Objawy kończącego się sprzęgła: po czym poznać jego zużycie?

Sprzęgło to jeden z tych elementów samochodu, który systematycznie zużywa się w czasie jego użytkowania. Z naszego artykułu dowiesz się, jakie są objawy kończącego się sprzęgła i ile kosztuje wymiana tego elementu.

Sprzęgło w nowoczesnych modelach samochodów powinno wytrzymać dystans około 150 000 km. To bardzo dużo, biorąc pod uwagę nie tylko pokonany dystans, ale również liczbę zmiany biegów, którą kierowca wykonuje w tym czasie. Jak dużą? Bez dwóch zdań idącą w setki tysięcy.

Ale skąd wiadomo, czy żywotność sprzęgła dobiega już końca? Oto objawy kończącego się sprzęgła.

Objawy kończącego się sprzęgła

Ślizgające się sprzęgło

To pierwszy, najbardziej zauważalny problem ze sprzęgłem. Zużyte sprzęgło ma tendencję do ślizgania się przy rozpędzaniu z gazem wciśniętym w podłogę. Ale nie tylko. Podobne objawy występują również podczas podjazdów lub też przy transporcie cięższych ładunków.

Co się wtedy dzieje? Prędkość obrotowa silnika wzrasta nieproporcjonalnie mocno do przyspieszenia samochodu. Co więcej, ślizgające się sprzęgło może prowadzić do przegrzewania się podzespołów samochodu, zwiększając ich zużywanie się (TUTAJ przeczytasz o sprzęgle Haldex).

W skrajnych przypadkach sprzęgło może być już tak zużyte, że samochód nie będzie w stanie ruszyć. Może się tak zdarzyć w sytuacji, gdy przez dłuższy czas jeździłeś ze ślizgającym się sprzęgłem.

Sprzęgło „bierze” wyżej niż zazwyczaj

Kiedy sprzęgło zaczyna się zużywać, lewy pedał podnosi się coraz wyżej. O ile w starsze samochody były wyposażone w regulację, wymagającą interwencji mechanika, o tyle w nowszych odpowiada za to układ hydrauliczny.

Oczywiście, ma on swoją, ściśle określoną granicę regulacji. W przypadku, jeśli zostanie ona przekroczona, oznacza to czas na wymianę sprzęgła.

„Miękkawe” sprzęgło przy wciskaniu

Wciskanie sprzęgła wymaga użycia dość wyraźnej siły – w autach starszych i sportowych lewy pedał zazwyczaj jest „twardszy”.

Jeśli po wciśnięciu pedału sprzęgła masz wrażenie, że jest on bardziej miękki niż zazwyczaj, może to oznaczać problem z tarczą dociskową sprzęgła. Co wtedy zrobić? Najlepiej udać się do warsztatu w celu zbadania zespołu sprzęgła.

Problemy ze zmianą biegów

Gdy układ przeniesienia napędu jest w idealnym stanie, sprzęgło działa z dość przyjemnym, „miękkim oporem”, a kolejne biegi wchodzą płynnie.

Zadaniem sprzęgła jest „uwolnienie” siły występującej pomiędzy silnikiem a skrzynią biegów. Dzięki temu w łatwy sposób można zmienić przełożenie na wyższe. Jeśli sprzęgło nie jest do końca sprawne, może wystąpić problem ze zmianą przełożeń.

Zazwyczaj dotyczy on wszystkich biegów i jest sygnałem do sprawdzenia sprzęgła.

Hałas podczas naciskania sprzęgła

Jeśli podczas naciskania sprzęgła słychać odgłos zgrzytania, może to oznaczać uszkodzenie tarczy dociskowej sprzęgła lub łożyska oporowego.

Łożysko oporowe sprzęgła, nazywane też wyciskowym, to jeden z najistotniejszych elementów układu sprzęgła. Naciskając na sprężynę talerzową docisku sprzęgła, powoduje rozłączenie napędu z silnika od skrzyni biegów. W starszych autach za to samo odpowiadały linka oraz tzw. łapy sprzęgła. Łożysko oporowe wymienia się razem ze sprzęgłem.

Hałas może również pochodzić z luźnej części wewnątrz tarczy sprzęgła lub z samej tarczy sprzęgła.

Sztywny pedał sprzęgła

Jeśli pedał sprzęgła wydaje się sztywny, może to oznaczać, że coś jest nie tak z tarczą dociskową sprzęgła. Ale to także sygnał problemów z układem hydraulicznym, np. wadliwy cylinder główny.

Pedał sprzęgła wpada w podłogę

Taki objaw oznacza problem z samą tarczą sprzęgła, łożyskiem oporowym lub układem hydraulicznym.

Podobnie, jak w przypadku sztywnego pedału sprzęgła, warto w serwisie zdiagnozować, na czym dokładnie polega problem. Może to pomóc uniknąć dodatkowych kosztów.

Jak sprawdzić czy sprzęgło na pewno nadaje się do wymiany?

Krok 1

Gdy pojazd jest uruchomiony, wciśnij pedał sprzęgła i wrzuć bieg. Kolejne przełożenia powinny wchodzić płynnie i bez żadnych zgrzytów. Jeśli sprzęgło jest sterowane hydrauliczne, upewnij się, że poziom płynu jest prawidłowy i nie ma żadnych wycieków. Tak samo w przypadku sterowania linką należy sprawdzić, czy nie wykazuje ono żadnych problemów.

