kamienia. Co więcej, chroni silnik przed zamarzaniem, wrzeniem i kawitacją.

Choć płyn pracuje w układzie zamkniętym, to ma swoją żywotność. Częstotliwość wymiany zależy od jego rodzaju. Najczęściej stosowane są trzy typy:

  • IAT (Inorganic Additive Technology) z dodatkami nieorganicznymi np. krzemianami, zalecane do silników z żeliwnym blokiem, aluminiową głowicą i lutowaną chłodnicą. Mają krótką żywotność, dlatego trzeba je wymieniać co 2 lata.
  • OAT (Organic Acid Technology) z dodatkami organicznymi, lepiej wchłaniają ciepło i dłużej zachowują swoje właściwości. Zalecane są do nowszych pojazdów z chłodnicami aluminiowymi. Płyny OAT zmienia się co 5 lat.
  • HOAT (Hybrid Organic Acid Technology) jest to hybryda płynów z dodatkami organicznymi i nieorganicznymi. Można stosować do starszych, jak i nowszych aut. Mają trwałość do 5 lat.

Jakie są najczęstsze przyczyny wycieku płynu chłodniczego?

Przyczyny wycieków płynu chłodniczego może być bardzo wiele. Zwykle ubytki wynikają ze zużycia niektórych elementów układu chłodniczego, wskutek uszkodzeń mechanicznych oraz zaniedbania samych kierowców, wynikające np. ze stosowania cieczy o nieodpowiednich parametrach. Do najczęstszych przyczyn ubywającego płynu chłodniczego do samochodu zaliczyć można:

  • nieszczelną lub uszkodzoną pompę wody
  • uszkodzenie mechaniczne chłodnicy
  • awarię nagrzewnicy
  • rozszczelnienie lub przerwanie gumowych węży
  • uszkodzenie chłodnicy zaworu EGR
  • uszkodzenie uszczelki pod głowicą silnika
  • uszkodzenie zbiorniczka wyrównawczego

Co zrobić w przypadku awarii i wycieku płynu chłodniczego?

Najczęstsze objawy awarii układu chłodzenia to:

  • wysokie wartości na wskaźniku temperatury płynu chłodniczego, na desce rozdzielczej i zapalanie się kontrolki ostrzegawczej
  • ubywający płyn chłodniczy
  • wycieki z układu
  • metaliczny hałas z silnika (awaria łożysk pompy)
  • silnik nie może osiągnąć temperatury roboczej
  • do kabiny wlatuje tylko zimne powietrze (zapowietrzony układ)
  • awaria termostatu

W przypadku, kiedy wskaźnik temp. płynu chłodniczego dojdzie do czerwonego pola, trzeba od razu wyłączyć klimatyzację i nawiew, co zmniejszy obciążenie układu. Następnie zatrzymujemy się w bezpiecznym miejscu, wyłączamy silnik. Kolejnym krokiem jest sprawdzenie poziomu płynu w zbiorniku. Jeśli jest jego za mało – trzeba dolać. Najlepiej, jeśli mamy zapas takiego samego produktu w bagażniku. Jeśli nie, można wyjątkowo dolać wody destylowanej. Po dotarciu na miejsce warto sprawdzić, którędy ubywa płynu chłodniczego i udać się do warsztatu.

Jak doraźnie uzupełnić płyn chłodniczy w samochodzie?

Ubywający płyn chłodniczy może szybko doprowadzić przegrzania, a nawet zatarcia silnika, dlatego zaleca się sprawdzanie jego poziomu w zbiorniczku wyrównującym. W razie nagłego wycieku należy uzupełnić braki. Jak to zrobić? Płyn do chłodnic dolewamy na zimnym silniku. Jego poziom powinien być między „min” a „max” zaznaczonym na zbiorniczku. Nadmiar jest niebezpieczny, bo skutkuje zbyt dużym ciśnieniem w układzie. Jeśli dolejemy go za dużo, należy odessać nadmiar strzykawką.

O czym należy pamiętać przy dolewaniu płynu chłodniczego?

Gdy ubywa płynu chłodniczego i chcemy samodzielnie go uzupełnić, trzeba pamiętać o kilku kwestiach. Przede wszystkim samochód powinien stać na równej i płaskiej powierzchni, tak aby wskaźnik poziomu na zbiorniczku pokazywał stan rzeczywisty. Należy upewnić się, że sinik jest zimy i nie poparzymy się. Istotny jest też rodzaj płynu. Jeśli kupiliśmy koncentrat płynu do chłodnic, musimy go rozcieńczyć przed wlaniem zgodnie z informacjami na opakowaniu.

Czy można samodzielnie naprawić usterki w układzie chłodzenia?

O ile dolanie płynu albo jego wymiana nie powinna sprawić kłopotów, o tyle naprawę innych usterek warto powierzyć profesjonalnemu warsztatowi.

Znalezienie źródła wycieku często wymaga użycia lampy UV oraz postawiania samochodu nad kanałem. Zatrzymanie wycieku również nie jest proste. Jeśli ubytek płynu jest niewielki, można zastosować specjalny uszczelniacz układu chłodniczego. Jednak działa on tylko czasowo i zatamuje wycieki występujące wyłącznie w metalowych elementach układu, np. chłodnicy. W przypadku nieszczelności lub pęknięć przewodów można spróbować zastosować specjalne bandaże naprawcze do węży gumowych. Jednak są to rozwiązania tylko chwilowe.

Jazda z niesprawnym układem chłodzenia grozi znacznie poważniejszymi konsekwencjami. Wskutek przegrzania silnika może dojść m.in. do:

  • uszkodzenia uszczelek silnika
  • zatarcia pompy wody
  • uszkodzenia uszczelki pod głowicą
  • rozszczelnienia silnika
  • pęknięcia głowicy silnika
  • pęknięcia bloku silnika
  • blokady cylindrów
  • do poparzenia kierowcy i pasażera w trakcie jazdy, jeśli pęknie nagrzewnica

Ile kosztuje naprawa awarii układu chłodzenia?

Koszt naprawy układu chłodzenia zależy od marki samochodu, renomy warsztatu oraz rodzaju uszkodzonej części. Przykładowo:

  • wymiana uszczelki pod głowicą to wydatek od 200 do 1000 zł
  • naprawa chłodnicy – 50-300 zł w zależności od rodzaju i wielkości uszkodzenia
  • naprawa pompy wody – średnio ok. 250 zł
  • wymiana gumowych węży – ok. 100 zł
  • naprawa chłodnicy zaworu EGR – 350-650 zł

Sama wymiana płynu chłodniczego kosztuje ok. 50-100 zł, plus płyn chłodniczy ok. 25-50 zł za opakowanie 5 l.

FAQ

Jaką funkcję pełni płyn chłodniczy w samochodzie?

Zadaniami płynu chłodzącego są: chłodzenie silnika, zapobieganie korodowaniu kanałów chłodzących oraz ochrona przed gromadzeniem się kamienia wewnątrz układu.

Co może być przyczyną ubywania płynu chłodniczego?

Uciekający płyn chłodzący najczęściej wynika ze zużycia gumowych elementów, uszkodzeń mechanicznych części albo zaniedbań właścicieli aut.

Czy można zastąpić płyn chłodniczy wodą?

Nie wolno zastępować wodą płynu chłodniczego. W skrajnych przypadkach, kiedy nie mamy pod ręką odpowiedniej cieczy, można dolać wody destylowanej. Jednak długotrwałe dolewanie wody może doprowadzić do uszkodzenia silnika albo korozji.