23 kwietnia 2024

Kody w prawie jazdy – wymogi dla kierowcy lub auta

W dokumencie masz kod 71 – nie musisz się przejmować. Jednak inne oznaczenie mogą stawiać pewne wymagania wobec kierowcy lub pojazdu. Ich lekceważenie może oznaczać nawet więzienia.

W prawie jazdy oprócz nadanych uprawnień (kategorii) do prowadzenia pojazdów znajdziemy oczywiście dane jego właściciela czy datę ważności dokumentu. Jednak warto zwrócić uwagę na pozycję 12. Umieszcza się w niej liczbowe oznaczenia kodów i subkodów, które określają ograniczenia w korzystaniu z uprawnień lub informacje dodatkowe. Część z nich to tylko dane administracyjne, które dla kierowcy nie mają żadnego znaczenia. Jednak niektóre "cyferki" mogą mieć kolosalne znaczenie, a nieprzestrzeganie ich oznacza spore kłopoty. A oto jakie kody w prawie jazdy znajdziemy i co one oznaczają.

Kody w prawie jazdy – sprawdź, czy nie masz?

Na szczęście każdy kierowca ma świadomość, jakie wymogi są przed nim stawiane. To jednak nie znaczy, że nawet nieświadomie możemy złamać prawo. Jeśli w dokumencie prawa jazdy, kierowca ma wpisany kod 01.01 (jazda w okularach), a zostanie przyłapany na jeździe bez nich, jest traktowany jak osoba bez uprawnień. Grozi za to od 1500 zł mandatu oraz zakaz prowadzenia pojazdów.

Jeszcze gorzej, gdy zostanie wpisany kod ograniczenia – 69, czyli jazda pojazdem z blokadą alkoholową. Osoba posiadająca taki wpis, kiedy nawet przez roztargnienie wsiądzie do pojazdu bez tego urządzenia, popełnia przestępstwo. Jest to niestosowanie się do zakazu prowadzenia pojazdów niewyposażonych w blokadę alkoholową. Sprawcy grozi do 5 lat więzienia.

Sąd może również zabrać kierowcy kat. B, ale zostawić pozostałe tzw. zawodowe. Często dzieje się tak, aby nie zostawiać kierowcy ciężarówki bez środków do życia, jeśli został przyłapany na jeździe po alkoholu swoim prywatnym autem. W takim przypadku stosowany jest kod 106. Złamanie takiego zakazu skutkuje groźbą trafienia za kratki nawet na 5 lat.

Kody w prawie jazdy – czasem pożądane

Na szczęście są również kody, które są dla kierowców pozytywne. Co więcej, aby je zdobyć trzeba zdać egzamin. Tak jest w przypadku oznaczenia 95 czy 96. Pierwsze oznacza posiadanie świadectwa kwalifikacji, natomiast to drugie to możliwość ciągnięcia cięższych przyczep dla kat. B. Oto kody w prawie jazdy.

01 – wymagana korekta lub ochrona wzroku

01.01 – okulary
01.02 – soczewka(i) kontaktowa(e)
01.05 – przepaska na oko
01.06 – okulary lub soczewki kontaktowe
01.07 – indywidualna korekta lub ochrona wzroku

02 – wymagana korekta słuchu lub wspomaganie komunikacji

03 – wymagane protezy lub szyny ortopedyczne kończyn

03.01 – proteza lub szyna ortopedyczna kończyny górnej
03.02 – proteza lub szyna ortopedyczna kończyny dolnej

10 – wymagane modyfikacje w układzie zmiany biegów

10.02 – bez pedału sprzęgła (albo dźwigni ręcznej dla prawa jazdy kategorii AM, A1, A2 i A)
10.04 – zmodyfikowana dźwignia zmiany biegów

15 – wymagana modyfikacja sprzęgła

15.01 – zmodyfikowany pedał sprzęgła
15.02 – sprzęgło sterowane ręcznie
15.03 – sprzęgło automatyczne
15.04 – składany lub odkręcany pedał sprzęgła za przegrodą

20 – wymagane modyfikacje w układzie hamulcowym

20.01 – zmodyfikowany pedał hamulca
20.03 – pedał hamulca dostosowany do obsługi lewą stopą
20.04 – pedał hamulca pod całą stopę
20.05 – wychylny pedał hamulca
20.06 – ręcznie sterowany hamulec roboczy
20.07 – możliwość efektywnego użycia pedału hamulca z określoną siłą ... N (np. 20.07 (300N))
20.09 – zmodyfikowany hamulec postojowy
20.12 – składany lub odkręcany pedał hamulca za przegrodą
20.13 – hamulec obsługiwany kolanem
20.14 – elektrycznie sterowany hamulec roboczy

