Automatyczne skrzynie biegów – fakty i mity
Automatyczne skrzynie biegów sprawiają, że jazda samochodem staje się przyjemniejsza. Ale w przypadku samochodu używanego może być także bardziej kosztowna. Większe spalanie? Nie tylko. Przecież jak popsuje się automat, to naprawy możemy liczyć w tysiącach. Jakie mity obrosły automatyczne skrzynie biegów? Naliczyliśmy ich 10.
W przypadku zakupu używanego samochodu warto kierować się zasadą minimalizowania ryzyka. A to powinno podpowiadać, że lepiej wybrać auto z manualną skrzynią biegów. To zdecydowanie prostsze i tańsze w obsłudze urządzenie. Ale co robić, gdy zależy nam na większym komforcie jazdy?
Jak wynika z raportu Internetowy Samochód Roku przygotowanego przez serwisu OTOMOTO, klienci coraz częściej szukają samochodów z automatycznymi skrzyniami biegów i to zarówno w przypadku samochodów nowych jak i używanych.
Wśród samochodów nowych odsetek wyszukiwań z automatami wzrósł z 33 proc. w 2019 do ponad 70 w 2021 roku. Wśród samochodów używanych z 23 proc. trzy lata temu do 42,3 proc. w roku ubiegłym. To pokazuje, że w przypadku nowych samochodów nie mamy już obaw związanych z awaryjnością skrzyń biegów. Nieco inaczej jest jeśli kupujemy auto używane, ale i tutaj nasze obawy przegrywają z komfortem, jaki gwarantuje automatyczna skrzynia biegów. Dlaczego tak się dzieje?
Współczesne skrzynie biegów to skomplikowane urządzenia mechaniczne połączone z jeszcze bardziej wyrafinowaną elektroniką. Zamiast 4 biegów mają ich nawet po 10, zatem trudno się dziwić, że w razie awarii koszty naprawy idą w grube tysiące. Co więcej, nie każdy warsztat chce i potrafi taką skrzynię naprawić.
To więc jak, bać się automatów? Wokół nich narosło przecież wiele mitów. Które są prawdziwe, a które należy włożyć między bajki?
MIT 1
Samochód z automatem więcej pali
To bzdura, przynajmniej jeśli mówimy o współczesnych samochodach ze współczesnymi automatami. Zwiększone zużycie paliwa wynika przede wszystkim ze strat energii w przekładni hydrokinetycznej, a także niemożliwość wykorzystania pełnej dynamiki silnika. Jednak z taką sytuacją mamy do czynienia w starszych skrzyniach automatycznych. Tych, które wyraźnie wolniej zmieniają biegi. To wina ciśnienia, jakie występuje w skrzyni i pomaga przy zmianie przełożeń.
Współczesne skrzynie automatyczne pozbawione są tej przypadłości. Biegi zmieniają szybko i równie szybko je redukują. Co więcej, potrafią optymalnie dobrać bieg do warunków jazdy.
MIT2
Skrzynie automatycznie pozbawiają jazdę przyjemności
Tak może się wydawać, bo przecież automat za nas zmienia biegi, a to istotny łącznik silnika z kierowcą. Tym bardziej że w przypadku samochodów wyposażonych w zaawansowaną elektroniką, dzięki GPS, nawigacji i umiejętności komunikowania się z innymi samochodami, skrzynie potrafią zauważyć to, czego kierowca nie dostrzega. Np. jeśli pokonujemy tę samą trasę, samochód o tym wie i dostosowuje przełożenia w skrzyni biegów do rodzaju zakrętu, nachylenia podłoża, a także zbliżającego się ronda lub innej przeszkody.
Nie jest jednak tak, że podczas jazdy z automatem możemy czerpać przyjemność czego innego?
MIT 3
Automatyczne skrzynie są powolne
Wysokie spalanie i ospała praca skrzyni biegów przez lata były stopniowo eliminowane. Zastosowanie elektronicznego sterowania sprawiło z czasem, że automaty stały się szybsze niż manualne skrzynie i to w rękach wytrawnych kierowców. Wystarczy porównać czasy przyspieszenia tego samego modelu z i bez automatycznej skrzyni biegów.
Nie bez przyczyny dzisiaj we wszystkich sportowych samochodach mamy automatyczne skrzynie biegów. Często są to dwusprzęgłowe konstrukcje, które charakteryzują się jeszcze szybszą pracą.
Więcej o tym pisaliśmy TUTAJ.
