Nowe przepisy ruchu drogowego. Sprawdź, co się zmieniło.
1 czerwca w życie weszły nowe przepisy ruchu drogowego. Kluczowa zmiana dotyczy pieszych. Mają teraz więcej praw, ale i nowych obowiązków. Co się konkretnie zmienia dla pieszych i kierowców?
Po długiej batalii ustawodawca a za nim przepisy wreszcie dostrzegły potrzeby pieszych. Pierwszeństwo na pasach to jak pokazuje życie i tragiczne statystyki wypadków, niewystarczający sposób troski o bezpieczeństwo na drodze. Zmiana przepisów dotyczy więc pierwszeństwa także przed wejściem na zebrę. Niestety nowe przepisy, które dopiero wchodzą w życie, nie są jasne i precyzyjne. Bo czym jest samo wejście na passy? Gdzie się zaczyna, a gdzie kończy?
Ponadto zmianie ulega przepis określający różne limity prędkości w mieście w zależności od pory dnia, a także odległość, jaką należy zachować od samochodu poprzedzającego.
Co ważne nowe prawo nakłada na pieszych nowe obowiązki oraz wymusza określone zachowania pieszego na drodze, o czym niestety najczęściej się zapomina. Od 1 czerwca pieszy na przejściu lub wchodząc na nie, nie będzie mógł używać telefonu komórkowego, ani żadnego innego urządzenia, które ograniczy widoczność.
Pierwszeństwo
Zmiana przepisów jest w Polsce fundamentalna. Do tej pory pieszy chroniony był wyłącznie na przejściu. Od 1 czerwca 2021 roku ma on także pierwszeństwo wchodząc na nie.
Nie oznacza to jednak, co postulowały organizacje pozarządowe, że pieszy stojący w obrębie przejścia ma pierwszeństwo przed samochodem. Kluczowy jest tutaj bowiem moment samego wchodzenia na przejście, a nie jego obręb.
Znowelizowany przepis Prawa o ruchu drogowym art. 26 ust. 1 brzmi:
„Kierujący pojazdem, zbliżając się do przejścia dla pieszych, jest obowiązany zachować szczególną ostrożność, zmniejszyć prędkość tak, aby nie narazić na niebezpieczeństwo pieszego znajdującego się na tym przejściu albo na nie wchodzącego i ustąpić pierwszeństwa pieszemu znajdującemu się na tym przejściu, albo wchodzącemu na to przejście, z zastrzeżeniem ust. 1a.„
Jest jednak jedno odstępstwo od tej nowej zasady. Dotyczy ono tramwaju, który nadal będzie miał pierwszeństwo przed pieszym.
Inaczej przed przejściem będzie musiał zachować się także kierowca. Oprócz zachowania szczególnej ostrożności, zbliżając się do przejścia dla pieszych, będzie musiał zmniejszyć prędkość tak, aby nie narazić na niebezpieczeństwo pieszego znajdującego się na tym przejściu albo na nie wchodzącego i ustąpić pierwszeństwa pieszemu znajdującemu się na tym przejściu, albo wchodzącemu na to przejście.
Nie oznacza to zatem bezwzględnego obowiązku zatrzymania się przed przejściem.
Prędkość
Nowe przepisy zrównują także dopuszczalną w terenie zabudowanym prędkość niezależnie od pory dnia czy nocy. Do tej pory limit prędkości wynosił 50 km/h, ale nocą, pomiędzy godziną 23:00 a 5:00 rano kierowcy mogli jeździć o 10 km szybciej. Zgodnie ze zmianami ograniczenie prędkości przez całą dobę będzie wynosiło 50 km/h, chyba że inaczej stanowią ograniczenia.
Odległość
Kolejna istotną zmianą przepisów jest wprowadzenie minimalnego odstępu między pojazdami poruszającymi się po autostradzie lub drodze ekspresowej. O ile do tej pory mówiło się jedynie o bezpiecznej odległości, tak po zmianach odległość jest bardziej, choć nie idealnie, sprecyzowana.
Jaką zatem trzeba utrzymywać odległość? Kierujący pojazdem podczas przejazdu autostradą lub drogą ekspresową będzie musiał zachować minimalny odstęp między pojazdem, którym kieruje, a pojazdem jadącym przed nim na tym samym pasie ruchu. Odstęp ten wyrażony jest w metrach i określać się będzie jako nie mniejszy niż połowa liczby określającej prędkość pojazdu, którym porusza się kierujący, wyrażonej w kilometrach na godzinę.
Brzmi skomplikowanie, ale w rzeczywistości jest połową prędkości wyrażoną w metrach. Jeśli więc jedziemy 140 km/h, musimy zostawić przynajmniej 70 metrów dystansu. Jeśli 100 km/h, 50 metrów.
W wielu krajach odległość taka wyrażona jest w sekundach, co znacznie łatwiej obliczyć jadąc samochodem. Ustawodawca jednak uparł się w Polsce na metry.
Co ciekawe przepis nie obowiązuje podczas manewru wyprzedzania oraz na obszarze zabudowanym, a policjanci, jak na razie, nie mają urządzeń, które udokumentowałyby pomiar takiego wykroczenia.
Pieszy bez komórki
Zmiany przepisów zakładają również zakaz używania przez pierwszego przechodzącego przez jezdnię telefonu lub innego urządzenia elektronicznego.
Zakaz obowiązuje podczas wchodzenia lub przechodzenia przez jezdnię, w tym również przez przejście dla pieszych lub torowisko i używanie urządzeń, które ograniczają możliwości obserwacji sytuacji na jezdni, torowisku lub przejściu dla pieszych.
Co do zasady można tylko przyklasnąć. Jednak szkoda, że przepis mówi wyłącznie o urządzeniach, które ograniczają możliwość obserwacji, nie wspomina na przykład o słuchawkach, które również zmieniają możliwość reakcji na bodźce zewnętrzne. Zarówno pieszych, jak i kierowców.
Nowe przepisy ruchu drogowego zaczynają obowiązywać od 1 czerwca 2021 roku. Można je krytykować, można zwracać uwagę na ich nieprecyzyjność. Najważniejsze jednak, że mają poprawić bezpieczeństwo zarówno pieszych, jak i kierowców. Pytanie tylko jak nowe przepisy będzie egzekwować policja, skoro nie ma odpowiednich narzędzi?