27 marca 2023

Wymiana bezpiecznika w samochodzie. Jak to zrobić?

Znajduje się w każdym samochodzie – zarówno w najnowocześniejszym, jak i starszym konstrukcyjnie. Jego zadanie polega na ochronie instalacji elektrycznej. Czym jest, jakie spełnia funkcje, gdzie go szukać i jak wygląda wymiana bezpiecznika? Tego dowiesz się z poniższego artykułu.

Choć zazwyczaj jest niewielki, ma bardzo istotne zadanie. Dzięki niemu chronione są elektryczne komponenty samochodu, jak alternator, radio czy klimatyzacja automatyczna. Co to oznacza? Że w przypadku nagłego zwiększenia natężenia prądu, odcina jego dopływ do tych urządzeń, zapobiegając w ten sposób zwarciu.

W poniższym artykule znajdziesz informację na temat wymiany bezpiecznika i nie tylko.

Do czego służą bezpieczniki w samochodzie?

Zadaniem bezpieczników w samochodzie jest ochrona całej instalacji elektrycznej – przewodów, wiązek oraz odbiorników – przed nagłym wzrostem natężenia prądu. Oznacza to, że nie tylko zapobiegają ich uszkodzeniu, ale również przeciwdziałają doprowadzeniu do pożaru. Jeśli dojdzie do nagłego wzrostu natężenia prądu, bezpiecznik po prostu przepala się, rozłączając obwód (TUTAJ przeczytasz o wymianie opon).

W samochodzie bezpieczniki zabezpieczają praktycznie każdą cześć jego instalacji elektrycznej. „Obsługują” więc drobne elementy, jak klakson, wycieraczki, radio, gniazdo zapalniczki, po te bardziej istotne dla jego funkcjonowania. Czyli np. alternator, czy cewki zapłonowe. Należy również pamiętać, że w każdym aucie znajduje się bezpiecznik główny, który całkowicie odcina zasilanie.

Większość nowoczesnych samochodów ma bezpieczniki płaskie. Charakteryzują się one kolorową, plastikową obudową (w zależności od obciążenia) i dwoma bolcami, wsuwanymi w gniazdo. Montuje się je w specjalnych skrzynkach.

Wymiana bezpiecznik w samochodzie: w jakiej sytuacji może się przepalić?

Przepalony bezpiecznik sygnalizuje, że doszło do zwarcia w układzie elektrycznym. Dzieje się tak, gdy do urządzenia trafia silniejszy prąd niż powinien. Częstymi przyczynami przepalania bezpiecznika są wadliwe przełączniki lub okablowanie, ale nie tylko.

Do przepalenia bezpiecznika może dojść również, gdy np. wycieraczka szyby utknie pod lodem, powodując zwarcie silnika. W takim przypadku zapobiega to jego uszkodzeniu – w końcu wymiana silnika byłaby znacznie droższa niż bezpiecznika.

W przypadku, gdy nagle przestają działać światła, radio, wycieraczki, gniazdko zapalniczki czy klimatyzacja – sprawdzenie bezpiecznika jest pierwszym krokiem w próbie rozwiązania problemu. Jednak jeśli dotyczy to bardziej istotnych elementów dla funkcjonowania samochodu zaleca się, aby nie wymieniać samemu przepalonego bezpiecznika, tylko udać się do autoryzowanego serwisu.

Dlaczego? Wymiana bezpiecznika na nowy może doprowadzić do pogłębienia problemu.

Gdzie znajdę bezpieczniki w samochodzie?

Bezpieczniki można znaleźć w kilku miejscach. Oczywiście jest to zależne od producenta i modelu samochodu. Zazwyczaj w każdym aucie występują dwie skrzynki z bezpiecznikami. Należy ich szukać:

pod maską, w okolicach akumulatora – bezpieczniki wysokoprądowe
w dolnych partiach deski rozdzielczej, pod schowkiem po stronie pasażera, przy fotelu od strony pasażera lub w bagażniku – bezpieczniki niskoprądowe

Wymiana bezpiecznika: co wskazuje, że jest on przepalony?

Jeśli nie dysponujemy żadnymi specjalistycznymi urządzeniami, bezpiecznik najłatwiej sprawdzić… organoleptycznie. Przykładowo, w aucie nie działa gniazdo zapalniczki. Co wtedy zrobić? Najpierw należy sięgnąć do instrukcji obsługi lub po prostu do internetu, gdzie znajdują się specjalistyczne strony z mapą bezpieczników w danym modelu samochodu.

