Most napędowy – czym jest, jak działa i jakie spełnia zadania?

Jest odpowiedzialny za przenoszenie momentu obrotowego na koła i dostosowany do rodzaju pojazdu, w jakim występuje. Most napędowy – czym jest, jak działa i jakie spełnia zadania?

Most napędowy przekazuje napęd z wału na koła. Wyróżnia się dwa podstawowe rodzaje mostów napędowych, których konstrukcja i sposób działania są ściśle związane z przeznaczeniem pojazdu. Klasyczne mosty napędowe, czyli sztywne osie występują w pojazdach użytkowych, choć można jest spotkać także w autach terenowych.

Obok samochodów użytkowych, sztywną oś można spotkać przede wszystkim w autach terenowych.

Z kolei mosty napędowe z niezależnym zawieszeniem spotyka się głównie w nowoczesnych autach tylnonapędowych.

Jakie funkcje pełni most napędowy?

Most napędowy w typowym samochodzie osobowym spełnia następujące zadania:

• przenosi moment obrotowy z wału napędowego w stronę kół
• odpowiada za zmianę wielkości momentu obrotowego
• pozwala na osadzenie kół oraz elementów układu hamulcowego
• może przenosić siły pionowe, wynikające z ciężaru pojazdu i ładunku
• przyczynia się do redukowania sił bocznych, wzdłużnych i momentów skręcających

Z czego składa się most napędowy?

Budowa mostu napędowego, niezależnie od samochodu, jest bardzo zbliżona. Typowy most napędowy składa się z:

• przekładni głównej – służy do zmiany kierunku napędu ze wzdłużnego na poprzeczny i zwiększeniu momentu obrotowego, przekazywanego na koła
• mechanizmu różnicowego (umieszczony we wspólnej obudowie z przekładnią główną)
• półosi – w zależności od typu zawieszenia i przeznaczenia samochodu, są zamknięte w sztywnej rurze lub połączone z mechanizmem różnicowym za pomocą przegubów. Dotyczy to samochodów z niezależnym układem zawieszenia

Co to jest sztywny most?

Sztywny most stanowi część zawieszenia zależnego kół. Co to oznacza? Że położenie jednego koła (lewego lub prawego) istotnie wpływa na położenie koła drugiego. Dzieje się tak, ponieważ są one połączone ze sobą na sztywno lub w sposób ograniczający ich wzajemne ruchy.

Sztywny most napędowy za pośrednictwem znajdujących się w nim półosi przekazuje napęd na koła poprzez dyferencjał. W jego przypadku wszystkie elementy odpowiedzialne za przekazanie momentu obrotowego na koła znajdują się w jednej obudowie.

Tylna oś sztywna Mercedesa 300 SL.

To rozwiązanie obecnie jest stosowane w samochodach terenowych, dostawczych oraz ciężarowych.

Sztywny most a most z niezależnym zawieszeniem

W przypadku mostu sztywnego koła nie zmieniają położenia wobec osi, która jest zawieszona za pomocą resorów piórowych lub śrubowych. W przypadku tych drugich niezbędne jest zastosowanie m.in. drążka Panharda czy wahaczy wzdłużnych.

Most z niezależnym zawieszeniem różni się przede wszystkim tym, że półosie napędowe nie znajdują się we wspólnej obudowie rurowej. Tutaj połączone są z mechanizmem różnicowym za pomocą przegubów, dzięki czemu przy wybieraniu nierówności mogą poruszać się niezależnie od siebie.

Most napędowy został tutaj zawieszony przy pomocy wahaczy wzdłużnych, ukośnych lub poprzecznych. W przeciwieństwie do sztywnej osi, w tym przypadku stosuje się nie resory piórowe, a kolumnę resorującą.

Most napędowy z zawieszeniem niezależnym.

Awarie mostu napędowego. Na czym polega naprawa mostów napędowych?

Most napędowy w czasie użytkowania podlega dużym obciążeniom. Mimo że jest on zbudowany, aby zapewnić jak najdłuższą żywotność, jak wszystkie elementy samochodu, zużywa się z kolejnymi pokonanymi kilometrami.

