Używanie świateł – czy robisz to prawidłowo?

Teoretycznie proste zasady korzystania ze świateł sprawiają kierowcom wiele problemów. Tymczasem za błędne używanie świateł  grozi nie tylko mandat, ale może to doprowadzić do wypadku.

Choć używanie świateł samochodowych wydają się teoretycznie proste, wielu kierowców boryka się z prawidłową interpretacją przepisów. Tymczasem za błędy nie tylko grozi mandat, ale także mogą one prowadzić do potencjalnie niebezpiecznych sytuacji na drodze. Oto powszechne trudności dotyczące korzystania z oświetlenia pojazdu.

Używanie światła mijania – zasady

Światła mijania, czyli tzw. krótkie, mamy obowiązek używać przez całą dobę. Zgodnie z przepisami powinny dostatecznie oświetlać drogę na co najmniej 40 m asymetrycznie. Lewe światła rzucają krótszy snop, aby nie oślepiać jadących z przeciwka, natomiast to z prawej strony ma nieco większy zasięg, aby pobocze było lepiej widoczne.

Błędy w używaniu świateł mijania

Najczęstszy błąd podczas używania tego rodzaju oświetlenia to nielegalne modyfikacje – np. wymiana żarówek halogenowych na LED, co niestety dość często doprowadza do oślepiania innych kierowców. Powszechnym problemem jest również nieprawidłowe ustawienie reflektorów, które potrafią skutecznie razić nadjeżdżających z przeciwka. Z tego powodu po każdej stłuczce, wymianie przedniej lampy, a nawet zmianie żarówki – warto zgłosić się do SKP, aby diagnosta sprawdził światła. Często zrobi to za darmo!

Jednak nawet w przypadku sprawnych przednich reflektorów występuje problem z oślepianiem, ponieważ kierowcy zapominają o korektorze ustawienia świateł. Ten powinien być regulowany ze względu na obciążenie pojazdu zgodnie z instrukcją obsługi pojazdu.

Bez względu na auto, jeśli obok kierowcy podróżuje pasażer, nie trzeba nic zmieniać (światła powinny pozostać na standardowej wysokości). Natomiast jeśli jedziemy sami i mamy w bagażniku spore obciążenie, należy maksymalnie zmniejszyć zasięg świateł.
Tu mała ciekawostka. Zgodnie z przepisami homologacyjnymi, od wielu już lat korektory powinny działać automatycznie, ich ręczna regulacja dozwolona jest wyjątkowo. Jak się okazuje, z tego zwolnienia, dotychczas korzystały tylko pojazdy z oświetleniem halogenowym, następnie zostały dopuszczone te z światłami ksenonowymi, a obecnie również LED.

Podczas postoju, ale i zatrzymania kierowcy zamiast świateł mijania mają obowiązek w określonych przypadkach używać świateł postojowych. To również zmniejsza zjawisko oślepiania, szczególnie w przypadku, kiedy auto jest zaparkowane pod prąd. Ustawodawca posłużył się zatrzymaniem niewynikającym z warunków ruchu lub przepisów ruchu drogowego.

To oznacza, że w korku lub podczas oczekiwania na zmianę świateł, czy udzielając pierwszeństwa – nie trzeba przełączać świateł, ale już zatrzymując się na pobocze trzeba wyłączyć tzw. krótkie. W przestrzeganiu tego przepisu nie pomagają również same pojazdy – w wielu z nich reflektory mają funkcję tzw. oświetlania drogi do domu (światła mijania gasną np. po 30 sekundach od opuszczenia auta).

Używanie świateł do jazdy dziennej – zasady

Zamiast świateł mijania od świtu do zmierzchu, można używać świateł do jazdy dziennej.

Błędy w używaniu świateł do jazdy dziennej

Należy pamiętać, że ten rodzaj oświetlenia można używać tylko w warunkach normalnej przejrzystości. Jeśli pojawi się mgła lub deszcz, należy włączyć ponownie światła mijania. Tymczasem w dzień, podczas ograniczonej widoczności, można dość często spotkać pojazdy poruszające się tylko na światłach dziennych, bez włączonych tylnych lamp.