Na tej podstawie bez trudu można zlokalizować bezpiecznik odpowiedzialny za gniazdo zapalniczki. Jeśli cienki drucik, jaki jest w nim zatopiony, został przepalony, świadczy to o tym, że nadaje się on do wymiany. Wtedy wystarczy wyjąć bezpiecznik i zastąpić go nowym o takim samym natężeniu prądu (TUTAJ przeczytasz o wymianie wycieraczek).

Oczywiście są też bardziej skomplikowane metody sprawdzenia bezpiecznika w samochodzie. Oto one:

test napięcia – po ustawieniu odpowiedniego napięcia, przykładamy jeden przewód urządzenia do końcówki bezpiecznika umieszczonego w gnieździe, a drugi – do masy. Jeśli urządzenie wskazuje około 12V, to bezpiecznik jest sprawny
próbnik – jeden koniec testera umieszczany przy masie. Następnie włączamy zapłon i drugi koniec próbnika przykładamy do końca bezpiecznika. Gdy żaróweczka próbnika się zaświeci, oznacza to, że bezpiecznik jest sprawny.
rezystancja – najpierw ustawiamy Ohmy w najniższym punkcie podziałki. Później przykładamy końcówki testera do obu styków. Wartość około 10 Ohmów oznacza, że bezpiecznik jest sprawny
miernik elektryczny – ustawiamy go na 20V. Później czarną końcówkę przytykamy do masy, a czerwoną – do bezpiecznika. I tak robimy z każdym bezpiecznikiem. Jeśli na którymś występuje inne napięcie, oznacza to, że jest on przepalony

Skąd wiadomo, do czego służy dany bezpiecznik?

Tak jak wspominaliśmy powyżej, mapa bezpieczników znajduje się w instrukcji samochodu. Jeśli takiej nie posiadacie, zawsze można skorzystać ze specjalistycznej strony internetowej z informacją o rozmieszczeniu bezpieczników.

Wymiana bezpiecznika: czy mogę to zrobić samemu?

To nic trudnego – wymiany bezpiecznika z łatwością można dokonać bez narzędzi. Jak wymienić bezpiecznik samemu? Oto kolejne kroki:

zlokalizować skrzynkę z odpowiednim bezpiecznikiem

zdjąć pokrywę skrzynki
odnaleźć zużyty bezpiecznik
za pomocą niewielkich szczypiec (w przypadku bezpieczników niskopnapięciowych), które zazwyczaj znajdują się w pokrywie lub pod nią, należy wyjąć stary bezpiecznik. Jeśli w aucie nie ma szczypiec, zawsze można sięgnąć po pincetę. Większość bezpieczników da się wyjąć też ręcznie, choć wymaga to dość silnych palców

włożyć nowy bezpiecznik w miejsce starego

odłożyć szczypce na miejsce, jeśli taki są
zamknąć skrzynkę

Jakie rozróżniamy rodzaje bezpieczników samochodowych? Kolory bezpieczników w samochodzie.

Bezpieczniki samochodowe są zbudowane z dwóch metalowych nóżek, które są połączone ze sobą blaszką lub drucikiem. Znajdują się w plastikowej obudowie. Należy pamiętać, że bezpieczniki mają różne natężenie, w zależności od tego, jakie elementy samochodu „obsługują” (TUTAJ przeczytasz o wymianie klocków hamulcowych).

Wyróżniamy trzy główne grupy bezpieczników:

Pierwsze i drugie znajdują zastosowanie w obwodach auta o natężeniu prądu nieprzekraczającym 25 A. Stosuje się je przykładowo do radia czy gniazda zapalniczki. Najłatwiej rozróżnić je po kolorze plastikowej obudowy:

szary: 2 A
fioletowy: 3 A
beżowy lub jasnobrązowy: 5 A
ciemnobrązowy: 7,5 A
czerwony: 10 A
niebieski: 15 A
żółty: 20 A
biały lub przezroczysty: 25 A

Maxi bezpieczniki są zaś wykorzystywane do ochrony elementów układu elektrycznego. Przykład? Alternator czy rozrusznik. Także do określenia ich natężenia stosuje się różne kolory:

zielony: 30 A
pomarańczowy: 40 A
czerwony: 50 A
niebieski: 60 A
brązowy: 70 A
biały lub przezroczysty: 80 A
fioletowy: 100 A

Pod względem napięcia rozróżniamy bezpieczniki 12 lub 24-woltowe. Na rynku znajdują się również bezpieczniki automatyczne, jednak są drogie. Stąd nie stosuje się ich często.