Regeneracja wtryskiwaczy – ile kosztuje i czy może zastąpić wymianę?

Kiedyś był gaźnik, dzisiaj są wtryskiwacze. Niezwykle precyzyjne urządzenie odpowiada za dawkowanie paliwa do silnika. Jeśli ulegnie uszkodzeniu, samochód nie pojedzie. Na czym polega regeneracja wtryskiwaczy i ile kosztuje?

Wtryskiwacze diesla czy wtryski benzyny? W zasadzie działanie tego ostatniego elementu układu paliwowego w obu przypadkach jest takie samo. Zasada również podobna. Oczywiście układy różnią się od siebie tak, jak różni się silnik benzynowy od silnika Diesla i benzyna od oleju napędowego. Nie wchodząc jednak w szczegóły, co do zasady to właśnie przez wtryskiwacz mieszanka paliwowa trafia do cylindra. Jeśli będzie go za dużo – źle, jeśli za mało – także niedobrze.

Biorąc pod uwagę, że wtryskiwacz to bardzo precyzyjne urządzenie i coś na kształt dyszy, przez którą paliwo dawkowane jest do komory spalanie, uszkodzenie może być dwojakie. Albo paliwo będzie się lało do komory spalania, albo wtryskiwacz będzie zapchany. Czym? To już przyczyna awarii, a nie objawy.

Fuel pump injectors.

Wtryskiwacz to po gaźniku kolejny sposób na bardziej efektywne dozowanie i dostarczenie mieszanki paliwowej do cylindrów. W gaźniku były dysze, które w ekstremalnych przypadkach można był nawet przedmuchać i paliwo dalej trafiało do cylindrów. We wtryskiwaczach nie ma nawet co o tym myśleć. Z jednej strony wtryskiwacz jest znacznie bardziej precyzyjny, z drugiej to skomplikowany układ połączony z wieloma innymi, choćby pompą wtryskową. Zadanie jest jednak niezmienne.

To dzięki wtryskiwaczom dawka paliwa, czyli mieszanina powietrza i paliwa trafia do cylindrów. Jest jednak precyzyjna jak nigdy dotąd. A to powoduje lepsze osiągi samochodu, większą dynamikę no i oszczędność – jednym słowem mówiąc optymalizacje procesu spalania. Czasami jednak regeneracja wtryskiwaczy jest potrzebna.

Wtryskiwacze a układ Common Rail

Wtryski w silnikach benzynowych są znacznie prostsze niż w przypadku Diesli, oleju napędowego i układu Common Rail. Jeśli jednak ktoś kiedyś słyszał o mechanicznym wtrysku benzyny K-Jetronic lub elektronicznym L-Jetronic, LE- Jetronic, LH-Jetronic, wie, że proces jego naprawy nie jest ani prosty, ani tani. To jednak rozwiązanie z lat 60. stosowane do końcówki lat 90. i raczej dzisiaj dotyczy yountimerów.

Co do zasady jednak wtryski w Dieslu są znacznie bardziej skomplikowane, z uwagi na bardziej skomplikowany a może mniej przewidywalny proces spalania w silniku Diesla, niż w silniku benzynowym. Wprowadzenie układów Common Rail umożliwiło poprawę osiągów silnika Diesla, obniżenie toksyczności spalin i głośności oraz poprawę kultury pracy. Skomplikowało jednak układ zasilania i to szczególnie po przebiegu 150 – 200 tys. km.

Zasada działania

Wtryskiwacz to ostatni element układu paliwowego. Odpowiada on za dostarczenie paliwa do komory spalania. Przez wtryskiwacz mieszanina paliwa wtryskiwana jest pod wysokim ciśnieniem do cylindra. Ilość paliwa i powietrza jest precyzyjnie dawkowana, a za sam wtrysk odpowiada pompa wysokiego ciśnienia.
W nowoczesnych silnikach Diesla paliwo wtryskiwane do cylindrów przypadające na jeden cykl pracy tłoka dzielone jest na kilka dawek:

• wstępną (powstaje płomień inicjujący proces spalania),
• główną (mieszanka zapala się od płomienia inicjującego)
• powtrysk (paliwo przeznaczone do wypalania filtra DPF).

