Ciśnienie w oponach – jakie jest prawidłowe ciśnienie i dlaczego jest tak ważne?

Kiedy ostatnio sprawdzałeś ciśnienie w oponach? Pół roku temu? Tak samo robi 16 proc. polskich kierowców. To zdecydowanie za rzadko. Eksperci namawiają, by ciśnienie w oponach mierzyć raz na miesiąc i przed każdą dłuższą podróżą. Dlaczego to takie ważne?

Sprawa wydaje się banalna, ale od prawidłowego ciśnienia w oponach zależy naprawdę wiele. Przede wszystkim nasze bezpieczeństwo, droga hamowania ilość spalanego paliwa, a także nasz komfort. Od tego, ile powietrza jest w oponach, zależy także żywotność opony. Według badań przeprowadzanych kiedyś cyklicznie przez TNS Polska na zlecenie Michelin wynika, że ponad połowa kierowców (61 proc.) sprawdza poziom ciśnienia w oponach rzadziej niż raz w miesiącu, a 5 proc. w ogóle tego nie robi.

Ciśnienie w oponach – dlaczego jest ważne?

Prawidłowe ciśnienie w kołach zapewnia odpowiednią przyczepność opon, a także poprawia komfort jazdy. To przecież także opona bierze na siebie tłumienie nierówności. Ponadto dobrze napompowane koła zapewniają najlepszą trakcję, a w razie awaryjnego hamowania skracają jego drogę. To od poprawnego ciśnienia zależy także odpowiednie działanie systemów bezpieczeństwa min. ESP i ABS o czym pisaliśmy więcej TUTAJ.

Poza tym ciśnienie opon wpływa na zużycie paliwa. Jeśli ciśnienie w oponach jest niższe od zalecanego zaledwie o 0,3 bara, to rośnie opór toczenia i zużycie paliwa zwiększa się o około 1,5 proc.– zwiększa się więc także emisja CO2.

Przelicznik ciśnienia w oponach

Ciśnienie w oponach podaje się najczęściej w funtach na cal kwadratowy (PSI). Są też jednak inne jednostki: atmosfery, bary lub kilopaskalach (kPa).
PSI – to funt na cal kwadratowy, jednostka używana z brytyjskim systemie miar. 1 psi = 0,0680459582401954 atm. = 6 894,75729 Pa = 0,068947 bar. Z kolei 1 bar to 100 kilopaskali lub 0,1 megapaskala.

Skomplikowane? Właśnie dlatego warto zerknąć na tabelę ciśnień lub naklejkę kontrolną znajdująca się w każdym samochodzie. Na niej znaleźć można odpowiednie ciśnienie zalecane dla naszego samochodu. Uwaga, z oryginalnymi oponami.

Oto przelicznik ciśnienia dla różnych jednostek miary:

Jakie powinno być prawidłowe ciśnienie w oponach?

Nie ma jednego równego ciśnienia dla wszystkich rodzajów samochodów i wszystkich rodzajów opon. To producent określa właściwe ciśnienie, a zależy ono od wielu czynników m.in. masy pojazdu, osi, na której zamontowana jest opona, a także masy ładunku, jaki auto będzie wiozło.

Różne też będą wartości dla różnych rozmiarów ogumienia, przewidzianego dla danego pojazdu.

Ciśnienie w oponach

Niemniej jednak istnieją średnie, rekomendowane wartości ciśnienia. To 2,4 bara dla samochodu osobowego. Istnieje także ciśnienie odpowiednie do jazdy ekonomicznej. Im nowiem twardsza opona, tym mniejsze spalanie. Jednak na plan dalszy schodzi wówczas trwałość opony.

Gdzie znaleźć informacje o prawidłowym ciśnieniu?

Informacje o zalecanym ciśnieniu w oponach znaleźć można na nalepce kontrolnej umieszczonej przeważnie na słupku B samochodu lub klapce wlewu paliwa.
W nowszych samochodach, które wyposażone są w komputerowy system kontroli ciśnienia tzw. TPMS (Tire Pressure Monitoring System), każde odstępstwo od zalecanego ciśnienia sygnalizowane będzie na desce rozdzielczej.

Jeśli widzisz ten znak, coś jest nie tak z ciśnieniem w oponach

Warto pamiętać, że TPMS został wprowadzony przez UE jako wyposażenie obowiązkowe wszystkich nowych samochodów wprowadzonych na rynek od listopada 2014 roku.

TPMS – dwa rodzaje systemu

Rozróżniamy dwa systemy TPMS: bezpośredni i pośredni.

Bezpośredni — mierzy ciśnienie w oponach w czasie rzeczywistym. Każde koło pojazdu wyposażone jest w czujnik ciśnienia, zazwyczaj podłączony do zaworu opony. Czujniki przekazują zmierzone wartości do odbiornika zamontowanego w samochodzie. W razie spadku ciśnienia system na desce rozdzielczej pojawi się odpowiedni komunikat z faktyczną wartością ciśnienia w oponach.

Pośredni – de facto nie mierzy ciśnienia w oponach, jedynie analizuje szybkość obrotową poszczególnych kół pojazdu. Za pośrednictwem systemu ABS lub ESP sprawdza, czy koła na tej samej osi obracają się z tą samą prędkością. Jeśli nie, kierowca otrzymuje informację na desce rozdzielczej, że ciśnienie nie jest prawidłowe.