Zwróć również uwagę na wszelkie oznaki mogące wskazywać ślizganie się sprzęgła. Jeśli się ślizga, mogą temu towarzyszyć również drgania (TUTAJ poznasz fakty i mity na temat automatycznych skrzyń biegów).

Krok 2

Sprawdź działanie sprzęgła podczas jazdy. Wrzuć pierwszy bieg i ruszaj jak zazwyczaj. Przy zwalnianiu sprzęgła, zwróć szczególną uwagę na wszelkie nietypowe sygnały. Czyli zgrzytania, skrzypienia, zapach spalenizny czy ślizganie się sprzęgła.

Jeśli wystąpi któryś z nich, sprzęgło może być nadmiernie zużyte i wymagać wymiany.

Krok 3

Gdy samochód zostanie przetestowany na drodze, zaparkuj np. na pustym parkingu i spróbuj ruszyć na trzecim biegu. Jak to zrobić? Zwolnij pedał sprzęgła bardzo powoli i dodawaj gazu tak, aby silnik nie zgasł.

Jeśli przy tej próbie auto będzie wykazywać jakiekolwiek oznaki ślizgania się sprzęgła, nietypowe dźwięki lub pojawi się zapach spalenizny – może to oznaczać konieczność wymiany tego elementu.

Objawy kończącego się sprzęgła: jaka jest jego żywotność?

Oczywiście, wszystko zależy od tego, w jaki sposób kierowca eksploatuje swój samochód. Jeśli jeździ spokojnie, unikając gwałtownego ruszania z miejsca – powinno ono spokojnie wytrzymać nawet od 100 000 do 200 000 km.

Ale w przypadku ostrej jazdy, zrywów z miejsca z wykorzystywaniem techniki ruszania na tzw. „półsprzęgle”, może ono wystarczyć na zdecydowanie mniejszy dystans.

Co wpływa na zużycie sprzęgła?

Poza przebiegiem, to przede wszystkim niewłaściwe nawyki za kierownicą. Aby więc ograniczyć zużycie sprzęgła, unikaj poniższych zachowań:

• włączanie biegu na światłach – upewnij się, że nie naciskasz pedału sprzęgła, gdy samochód stoi. Ustaw lewarek zmiany biegów na luzie i w razie konieczności – wciśnij hamulec
• opieranie dłoni na dźwigni zmiany biegów – kładzenie ręki na lewarku w czasie jazdy utrudnia obracanie się kołnierza obrotowego. A to powoduje szybsze zużycie się zespołu sprzęgła
• zbyt wolna jazda na wysokim biegu – prowadzi to do dodatkowego obciążenia układu napędowego
• powolna zmiana biegów – staraj się zmieniać bieg szybko i płynnie, a więc tak, aby jak najkrócej wciskać sprzęgło
• gazowanie na postoju – unikaj wkręcania silnika na wysokie obroty podczas postoju przy jednoczesnym wciskaniu sprzęgła. Powoduje to jego przyspieszone zużycie
• jazda na sprzęgle – nie trzymaj nogi na sprzęgle podczas jazdy, ponieważ może to powodować zużywanie się kół zębatych

Objawy kończącego się sprzęgła: ile kosztuje wymiana?

To zależy od wielkości samochodu i rodzaju sprzęgła. W przypadku niewielkich modeli miejskich należy się liczyć z ceną samego podzespołu wynoszącą 400-600 zł. Większe modele to wydatek rzędu 1000-1500 zł.

Jeśli auto dysponuje sprzęgłem i dwumasową, wtedy koszty są znacznie większe. Ile? Od 2000 do nawet 5000 zł. Do tego należy doliczyć jeszcze robociznę, sięgającą 200 zł na godzinę.

Jak długo trwa wymiana sprzęgła? W najlepszym przypadku od 3 godzin. W najgorszym – kilka razy dłużej (TUTAJ przeczytasz, jak wydłużyć żywotność samochodu).

FAQ

Kiedy należy wymienić sprzęgło?

Sprzęgło należy wymienić w momencie, gdy wyczuwa się jego zużycie. Nie ma ściśle określonego momentu, aby tego dokonać. Szacuje się, że sprzęgło powinno wytrzymać 100 000-200 000 km.

Po czym poznać, że sprzęgło się kończy?

Najczęściej głównym objawem kończącego się sprzęgła jest ślizganie się go. Co to oznacza? Że obroty silnika wzrastają nieproporcjonalnie szybko do prędkości samochodu.

Z czego składa się sprzęgło?

Tradycyjny zespół sprzęgła zawiera następujące elementy:

• tarcza sprzęgła – łączy się ze skrzynią biegów
• mechanizm zwalniający (mechaniczny lub hydrauliczny)
• linka – łączy pedał sprzęgła z widelcem
• łącznik – łączy widelec z płytą dociskową
• tarcza dociskowa – łączy się z tarczą sprzęgła
• koło zamachowe – łączy się z silnikiem
• łożysko prowadzące – łączy wał wejściowy i tarczę sprzęgła
• widelec sprzęgła – moduluje siłę między tarczą dociskową a sprzęgłem poprzez łącznik