Co prawda w bardziej zaawansowanych systemach zainstalowany jest czujnik zmierzchu, a dość często również deszczu (włącza reflektory po wykryciu opadów), więc kierowca teoretycznie nie musi martwić się przełączaniem oświetlenia. Po prostu włącza tryb „auto”, reszta należy już do samochodu. Niestety, w czasie mgły czujnik natężenia światła może uznać, że oświetlenie jest wystarczające – wymagane światła nie włączą się.

Używanie świateł drogowych – zasady

Ze względu na zasięg są to tzw. światła długie. Można ich używać od zmierzchu do świtu, na nieoświetlonych drogach, zamiast świateł mijania lub łącznie z nimi. Trzeba je wyłączyć, jeśli z naprzeciwka nadjeżdża inny pojazd, tym bardziej, kiedy inny kierowca już to zrobił. Światła drogowe trzeba również wyłączyć, przejeżdżając blisko pojazdów szynowego lub komunikacji wodnej oraz gdy kierowca w aucie poprzedzającym może być oślepiony. Istnieje także zakaz oślepiania kolumn pieszych, natomiast nie istnieje takie obostrzenie w przypadku grup pieszych czy pojedynczych osób.

Błędy w używaniu świateł drogowych

Najczęściej kierowcy zbyt późno wyłączają światła drogowe, dopiero gdy inny kierowca da im o tym znać. Warto również pamiętać, że tzw. automatyczne światła drogowe (kamera w aucie wykrywa inne pojazdy i samodzielnie przełącza oświetlenie) nie zawsze się sprawdzają w każdych warunkach.

Podczas opadów deszczu czy śniegu system ma problemy z obserwacją drogi i wykrywaniem innych pojazdów. Również drogi ekspresowe i autostrady są wyzwaniem, szczególnie kiedy jezdnie są oddzielone ekranami przeciwolśnieniowymi. W tym przypadku kamera nie widzi reflektorów zbliżających się pojazdów, nie ma więc powodu do włączenia tzw. krótkich. Dla kierowców ciężarówek, a nawet auto dostawczych jest to problem, ci siedzą o wiele wyżej, a więc są skutecznie oślepieni przez światła drogowe.

Światła drogowe nie sprawdzają się również podczas mgły, zamiast lepiej oświetlać, tak naprawdę oślepiają kierowcę, który ich używa.

Kolejny dość powszechny błąd to używanie świateł drogowych do ostrzegania o kontroli drogowej. W tym przypadku przez mundurowych jest to określone jako nieprawidłowe użycie świateł drogowych.

Używanie świateł przeciwmgłowych przednich – zasady

W warunkach ograniczonej przejrzystości powietrza, takich jak mgła czy opady atmosferyczne, można korzystać z przednich świateł przeciwmgłowych. Dodatkowo, na krętej drodze, oznaczonej odpowiednimi znakami drogowymi, zastosowanie przednich świateł przeciwmgłowych jest dozwolone nawet przy normalnej przejrzystości powietrza, jednak tylko w nocy.

Błędy w używaniu świateł przeciwmgłowych przednich

Często kierowcy zapominają o natychmiastowym wyłączeniu świateł przeciwmgłowych w przypadku poprawy widoczności. Korzystanie z nich, zwłaszcza nocą na mokrym asfalcie, który odbija światło, może powodować oślepianie.

Używanie świateł przeciwmgłowych tylnych – zasady

Światła te można używać (choć nie jest to obowiązkowe) podczas mgły czy gęstej śnieżycy, gdy widoczność spada poniżej 50 m.

Błędy w używaniu świateł przeciwmgłowych tylnych

Niektórzy kierowcy zapominają o konieczności wyłączenia świateł, gdy mgła zniknie, lub używają ich nawet przy lekkim ograniczeniu przejrzystości powietrza. To znacznie oślepia i utrudnia zauważenie, że pojazd rozpoczyna hamowanie (moc żarówek stopu i przeciwmgłowych jest podobna).

Używanie świateł pozycyjnych – przednich

Te światła powinny być używane podczas postoju i zatrzymania pojazdu w nocy oraz w ciągu dnia w warunkach ograniczonej widoczności. Nie stosuje się ich, gdy pojazd stoi poza drogą i poboczem, lub gdy miejsce postoju jest dobrze oświetlone.