Najczęstsze awarie mostu napędowego obejmują:

• nieszczelności układu, wynikające ze zużycia się uszczelek. W rezultacie tego dochodzi do wycieków oleju w pobliżu mostu. Przy wyciekach most zaczyna głośniej pracować, a czasem towarzyszą temu stukanie i szumienie
• ścieranie przekładni zębatych, co często jest spowodowane zbyt rzadkimi wymianami oleju
• połamanie zębów przekładni zębatych lub rozpadnięcie łożysk, wynikające z intensywnej eksploatacji
• zwiększanie się luzów w łożyskach

Pierwszym krokiem przy naprawie mostu napędowego jest zdemontowanie go z samochodu. Następnie otwiera się most, pozbywa starego oleju i elementy mostu napędowego rozbiera na części pierwsze. W kolejnym etapie zostają one poddane analizie i w razie potrzeby zastąpione nowymi.

Później most napędowy zostaje ponownie zmontowany, a przekładnia, napięcie łożysk i półosi – wyregulowane. Istotnym elementem jest zadbanie o dokładne uszczelnienie. Koszt takiego zabiegu zamyka się w kwocie od około 600 do nawet 3000 zł.

Jak dbać o most napędowy? Serwisowanie i jego prawidłowa obsługa

Najważniejszą czynnością powinna być przede wszystkim regularna wymiana oleju. Ważną rutyną jest także okresowe sprawdzanie jego poziomu oraz szczelności połączeń.

Bezwzględnie należy używać olejów wysokiej jakości o parametrach odpowiadających zaleceniom producenta. Gdzie je sprawdzić? Tutaj z pomocą przychodzi instrukcja pojazdu. Co ile wymieniać olej? Eksperci radzą, aby tę czynność wykonywać co 40 tys. km lub co 2 lata w przypadku starszych konstrukcji. W nowych interwał został wydłużony do nawet 80-100 tys. km.

Najlepszym sposobem dbania o most napędowy są regularne wymiana oleju i sprawdzanie szczelności.

Jeśli pomimo wymiany oleju na nowy, most nadal hałasuje, pomocna może być regulacja przekładni głównej. Polega ona przede wszystkim na przywrócenie właściwych napięć wstępnych łożysk. Poza tym, serwisant za pomocą podkładek regulacyjnych przywraca prawidłową współpracę kół zębatych.

Mechanizm różnicowy – czym jest i do czego służy?

Zadaniem mechanizmu różnicowego jest kompensacja różnicy prędkości obrotowej półosi napędowych. Inaczej mówiąc, rozdziela on tak moment obrotowy pomiędzy koła, aby zapobiec naprężeniom w układzie przeniesienia napędu.

Występują one przede wszystkim podczas pokonywania zakrętów czy też jazdy po nierównym terenie. Zwyczajny, otwarty mechanizm różnicowy w taki sposób rozdziela moment obrotowy, aby jego identyczna wartość trafiała do obu kół.

Mechanizm różnicowy.

W przypadku, gdy np. połowa auta znajduje się na przyczepnym asfalcie, a druga na luźnej nawierzchni – tyle samo momentu obrotowego trafia do obu kół. Prowadzi to do uślizgu koła, którym łatwiej obrócić. Czyli będącego na mniej przyczepnym podłożu.

FAQ:

Dlaczego most wyje?

Oto dlaczego most napędowy może wyć:

• przez nadmierne zużycie współpracujących ze sobą powierzchni zębów koła talerzowego i wałka atakującego
• nieprawidłowe wzajemne ustawienie koła talerzowego i wałka atakującego
• nadmierne zużycie łożysk
• zbyt niski poziom oleju
• nieprawidłowo dobrany olej

Jak wyciszyć most napędowy?

Tutaj sposobów na wyciszenie mostu jest przynajmniej kilka. Podstawowy polega na wymianie oleju na nowy. Jeśli to nie pomaga, można kupić specjalny dodatek do oleju przekładniowego. Wśród sposobów wyciszenia mostu można się spotkać także z radykalnymi, jak choćby… dosypanie do niego trocin.

Ile waży most napędowy?

Oczywiście jest to zależne od marki i modelu samochodu oraz od jego przeznaczenia. Przyjmuje się, że most napędowy w przypadku auta osobowego waży przeciętnie od 30 do 50 kg.

Co ile wymienia się olej w dyferencjale?

W przypadku starszych konstrukcji producenci zalecali wymiany oleju co około 40 tys. km lub co 2 lata. W nowszych zostały one wydłużone do 80-100 tys. km. Oczywiście, najlepiej odpowiedzi na to pytanie szukać w książce samochodu.