Ząbkowanie opon. Co to jest i jak je rozpoznać?
Wymieniłeś opony, ale podczas jazdy słyszysz z ich okolicy jakieś niepokojące szmery? Jeśli na pierwszy rzut oka bieżnik jest w porządku zwróć uwagę na krawędzie opony. Najpewniej to ząbkowanie opon. Co to jest, jak je rozpoznać i co najważniejsze, jak zaradzić ząbkowaniu opon?
Ząbkowanie opon to w skrócie charakterystyczny sposób zużywania się bieżnika. Polega on na nierównomiernym ścieraniu się poszczególnych fragmentów opony. Może i brzmi skomplikowanie, w rzeczywistości jest to bardzo proste. Po bokach bieżnika opona ma wyraźne i mocne klocki. Każdy z nich ma dwie krawędzie: natarcia (z asfaltem styka się jako pierwszy) i spływu.
Ząbkowanie opon występuje wtedy, kiedy klocki ścierają się nierównomiernie. Z reguły krawędź natarcia wyciera się wolniej niż krawędź spływu.
Zbyt niskie ciśnienie
Trudno jest jednoznacznie stwierdzić, co powoduje ząbkowanie opon. W przeważającej liczbie przypadków to jednak zbyt niskie ciśnienie w oponach. Jeśli opona jest niewystarczająco napompowana, cała masy samochodu spoczywa na brzegach opon, które znacznie szybciej ulegają zużyciu.
Zbyt małe ciśnienie powoduje także znaczne gorsze prowadzenie się samochodu. Powierzchnia styku opony z asfaltem jest mniejsza, przez co opona nie jest w stanie zagwarantować dobrej przyczepności. Ale na tym nie koniec.
Co powoduje ząbkowanie opon?
Czasami to usterka jakiegoś elementu zawieszenia, czasami styl jazdy. Wystarczy np., że dużo jeździmy po autostradach nieobciążonym samochodem. Wtedy opona przez dłuższy czas pracuje w jednym ułożeniu. Taka sytuacja sprzyja ząbkowaniu. W jeszcze innym przypadku winna może być sama opona i jej mieszanka. A na to nie mamy już niestety wpływu.
Najczęściej ząbkują opony tylne, nienapędzanej osi w autach z wielowahaczowym zawieszeniem. Przy ostrej jeździe np. na torze, można wyząbkować też opony na przednich kołach. Ale to już kwestia płużenia przodem samochodu, czyli zbyt dużej szybkości jazdy w zakrętach. Towarzyszy temu charakterystyczny pisk opon.
Wystarczy nieco zwolnić lub odkręcić kierownicę.
Na ząbkowanie opon mogą wpływać:
- zbyt niskie ciśnienie w oponie,
- skład mieszanki opony,
- zużyte amortyzatory,
- zużyte elementy zawieszenia,
- specyficzna konstrukcja zawieszenia,
- zła geometria zawieszenia,
- styl jazdy kierowcy.
Czy jest się czym przejmować?
Owszem, bo wyząbkowane opony podczas jazdy zaczynają hałasować, a na kierownicy mogą pojawić się drgania. Im ząbkowanie większe, tym większe będzie drżenie kierownicy.
Efekt jest taki, że zaniepokojeni stanem auta jedziemy do warsztatu w obawie przed uszkodzonym zawieszeniem lub zużytymi łożyskami. I jeśli trafimy na uczciwego i profesjonalnego mechanika, od razu zauważy problem w oponach. Jeśli nie, czekają nas niepotrzebne wydatki.
Jak zlikwidować ząbkowanie opon?
Przede wszystkim trzeba znaleźć przyczynę. Jeśli auto jest sprawne, to najprawdopodobniej wina leży w samych oponach. Poza tym, jeśli opony są delikatnie wyząbkowane, wystarczy zamienić opony miejscami. Te z przedniej osi przełożyć na tył i odwrotnie.
Jeśli jednak opony są mocno wyząbkowane, widać wyraźne ubytki bieżnika na krawędziach bocznych klocków, warto wymienić opony.
Używane opony
Wielu kierowców, by obniżyć koszty, decyduje się na zakup opon używanych. Warto zwrócić na nie szczególną uwagę, bo może się okazać, że choć rocznik i bieżnik opony są w porządku, ktoś je sprzedaje właśnie z powodu wyzabkowania. Widać je na krawędziach. Klocki powinny być równomiernie zużyte.