Prawo jazdy po wypadku – zasady zatrzymywania i zwracania dokumentu
Nie tylko poważne zdarzenie drogowe, ale nawet drobna stłuczka może być powodem utraty prawa jazdy. To jednak nie oznacza, że policjant zawsze zabierze dokument, a nawet jeśli to zrobi, można starać się o jego odzyskanie.
Były kierowca miejskiego autobusu, oczekując na zakończenie procesu dotyczącego katastrofy, którą spowodował 4 lata wcześniej, kolejny raz doprowadził do wypadku. Okazało się, że miał dożywotni zakaz prowadzenia pojazdów. Został wydany za zdarzenie, w którym zginęła jedna osoba, a 22 zostały ranne, jednak nie jest prawomocny, a więc nie obowiązuje. Sądowy zakaz wsiadania za kierownicę dotyczył innego wykroczenia drogowego. Czy to oznacza, że osoba oskarżona o spowodowanie nawet śmiertelnego wypadku może poruszać się samochodem, zanim sąd nie wyda wyroku?
Zakaz prowadzenia auta za wypadek
Za popełnione przestępstwo drogowe, a nawet wykroczenie, oprócz grzywny lub więzienia, grozi także tzw. dodatkowy środek karny. W przypadku kierowców jest to najczęściej zakaz prowadzenia pojazdów. Ten wymierza się od 6 miesięcy do 3 lat w przypadku wykroczeń. Za przestępstwa okres bez prawa jazdy jest dłuższy – od 3 do 15 lat, a jeśli sąd umorzy postępowanie dotyczące przestępstwa, wciąż może zastosować zakaz prowadzenia na czas od roku do 2 lat
Co istotne, dodatkową karę obligatoryjnie stosuje się przy skazaniu, np. za prowadzenie po alkoholu, bez uprawnień czy ucieczkę przed policją. W innych przypadkach sankcje nie są obowiązkowe. Można je dostać za spowodowanie kolizji czy jazdę po chodniku. Warto jednak pamiętać, że orzekanie zakazu jest domeną wyłącznie sądu, a nie policji czy prokuratury. Dopiero po uprawomocnieniu się wyroku ten zaczyna obowiązywać.
Najpierw zatrzymanie prawa jazdy, a dopiero zakaz prowadzenia pojazdów
Zanim jednak sprawa trafi do sądu, już nawet na miejscu zdarzenia, kierowca ma zatrzymywane prawo jazdy. Policjant zwykle może zatrzymać dokument, kiedy będzie miał uzasadnione podejrzenie, że kierowcy za popełnione przestępstwo lub wykroczenie może być orzeczony zakaz prowadzenia pojazdów. Na podstawie pokwitowania można prowadzić pojazd jeszcze przez 7 dni.
Uwaga! Mundurowy ma obowiązek zabrać dokument, gdy stwierdzi, że kierowca jest nietrzeźwy, ma zakaz prowadzenia auta, przekroczył limit punktów karnych czy też jeździ autem pomimo wydanego postanowienia o zatrzymaniu dokumentu. W tych przypadkach nie wystawia się pokwitowania, które zezwala na dalszą jazdę przez określony czas.
Można odzyskać prawo jazdy przed wyrokiem
Sam fakt odebrania prawa jazdy przez policjanta jeszcze o niczym nie świadczy. Ostatecznie decyzja należy do prokuratora, który prowadzi dochodzenie lub też do sądu, który ma rozstrzygnąć o winie w przypadku wykroczenia. Co więcej, zawsze można złożyć zażalenie na zatrzymanie uprawnień. Nawet jeśli to nie przyniesie skutku, każdorazowo po pojawieniu się nowych okoliczności dla sprawy, można wznawiać prośbę.
Może się więc zdarzyć, że dokument zostanie oddany obwinionemu kierowcy, ale ostatecznie w ramach wyroku zostanie nałożony zakaz prowadzenia pojazdów. Jednak w takim przypadku do czasu uprawomocnienia się rozstrzygnięcia sądu można legalnie prowadzić pojazd.
Jazda bez prawa jazdy – co za to grozi
Osoba, której prawo jazdy zostało zatrzymane, formalnie nie posiada uprawnień. Grozi za to mandat minimum 1500 zł oraz obligatoryjny zakaz prowadzenia pojazdów od 6 miesięcy do 3 lat. Z kolei złamanie zakazu jest zagrożone karą więzienia od 3 miesięcy do 5 lat oraz dalszym zakazem nawet przez 15 lat.
Uwaga! Jeśli sądowy zakaz prowadzenia pojazdów został wydany na ponad rok, aby odzyskać prawo jazdy, trzeba wcześniej zdać egzamin na prawo jazdy – teoretyczny i praktyczny. Jeśli były skazany nie zaliczy go, starosta cofa uprawnienia do prowadzenia pojazdów. Gdy kierowca po otrzymaniu decyzji dalej prowadzi auto, grożą mu nawet 2 lata więzienia. Dodatkowo sąd może orzec zakaz prowadzenia pojazdów do 15 lat.