25 – wymagane modyfikacje w układzie przyspieszenia

25.01 – zmodyfikowany pedał przyspieszenia
25.03 – wychylny pedał przyspieszenia
25.04 – przyspieszenie sterowane ręcznie
25.05 – przyspieszenie sterowane kolanem
25.06 – serwoprzyspieszacz (w tym elektroniczny, pneumatyczny)
25.08 – pedał przyspieszenia po lewej stronie
25.09 – składany lub odkręcany pedał przyspieszenia za przegrodą

31 – wymagane modyfikacje pedałów

31.01 – pedały równoległe
31.02 – pedały na tym samym lub prawie na tym samym poziomie
31.03 – składane lub odkręcane pedały hamowania i przyspieszenia
31.04 – wypiętrzona podłoga

32 – wymagane wspólne modyfikacje układów hamowania i przyspieszenia

32.01 – obsługa układów przyspieszenia i hamowania jedną ręką
32.02 – obsługa układów przyspieszenia i hamowania z użyciem zewnętrznego wspomagania

33 – wymagane wspólne modyfikacje układów hamowania, przyspieszenia i kierowania

33.01 – obsługa układów przyspieszenia, hamowania i kierowania z użyciem zewnętrznego wspomaga- nia jedną ręką
33.02 – obsługa układów przyspieszenia, hamowania i kierowania z użyciem zewnętrznego wspomaga- nia dwoma rękami

35 – wymagane modyfikacje urządzeń sterowania (przełączniki świateł, wycieraczki szyby przedniej, spryskiwacz, sygnał dźwiękowy, kierunkowskazy)

35.02 – urządzenia sterowania obsługiwane bez konieczności puszczenia kierownicy i akcesoriów (w tym gałek, dźwigni)
35.03 – urządzenia sterowania obsługiwane lewą ręką bez konieczności puszczenia kierownicy i akcesoriów

40 – wymagane modyfikacje w układzie kierowniczym

40.01– zwykły układ kierowniczy ze wspomaganiem
40.05 – zmodyfikowana kierownica (grubszy lub cieńszy przekrój koła kierownicy, kierownica o mniej- szej średnicy)
40.06 – wychylne koło kierownicy
40.09 – kierowanie nożne
40.11– gałka na kierownicy
40.14 – alternatywny układ kierowania obsługiwany jedną ręką (ramieniem)
40.15 – alternatywny układ kierowania obsługiwany rękoma (ramionami)

42 – wymagane modyfikacje lusterka wstecznego (lusterek) lub urządzeń widzenia wstecznego

42.01 – zmodyfikowane zewnętrzne lusterko prawe lub lewe albo zmodyfikowane urządzenie widzenia wstecznego
42.03 – dodatkowe wewnętrzne lusterko lub inne urządzenie, pozwalające na obserwację ruchu
42.05 – lusterko lub inne urządzenie do obserwacji martwych pól

43 – wymagane modyfikacje fotela kierowcy

43.01 – fotel kierowcy podwyższony dla dobrej wysokości obserwacyjnej, w normalnej odległości od kierownicy i pedałów
43.02 – fotel kierowcy dostosowany do kształtu ciała
43.03 – fotel kierowcy z oparciem bocznym stabilizującym pozycję
43.04 – fotel kierowcy z podłokietnikiem
43.06 – zmodyfikowany pas bezpieczeństwa
43.07 – pas bezpieczeństwa szelkowy

44 – wymagane modyfikacje motocykli i motorowerów (obowiązkowe stosowanie subkodów)

44.01 – hamulec z pojedynczym sterowaniem
44.02 – zmodyfikowany hamulec ręczny
44.03 – zmodyfikowany hamulec nożny
44.04 – zmodyfikowana rączka przyspieszenia
44.08 – wysokość siedzenia pozwalająca kierowcy na oparcie dwóch stóp na ziemi jednocześnie w pozycji siedzącej i zachowanie równowagi motocykla podczas zatrzymania i postoju
44.09 – maksymalna siła pozwalająca na uruchomienie hamulca ręcznego .... N (np. 44.09 (140N))
44.10 – maksymalna siła pozwalająca na uruchomienie hamulca nożnego .... N (np. 44.10 (240N))
44.11 – zmodyfikowany podnóżek
44.12 –zmodyfikowany uchwyt kierownicy

45 – wyłącznie motocykle z wózkiem bocznym

46 – wyłącznie pojazdy trójkołowe

47 – ograniczenie do pojazdów mających więcej niż dwa koła, które nie wymagają utrzymywania równo- wagi przez kierowcę w czasie uruchamiania, zatrzymywania i postoju

50 – dla określonego pojazdu lub nadwozia (numer identyfikacyjny pojazdu, VIN)

