29 stycznia 2024

Hipoteka na samochód, czyli zastaw rejestrowy. Sprawdź przed zakupem auta, by uniknąć kłopotów

sprawdzanie samochodu przed zakupem
Zdjęcie: Gettyimages.

Większość osób nie sprawdza, czy kupowany samochód figuruje w rejestrze zastawów. To poważny błąd – auto może nam zostać odebrane.

Kupujesz samochód? Zastanów się, co ukrywa jego aktualny właściciel. Często skupiamy się na ocenie stanu technicznego, lecz ignorujemy potencjalne wady prawne, takie jak np. zastaw rejestrowy. Te mogą być dla nas bardziej problematyczne niż jego powypadkowa przeszłość.

Z tego powodu, przed dokonaniem zakupu samochodu, oprócz sprawdzenia jego stanu technicznego, powinniśmy również upewnić się, czy pojazd faktycznie może być legalnie sprzedany przez daną osobę. Istnieje ryzyko, że zapłacimy za auto, które może zostać nam odebrane.

Zastaw rejestrowy na auto – co to oznacza?

Banki udzielające kredytów stosują zabezpieczenie zwane zastawem rejestrowym. Analogicznie jak w przypadku hipoteki w nieruchomościach, finansujący jest właścicielem, póki nie spłacimy pożyczki. Jeśli poprzedni właściciel samochodu zdecydował się na taką formę finansowania zakupu, ale nie wywiązał się z umowy spłaty rat, bank może przejąć auto. Istotne jest, że wierzyciel może odzyskać pojazd bez względu na to, kto jest jego obecnym właścicielem. Chociaż zastaw powinien być odnotowany w dowodzie rejestracyjnym pojazdu w celu ostrzeżenia potencjalnych nabywców, może się zdarzyć, że właściciel usunął ten wpis. Niestety, nawet w takim przypadku nie możemy usprawiedliwiać się brakiem wiedzy przed bankiem, ponieważ rejestr zastawu jest publiczny, a sprawdzenie go leży w naszym interesie. Jak to zrobić?

Rejestr zastawów – jak sprawdzić samochód?

Informacji o zastawie można szukać w dowodzie rejestracyjnym, a nawet polisie AC (cesja na bank). Jednak jedynym i pewnym źródłem jest Centralna Informacja o Zastawach Rejestrowych. Wystarcz złożyć wniosek, na podstawie którego dowiadujemy się, czy dany pojazd nie jest „obciążony". Jak to zrobić?

  • osobiście lub korespondencyjnie. Adres to: Centralna Informacja o Zastawach Rejestrowych, 00-454 Warszawa, ul. Czerniakowska 100 
  • w ekspozyturze Centralnej Informacji o Zastawach Rejestrowych, czyli w wybranych sądach rejonowych. Wniosek w tym przypadku składa się osobiście. Adresy znajdziemy na stronie Ministerstwa Sprawiedliwości
  • można również wystąpić o informację o zastawie/jego braku korzystając z wniosku elektronicznego. Do autoryzacji będzie potrzebny podpis elektroniczny

Przeszukiwanie rejestru zastawów – opłaty

Za sprawdzenie samochodu w rejestrze zastawów trzeba zapłacić (osobiście lub na wskazany rachunek). Wysokość opłat to:

  • za zaświadczenie wydawane na wniosek zainteresowanego kierowcy – 20 zł
  • za odpis lub informację wydawaną na wniosek – 15 zł
  • za informację o numerze pozycji w rejestrze zastawów – 10 zł

Zakup auta z zastawem rejestrowym – skutki

Obowiązkiem kupującego jest sprawdzenie, czy auto nie ma zastawu. Oczywiście, nawet jeśli nabędziemy pojazd obciążony zastawem, mamy prawo unieważnić umowę. Niestety, zwrot pieniędzy nie zawsze jest łatwy do wyegzekwowania. W dodatku bank może zgłosić się po samochód. Z tego powodu lepiej sprawdzić, czy auto nie znajduje się w rejestrze zastawów, zanim dojdzie do transakcji.

CZYTAJ TEŻ: Kredyt na samochód używany – rodzaje, jak dostać i gdzie szukać najlepszego?

Przewłaszczenie zamiast zastawu

W przypadku autokredytu banki stosują również umowę przewłaszczenia warunkowego, gdzie auto nie jest własnością kredytodawcy, ale w przypadku zaniechania spłaty kredytu, staje się jego własnością. Zgodnie z taką umową, kredytobiorca ma zakaz sprzedaży pojazdu. Niemniej jednak, zdarza się, że mimo zawartej umowy, kredytobiorca sprzedaje pojazd i przestaje spłacać kredyt. Chociaż jest to niezgodne z prawem i nie powinno mieć miejsca, bank może próbować odzyskać auto od kolejnego nabywcy.