Jeśli któryś etap zostanie zakłócony, wpłynie to niekorzystnie na cały proces spalania.

Żywotność wtryskiwaczy

Dlaczego naprawa wtryskiwaczy jest tak skomplikowana? Bo są one niezwykle precyzyjne, a przy tym wszystkie elementy układu paliwowego muszą być nieskazitelne. Od paliwa (nie tylko odpowiednie do rodzaju silnika, więcej o tym pisaliśmy TUTAJ), przez filtry, po cały układ paliwowy, pompę wtryskową na wtryskiwaczu kończąc. Wystarczy sobie wyobrazić, że wielkość otworu wtryskowego ma tolerancje rzędu ułamka średnicy ludzkiego włosa. Dlatego najmniejsze cząstki paliwa niezatrzymane przez filtr mogą go uszkodzić.

Dodatkowo paliwo znajdujące się w końcówce wtryskiwacza, w wysokiej temperaturze, się utlenia. Powstają osady węglowe oraz żywice zawarte w paliwie. Zanieczyszczenia zakłócają proces rozpylania paliwa i ruch iglicy, która otwiera lub zamyka otwory wtryskiwacza. Dodatkowo woda zawarta w paliwie reaguje z elementami wtryskiwacza, co może prowadzić do korozji jego elementów i pompy wysokiego ciśnienia.

Professional mechanic testing diesel injector in his workshop.

Właśnie dlatego tak istotne jest stosowanie paliwa dobrej jakości, regularna wymiany oleju oraz niebagatelizowanie najmniejszych nawet objawów złej pracy silnika. Jeśli dopilnujemy wszystkich tych elementów, będziemy mogli cieszyć się bezawaryjną pracą wtryskiwaczy przez jakieś 150 – 200 tys. Właśnie na takie przebiegi obliczona jest ich sprawność, bez pogorszenia parametrów spalania.

Jeśli nie naprawa to kontrola wtryskiwaczy po takim przebiegu jest obowiązkowa, bo zlekceważenie awarii może nas słono kosztować. Lepiej więc zawczasu wymienić lub regenerować wtryskiwacz niż robić remont silnika.

Objawy uszkodzenia wtryskiwaczy

Uszkodzenie wtryskiwacza może zgłosić system diagnostyczny samochodu. Da o tym znać pomarańczowa kontrola „check engine” najczęściej w kształcie silnika. Jednak nie zawsze. Jakie są inne objawy uszkodzenia wtryskiwaczy? To m.in:

• nierówna praca silnika,
• szarpanie silnika podczas jazdy
• gwałtowna zmiana prędkości obrotowej silnika,
• spalanie stukowe,
• wypadanie zapłonu,
• wycieki w silniku,
• większe zużycie paliwa,
• białe lub czarne zabarwienie spalin,
• stuki pochodzące z wnętrza silnika,
• problemy z uruchomieniem lub wyłączeniem silnika.

Problem z wtryskiwaczami – regeneracja czy wymiana na nowe?

Jeden wtryskiwacz to koszt około 2-4 tysięcy złotych. Biorąc pod uwagę, że każdy cylinder ma osobny wtryskiwacz, naprawa całego układu nie jest tania. Właśnie dlatego bardziej opłacalna jest regeneracja wtryskiwaczy.

W większości takich awarii wystarczy sama regeneracja, tym bardziej że naprawione wtryskiwacze są równie trwałe, jak te fabrycznie nowe.

Inaczej wygląda regeneracja wtryskiwaczy w przypadku starszych konstrukcji silnika. Wspomniane wcześniej mechaniczne wtryski K-Jetronic to prawdziwy koszmar mechaników. Tutaj bezcenne jest doświadczenie, wiedza i narzędzia – kompletnie inne niż w przypadku wtryskiwaczy Common Rail. Jednak ich naprawa to jedyna szansa na przywrócenie silnika do żywych.