Jakie są przyczyny spadku ciśnienia w oponach?

Powodów spadku ciśnienia w oponach może być wiele. Od przysłowiowego gwoździa lub śruby, po uszkodzenie opony np. przy najechaniu na krawężnik.

Ciśnienie w oponach zależy także od temperatury otoczenia. W niskich temperaturach ciśnienie spada, w wysokich, ciśnienie rośnie. Jeśli temperatura otoczenia zwiększy się o 5,5°C, to ciśnienie w oponach wzrośnie o 1 PSI. Zimą ciśnienie może spaść nawet o 5 PSI.

Warto pamiętać, że starsze opony mogą nie trzymać ciśnienia z powodu zużycia. Guma oraz struktura opony zaczynają się doszczelniać, przez co mimo braku wyraźnego uszkodzenia powietrze powoli uchodzi z opony.

Jak zmierzyć ciśnienie w oponach?

Kontrola ciśnienia powinna odbywać się najwcześniej godzinę po zatrzymaniu samochodu lub po przejechaniu do 3 kilometrów przy niewielkiej szybkości. W przypadku badania opon rozgrzanych np. podczas pomiaru po jeździe autostradowej, do zalecanej wartości trzeba dodać 0,3 bara.

Jakość manometrów na stacjach pozostawia wiele do życzenia.

Przy dokonywania pomiaru na stacjach benzynowych trzeba wziąć pod uwagę niedokładność manometrów. Nie każdy działa poprawnie i wskazuje dokładne ciśnienie, dlatego przynajmniej raz w miesiącu wato udać się do wulkanizatora, by sprawdził dokładnie ciśnienie w oponach. Uwaga, także w kole dojazdowym lub zapasowym. Nie ma nic gorszego od uszkodzonego zapasu.

Jak często mierzyć ciśnienie w oponach?

Zaleca się kontrolę ciśnienia raz na miesiąc i przed każdą dłuższą trasą. To szczególnie ważne ze względu na nasze bezpieczeństwo, żywotność opony, a także przekłada się na poziom zużycia paliwa.

Ciśnienie w oponach zimowych i letnich

Zimą ciśnienie powietrza spada, latem rośnie. Właśnie dlatego konieczna jest kontrola ciśnienia raz na miesiąc, by sukcesywnie dostosowywać ciśnienie do panujących warunków. Przyjmuje się, że wraz ze spadkiem temperatury  spada ciśnienie. O ok. 0,1 bara na każde 10 stopni. Właśnie dlatego podczas silnych mrozów, ciśnienie w oponach może spaść nawet o ok. 20 proc. i to w bardzo krótkim czasie. Podobna sytuacja występuje w upałach. Wtedy ciśnienie potrafi podskoczyć, co jest także niebezpieczne.

Przyjmuje się, że wraz ze spadkiem temperatury  spada ciśnienie. O ok. 0,1 bara na każde 10 stopni.

Wszystkie te parametry trzeba brać pod uwagę szczególnie podczas wyjazdów w góry lub ciepłe strony. Tym bardziej że wyjazd na wakacje wiąże się z mocnym załadowaniem samochodu.

Ułatwić życie kierowcom może pompowanie kół azotem, a tak naprawdę mieszaniną azotu, tlenu i innych gazów w różnych proporcjach, która nie jest narażona na sprężanie i rozprężanie w zależności od temperatury. Trzeba jednak pamiętać, że wtedy nie jest możliwe dopompowanie powietrza na stacji benzynowej.

Nieprawidłowe ciśnienie w oponach – czym grozi?

Niedopompowane opony w skrajnych sytuacjach mogą doprowadzić nawet do wypadku, np. podczas awaryjnego hamowania lub jazdy w zakręcie, gdy opona straci przyczepność. Co ciekawe niebezpieczne jest zarówno niedopompowanie opony, jak i za duże ciśnienie.

Skutki zbyt niskiego ciśnienia w oponach

Jeśli opony są niedopompowane, samochód prowadzi się ociężale. Wyobraź sobie jazdę rowerem na niedopompowanych kołach. Skręcanie kierownicą będzie wtedy utrudnione, a sama jazda nie tak precyzyjna.

Przez zbyt niskie ciśnienie w oponach wydłuża się droga hamowania i możliwe jest wcześniejsze wystąpienie aquaplaningu. Opony z trudem trzymają się nawierzchni, rozgrzewają się i są bardziej podatne na uszkodzenia. Zwiększa się ryzyko nagłej utraty ciśnienia i poważnego wypadku.

Skutki zbyt wysokiego ciśnienia w oponach

Jeśli napompujemy opony zbyt mocno, jazda też będzie niebezpieczna, zwłaszcza przy wysokiej prędkości na zakrętach. Droga hamowania wydłuży się, pogarsza się także przyczepność i stabilność kierunkowa.

Ciśnienie powietrza a żywotność opony

Na koniec warto zdać sobie sprawę, że ciśnienie powietrza przekłada się na żywotność opony. Zgodnie z wyliczeniami wystarczy 20 proc. przepompować lub niedopompować koła, by żywotność opony zmniejszyła się do 80 proc.