61 – jazda w godzinach dziennych (od świtu do zmierzchu)

62 – jazda tylko w promieniu ... km od miejsca zamieszkania posiadacza prawa jazdy albo w obrębie miasta/regionu (np. 62.nazwa miasta/regionu albo 62. ....... km)

63 – jazda bez pasażerów

64 – jazda z prędkością nie większą niż ......... km/h

65 – jazda tylko w towarzystwie osoby posiadającej prawo jazdy co najmniej tej samej kategorii;

66 – bez prawa ciągnięcia przyczepy

67 – bez prawa jazdy po autostradach

68 – zakaz spożywania alkoholu

69 – jazda tylko pojazdem wyposażonym w blokadę alkoholową zgodnie z normą przenoszącą normę EN 50436

70 – wymiana prawa jazdy numer ... wydanego przez ... (wyróżnik UE/ONZ w przypadku państwa trzeciego, np. 70.0123456789.NL)

71 – wtórnik prawa jazdy numer ... wydanego przez ... (wyróżnik UE/ONZ w przypadku państwa trzecie- go, np. 71.987654321.HR)

73 – wyłącznie dla pojazdów kategorii B z silnikiem, typów czterokołowych (B1)

78 – wyłącznie pojazdy bez pedału sprzęgła (albo dźwigni ręcznej dla kategorii AM, A1, A2 i A)

79 – ograniczenie do pojazdów, które spełniają wymogi specyfikacji wskazanej w nawiasach – kod stosuje się wyłącznie w przypadku przeniesienia ograniczeń z wymienianego prawa jazdy wydanego za granicą

79.01 – wyłącznie dla pojazdów dwukołowych z wózkiem bocznym lub bez
79.02 – wyłącznie dla pojazdów trójkołowych lub czterokołowych kategorii AM
79.03 – wyłącznie dla pojazdów trójkołowych
79.04 – wyłącznie dla pojazdów trójkołowych z przyczepą o dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczającej 750 kg
79.05 – motocykl kategorii A1 o stosunku mocy do masy przekraczającym 0,1 kW/kg
79.06– pojazd kategorii B+E, przy czym dopuszczalna masa całkowita przyczepy przekracza 3500 kg

80 – wyłącznie dla posiadaczy prawa jazdy upoważniającego do prowadzenia pojazdów kategorii A typu trójkołowego, w wieku poniżej 24 lat

81 – wyłącznie dla posiadaczy prawa jazdy upoważniającego do prowadzenia pojazdów kategorii A, typu motocykl dwukołowy, w wieku poniżej 21 lat

95 – potwierdzenie posiadania świadectwa kwalifikacji zawodowej

96 – pojazdy kategorii B łączone z przyczepą, której dopuszczalna masa całkowita przekracza 750 kg, przy czym dopuszczalna masa całkowita takiego zestawu pojazdów przekracza 3500 kg, ale nie przekra- cza 4250 kg

97 – nie posiada uprawnień do prowadzenia pojazdów kategorii C1 objętych zakresem rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 165/2014 z dnia 4 lutego 2014 r. w sprawie tachografów stosowanych w transporcie drogowym i uchylającego rozporządzenie Rady (EWG) nr 3821/85 w sprawie urządzeń rejestrujących stosowanych w transporcie drogowym oraz zmieniającego rozporządzenie (WE) nr 561/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie harmonizacji niektórych przepisów socjalnych odnoszących się do transportu drogowego (Dz. Urz. UE L 60 z 28.02.2014, str. 1)

101 – wymagane dodatkowe oznakowanie pojazdu

102 – wymiana uzyskanego przed dniem 1 lipca 1999 r. prawa jazdy kategorii C bez posiadania kategorii B prawa jazdy

103 – wymiana uzyskanego przed dniem 1 lipca 1999 r. prawa jazdy kategorii D bez posiadania kategorii B prawa jazdy

104 – wymiana prawa jazdy kategorii M z ograniczeniem do kierowania tylko pojazdami wolnobieżnymi

106 – zakaz w zakresie kategorii B prawa jazdy przy posiadaniu kategorii C1, C, D1 lub D prawa jazdy

107 – wymagane dostosowanie pojazdu do rodzaju schorzenia

110 – posiada orzeczenie lekarskie stwierdzające przeciwwskazania do kierowania pojazdami w zakresie prawa jazdy kategorii A1, A2 i A

CZYTAJ TEŻ: Jak odzyskać prawo jazdy zabrane za alkohol?

W przypadku gdy ograniczenie w korzystaniu z uprawnień do kierowania pojazdami lub informacja dodatkowa dotyczą wszystkich posiadanych przez osobę kategorii prawa jazdy, odpowiedni kod lub subkod umieszcza się wyłącznie w ostatnim wierszu tabeli.