MIT 4
Automat jest mniej trwały od manualnej skrzyni
To nie prawda. W zdecydowanej większości konstrukcji automatyczne skrzynie są nawet trwalsze niż manualne przekładnie. Dzieje się tak za sprawą elektroniki, która steruje pracą skrzyni i sprzęgła. Jednak skrzynie automatyczne są bardziej podatne na warunki zewnętrzne i złe traktowanie. Jazda pod dużym obciążeniem, ciągnięcie przyczepy lub błędy wynikające z nieumiejętnej obsługi (jazda na luzie, lub wrzucanie biegu, gdy auto się jeszcze toczy) potrafią być dla skrzyni zabójcze.
Dlatego tak ważne jest regularne serwisowanie skrzyni automatycznej i zwracanie uwagi na eksploatację samochodu.
MIT 5
Automaty są dla leniwych
To nieprawda. W skrzyniach automatycznych nie chodzi tylko o brak konieczności ciągłej zmiany biegów, co bywa męczące szczególnie podczas jazdy w korku. Automaty zwiększają komfort podróżowania, a w wielu przypadkach ułatwiają jazdę usprawniając pracę samego pojazdu.
MIT 6
Automatyczne skrzynie działają ogłupiająco
Niektórzy zarzucają skrzyniom automatycznym, że oduczają kierowcę od jazdy samochodem, nic tylko wciskać gaz i kręcić kierownicą. To mit raczej z serii tych złośliwych, bo zmiana biegów to jak jazda na rowerze — nigdy się tego nie zapomina.
MIT 7
Skrzynia dwusprzęgłowa jest bezobsługowa
Nieprawdą jest, że skrzynie automatyczne, w tym DSG stosowane przez grupę Volkswagena są bezobsługowe. Taka skrzynia wymaga wymiany oleju co 5–6 lat lub przy przebiegu między 60 a 80 tysięcy kilometrów. I to nawet jeśli producent mówi inaczej.
Zresztą w każdej skrzyni warto co pewien czas wymienić olej. Odpowiada on nie tylko za smarowanie, ale także utrzymywanie odpowiedniego ciśnienia, chłodzenie oraz szybkość zmiany biegów.
Jeśli zatem czujesz, że samochód zmienia biegi wolniej niż zazwyczaj, albo podczas zmiany zaczyna szarpać, to znak, że olej powinien już dawno być wymieniony.
MIT 8
Dla oszczędności jedź na luzie
Nic bardziej zabójczego dla skrzyni nie może się zdarzyć. Dlaczego? Bo w przypadku automatów jazda na „N”, czyli luzie, oznacza, że w skrzyni nie ma ciśnienia oleju. Wtedy wszystkie mechanizmy działają na sucho. Dodatkowo włączenie trybu „D”, podczas gdy samochód jedzie lub nawet się toczy, jest także niebezpieczne i powoduje naprężenia.
Holowanie auta z automatyczną skrzynią biegów również bywa niebezpieczne. Szczególnie na dużych dystansach i z dużymi prędkościami. W razie uziemienia auta lepiej wezwać lawetę.
Jeśli więc chcemy zminimalizować zużycie paliwa, musimy nauczyć się jeździć zgodnie z zasadami eco drivingu. Dynamicznie ruszać, by nie trzymać silnika na wysokich obrotach przez długi czas. Więcej o tym, jak zaoszczędzić na spalaniu pisaliśmy TUTAJ.
MIT 9
Automatyczne skrzynie biegów im starsza, tym gorsza
Nie do końca można się z tym zgodzić albo ująć to w mityczne „to zależy”. Automaty o 3 lub 4 biegach z konwerterem są najmniej problematyczne. Więc ich naprawa będzie stosunkowo tania. Jednocześnie pracują najwolniej, a i spalanie paliwa w ich przypadku jest najwyższe.
Wraz z rozwojem technologii udało się wyeliminować podwyższone spalanie i powolną pracę, ale kosztem trwałości i prostoty samej skrzyni. Nowsze konstrukcje o wielu przełożeniach lub dwóch sprzęgłach są zdecydowanie bardziej skomplikowane i droższe w ewentualnej naprawie.
MIT 10
Skrzynie automatyczne są droższe
To akurat prawda. Nie da się ukryć, że skrzynia automatyczna wiąże się z dopłatą ok. 10 tys. zł w przypadku skrzyń dwusprzęgłowych lub 5 w przypadku zwykłego automaty.
Co więcej nie da się ukryć, że jak już dojdzie do awarii, koszt naprawy skrzyni automatycznej także potrafi być większy od naprawy skrzyni manualnej. To cena jaką trzeba płacić za komfort jazdy z automatyczną skrzynią biegów.