Na czym polega i ile kosztuje regeneracja wtryskiwaczy?

Regeneracja wtryskiwacza zaczyna się od jego kontroli. Głębokie rdzawe wżery, pęknięcie korpusu lub jego deformacja oznaczają brak możliwości regeneracji. Gdy po tym wstępnym etapie nie ma przeciwwskazań do regeneracji, można sprawdzić, jak pracuje i wówczas podjąć ostateczną decyzję.

W drugiej kolejności sprawdzane są parametry elektryczne cewki wtryskiwacza. Następnie wtryskiwacz jest rozbierany, części myte w myjce ultradźwiękowej i składany przy użyciu nowych części. Kolejny etap to test szczelności i pracy przy różnych ciśnieniach i czasach otwarcia wtryskiwacza na specjalnych urządzeniach.

Industrial test bench for fuel pumps

Ostatnim etapem — jeśli tak przewidział producent, jest nadanie wtryskiwaczowi kodu — np. IMA dla wtryskiwaczy Boscha, który poinformuje sterownik silnika o odchyłkach charakterystyki wtryskiwacza względem charakterystyki wzorcowej producenta. Dopiero po tym wtryskiwacz jest montowany do silnika.

Ile kosztuje wymiana wtryskiwaczy?

Najlepiej powiedziec – to zależy. Są wtryskiwacze, które można naprawić za kilkaset złotych. Naprawa dotyczy jednej sztuki, więc jeśli mamy ich cztery to koszt i tak przekroczy tysiąc złotych. Bo jeśli zabieramy się za wtryskiwacze, to trzeba sprawdzić wszystkie.

Reperacja wtryskiwaczy to już wydatek ok. 1500 za sztukę, czyli jakieś 6 tys. Dużo? Biorąc pod uwagę, że koszt zakupu nowego wtryskiwacza to kilka tysięcy, oszczędność jest znaczna.

Warto także pamiętać, że cena regeneracji to także koszt samego demontażu i montażu wtryskiwacza, a we współczesnych samochodach nie jest to wcale takie proste.

Znacznie tańsze są naprawy lub diagnostyka wtrysków benzyny. Tutaj ceny liczone są częściej w setkach złotych niż w tysiącach. Przed podjęciem decyzji nowy czy regenerowany warto także rozważyć montaż używanego wtrysku. Najlepiej jednak skonsultować to z warsztatem, który będzie montować wtryskiwacze. Na regenerowane warsztat powinien udzielić gwarancji, na kupione używane to już trudniejsze.

Czy wszystkie wtryskiwacze można regenerować?

Praktycznie wszystkie wtryskiwacze nadają się do regeneracji pod warunkiem, że dostępne są do nich części zamienne. Nawet wtryskiwacze Denso można już dzisiaj regenerować, co jak twierdzą specjalistyczne warsztaty, przynosi zadowalające efekty.

Problemów nie ma także z regeneracją innych wtryskiwaczy. Delphi, Bosch, Siemens, a nawet Desno, które jeszcze do niedawna uznawane były za nienaprawialne. W każdych awarii ulegają inny element, czasami to sama końcówka, czasami cewka, innym razem zawór przelewowy. Specjalistyczny warsztat szybko zdiagnozuje problem, jednak nie zawsze przyczynę. A w przypadku wtryskiwaczy ważna jest sprawność całego układu.

Jeśli nie wtryski to… remont silnika?

Dlaczego nie można zlekceważyć awarii wtryskiwacza? Bo to tylko ostatnie element całego układu paliwowego. Jeśli zaniedbamy lejący wtryskiwacz lub źle dawkujący paliwo możemy spodziewać się awarii dwumasowego koła zamachowego, rozrusznika lub filtra DPF. W ekstremalnych sytuacjach może dość do wypalenia tłoka, awarii turbiny albo zatarcia silnika. Po wystąpieniu takich usterek naprawa może okazać się zupełnie nieopłacalna i przewyższać wartość starszego pojazdu.