Czym jest nadsterowność i podsterowność aut?
Czy samochód sam w sobie może być podsterowny albo nadsterowny? Niestety są to bardzo niefortunne stwierdzenia. Warto zatem wyjaśnić co oznaczają owe zagadkowe pojęcia. Odnoszą się one do sytuacji w trakcie jazdy, kiedy przednie lub tylne koła tracą przyczepność, a w konsekwencji auto albo skręca mniej (podsterowność), albo bardziej niż kierowca mógłby się spodziewać (nadsterowność).
Z czego wynika nadsterowność i podsterowność?
W latach 90-tych często można było się spotkać ze stwierdzeniem, że np. Mercedes i BMW są samochodami nadsterownymi, a Opel Vectra jest bardzo podsterowny. Z czego wynikał taki podział? Pierwszym winowajcą, który przychodzi do głowy jest napęd. Jednak czy ma on aż taki wpływ żeby definiować charakterystykę całego samochodu? Może 30 lat temu takie stwierdzenie byłoby zasadne, gdyż większość aut tylnonapędowych z tamtego okresu miała tendencje do wpadania w nadsterowność. Oczywiście znacznie łatwiej „pojechać bokiem” prowadząc BMW E30 niż Opla Astrę, ale jest to dość spore uproszczenie. W większości rozmów tego typu bardzo umniejszana jest rola kierowcy, a przecież to jak jedzie auto zależy głównie od niego.
Przechodząc do sedna można stwierdzić, że na charakterystykę pojazdu oraz jego sterowność wpływa ogromna liczba czynników, takich jak: położenie silnika, wyważenie, rozkład masy, charakterystyka zawieszenia, napęd itd.
Nadsterowność i podsterowność we współczesnych autach
Samochody w XXI wieku bardzo się zmieniły względem swoich poprzedników. Czy obecnie ktokolwiek odważy się powiedzieć, że Porsche Carrera 911, albo BMW M3 jest nadsterowne? Nie sądzę. Przede wszystkim samochody mają teraz systemy stabilizujące tor jazdy. Opierają się one na czujnikach ABSu. Dzięki temu reagują natychmiastowo kiedy któreś z kół zaczyna tracić przyczepność i niwelują efekt poślizgu w ramach możliwości fizycznych pojazdu, nawierzchni i opony.
Warto wspomnieć, że w niektórych markach premium mamy możliwość całkowitego wyłączenia tych systemów. Dzięki temu możemy czerpać radość z jazdy w pełnym poślizgu nadsterownym. Oczywiście jest to rozrywka zarezerwowana na tor, a nie na codzienną jazdę.
Dlaczego współczesne samochody wykazują tendencję do podsterowności?
Wszystkie współczesne samochody są konstruowane tak, aby wykazywały zdecydowaną tendencję do podsterowności. Dlaczego? Jest to dość oczywiste. Uderzenie przodem samochodu jest zdecydowanie mniej niebezpieczne, niż uderzenie bokiem. Przed konsekwencjami uderzenia przodem chronią nas pasy, poduszka powietrzna, zagłówek i pancerna strefa zgniotu. Konstruktorzy wychodzą z założenia, że jeżeli kierowcy nie uda się opanować samochodu w poślizgu lepiej, aby doszło do zderzenia czołowego.
W zasadzie „pojechanie bokiem” współczesnym samochodem, w którym nie ma wyłącznika wspomnianych systemów, jest praktycznie niemożliwe. Czy to oznacza, że obecne auta można nazwać podsterownymi? Nie jest to do końca prawda. Oczywiście wiele wyżej wymienionych czynników pozwala sądzić, że obecne pojazdy wykazują tendencje do bycia podsterownymi, jednak wprawni kierowcy i tak będą w stanie „poślizgać się” każdym samochodem.