Błędy w używaniu świateł pozycyjnych

Często kierowcy, zamiast używać świateł pozycyjnych podczas zatrzymania na drodze, korzystają z reflektorów mijania.

Używanie świateł postojowych – przednich

Światła postojowe korzystają z lamp świateł pozycyjnych (światła pozycyjne świecące z jednej strony). Mogą być włączone podczas postoju od strony środka jezdni, zastępując światła pozycyjne.

Błędy w używaniu świateł postojowych

Niektórzy zapominają, że nie wolno używać świateł postojowych w przypadku pojazdów złączonych z przyczepą lub w zespołach pojazdów o długości ponad 6 m.

Używanie kierunkowskazów – zasady

Kierunkowskazy mają za zadanie sygnalizować zamiar, nie zaś sam manewr. Należy włączać je w odpowiednim momencie, unikając zarówno opóźnienia, jak i przedwczesnego ich użycia. Konieczne jest również wyłączenie kierunkowskazu nie po samym manewrze, lecz tuż po jego zakończeniu. Obowiązek korzystania z kierunkowskazów występuje przy każdej zmianie kierunku jazdy lub pasa ruchu.

CZYTAJ TEŻ: Rodzaje żarówek samochodowych, oznaczenia i ich zastosowanie

Błędy w używaniu kierunkowskazów

Najczęstszym błędem związanym z użyciem kierunkowskazów jest ich nieprawidłowe wyłączanie podczas manewru wyprzedzania. Po zmianie pasa, kierunkowskaz powinien być natychmiast dezaktywowany, należy go włączyć podczas powrotu na wcześniej zajmowaną stronę jezdni. Innym częstym błędem jest włączanie kierunkowskazu zbyt wcześnie.

Używanie świateł awaryjnych – zasady

Służą do sygnalizowania pojazdu w miejscu niedozwolonym lub niewidocznym dla innych kierowców z powodu uszkodzenia pojazdu lub wypadku.

Błędy w używaniu świateł awaryjnych

Pamiętaj! Światła awaryjne trzeba wyłączyć podczas jazdy, również podczas holowania uszkodzonego pojazdu. Nie wolno ich też używać jako pretekstu do zatrzymywania się w miejscu zabronionym. Funkcją świateł awaryjnych nie jest również wyrażanie wdzięczności; ich głównym celem jest ostrzeganie innych użytkowników drogi przed nagłym hamowaniem. Światła awaryjne trzeba włączyć podczas wsiadania lub wysiadania pasażerów z pojazdów przewożących zorganizowane grupy dzieci, autobusy szkoleniowe lub pojazdy przewożące osoby niepełnosprawne.

Kary za nieprawidłowe korzystanie ze świateł

Poniżej przedstawiamy wysokość mandatów oraz ilość punktów karnych, jakie kierowcy otrzymują za nieprawidłowe używanie oświetlenia w samochodzie:

• jazda bez wymaganych świateł od zmierzchu do świtu: 300 zł i 6 punktów karnych
• jazda bez wymaganych świateł od świtu do zmierzchu: 100 zł i 2 punkty karnych
• jazda bez wymaganych świateł w tunelu, niezależnie od pory doby: 200 zł i 6 punktów karnych
• korzystanie ze świateł drogowych w sposób niezgodny z przepisami: 200 zł i 4 punkty karnych
• nieprawidłowe używanie przednich lub tylnych świateł przeciwmgłowych: 100 zł i 2 punkty karnych
• niewłączenie wymaganych świateł podczas jazdy w warunkach zmniejszonej przejrzystości: 200 zł i 2 punkty karnych
• zakrywanie świateł: 300 zł i 8 punktów karnych
• niewłączenie świateł awaryjnych podczas wsiadania lub wysiadania dzieci i młodzieży przez kierowcę autobusu szkolnego lub przewożącego zorganizowaną grupę dzieci: 200 zł i 5 punktów karnych
• nieużywanie wymaganego oświetlenia podczas zatrzymania i postoju w warunkach zmniejszonej przejrzystości: 150-300 zł

W przypadku innych wykroczeń, które nie zostały uwzględnione w taryfikatorze, obowiązuje mandat do 5000 zł, a w przypadku przekazania sprawy do sądu, grzywna może sięgać nawet 30 000 zł.